گزارش مشروح از اعطای چهارمین جایزه مصطفی(ص) به ۵ برگزیده علمی جهان اسلام

العالم- ایران

فرآیند فراخوان چهارمین دوره جایزه مصطفی(ص)، حسن ظهور رئیس کارگروه علمی جایزه مصطفی (ص) در ابتدای این مراسم با اشاره به روند اجرای چهارمین دوره برگزاری اعطای جایزه مصطفی (ص) افزود: فراخوان جایزه مصطفی در نیمه دوم سال ۲۰۱۹ منتشر و مورد استقبال حدود ۳۰۰ دانشمند برجسته و ۸۵۰ مرکز علمی قرار گرفت.

وی بیان کرد: پس از طی فرآیند بررسی، ارزیابی و داوری آثار در طول دو سال، بر اساس شاخص‌های اثر، تاثیر اثر و صاحبت‌ اثر، با اختصاص بیش از ۲۰هزار نفر-ساعت در حوزه‌های علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات با ۶۷ اثر، زیستی و پزشکی با ۱۹۷ اثر، نانو و کلیه زمینه‌های علم و فناوری با ۲۲۰ اثر داوری شد و ۱۱ اثر به مرحله نهایی راه یافتند، سرانجام ۵ اثر، شایسته‌ تجلیل شناخته شد و امروز تجلیل از برگزیدگان جایزه مصطفی(ص) در ۲۰۲۱ در دو گروه زیر با حضور مسولان و مهمان داخلی و خارجی صورت گرفت.

معرفی دو دانشمند برگزیده در گروه برگزیدگان جایزه مصطفی(ص) ۲۰۲۱

پرفسور زاهد حسن متولد کشور بنگلادش و پرفسور کامران وفا متولد ایران برگزیده این بخش از جایزه گروه برگزیدگان غیر مقیم کشورهای اسلامی بودند.

پروفسور زاهد حسن؛ هیجانی بزرگ در زمینه‌ حالت‌های خاصی از مواد توپولوژیک که در آن رفتار جمعی‌ الکترون‌ها مثل یک ذره‌ بنیادی منفرد یا «شبه‌ذره» عمل می‌کند را خلق کرد و آن زمانی به وجود آمد که این دانشمند، یکی از شبهِ‌ذره‌ها را به صورت تجربی در یک نیمه‌فلز توپولوژیک کشف کرد، فِرمیون وِیْل؛ یک فرمیونِ بی‌جرم! بی‌جرم بودن به این معنی است که این شبه‌ذره می‌تواند سریع‌تر از جریان‌های الکتریکی عادی در ماده حرکت کند و درنتیجه می‌تواند کاربردهای هیجان‌انگیزی مانند ترانزیستورهای فوق سریع، یا حتی انواع جدیدی از ادوات الکترونیکی کوانتومی و لیزری داشته باشد.

پروفسور کامران وفا؛ نظریه ریسمانِ ایشان مبتنی بر این فرض است که «جوهرهای بنیادی ماده، ذره‌های نقطه-مانند مثل الکترون‌ها نیستند، بلکه چیزهای بسط‌یافته‌ای شبیه ریسمان هستند. این دانشمند در تکامل نظریه ریسمان بر آن شد که «فشرده‌سازی‌های» جدیدی از نظریه ریسمان از جمله نظریه F را توسعه دهد. نظریه F به پژوهشگران کمک کرد همه‌ چیز را به صورت کاملا هندسی توصیف کنند. به این ترتیب آنها برای آنالیز روش‌های گوناگون فشرده‌سازی ابعاد اضافی در نظریه F و یافتن راه‌حل‌ها، عملا می‌توانند از تکنیک‌های جبری در مواجهه با مسأله‌های هندسی استفاده کنند

.معرفی سه دانشمند برگزیده مقیم کشورهای اسلامی جایزه مصطفی(ص) :

پروفسور محمد صایِغ به شناخت سازوکار رَدِّ پیوند و فریفتن دستگاه ایمنی برای پذیرش پیوند، متمرکز است. مبحثی که در اصطلاح "مُدارایِ ایمنی‌شناختی" نامیده می‌شود. رَدِّ مُزمنِ پیوند در بلندمدت از طریق آسیب زدن به اندام پیوندی، از کار انداختن تدریجی را به دنبال دارد. این دانشمند راهکارهای درمانی اختصاصی برای پیشگیری یا توقف این فرایند ابداع کرد.

پروفسور یحیی تَیَعْلاتی به ثبت مشاهده‌ی فرآیند «پراکندگی نور با نور» دست‌یافته است. در جهانی که ۹۵ درصد از آن توسط انرژی و مادهِ تاریک تشکیل شده است و هنوز هیچ کس از ماهیت آن آگاه نیست؛ تمام دانش موجود تنها به ۵ درصد ماده متعارف محدود می‌شود. هدف از کاوش در زمینه پراکندگی نور با نور، جُست‌وجوی ذره‌های اَکسیُون-مانند است که گزینه بسیار خوبی برای ماده تاریک هستند. این نتایج، چشم‌اندازِ وجود تک‌قطبی‌های مغناطیسی را ترسیم می‌کند، که فهم الکتروُدینامیک را متفاوت می‌سازد.

پروفسور محمدْ اقبالْ چودْری، معقتد است گیاهان دارویی که از عصر باستان بنیان طب سنتی بوده‌اند، در دوران معاصر به عنوان منبع داروهای جدید نقشی مرکزی بازی می‌کنند و بنابراین به شناخت عمیقی از اصول شیمیایی و فرایندهای زیست‌شناختی با موفقیت در کشف مولکول‌های جذاب با کاربردهای داروییِ بالقوه، دست یافته‌ است.

سه دانشمند برگزیده مقیم کشورهای اسلامی جایزه مصطفی متولد کشورهای لبنان، مراکش و پاکستان و ساکن در کشورهای اسلامی هستند.

ظهور یادآور شد :کارگروه علمی جایزه مصطفی(ص) بسیار مفتخر است که بستر احیای تاریخ علمی و فرهنگی جهان اسلام را از طریق معرفی مفاخر و چهره‌های موفق علم و فناوری فراهم آورد.

این جایزه هر دو سال یک‌بار به دانشمندان و پژوهشگران برتر جهان اسلام اعطا می‌شود و با شناسایی، معرفی و تقدیر شایسته از برترین‌های علم و فناوری در جهان اسلام، علم‌آموزی و پژوهش را در جوامع اسلامی ترویج و تشویق می‌کند.

جایزه مصطفی(ص) تاکنون سه دوره در سال‌های ۹۴، ۹۶ و ۹۸ برگزار شده و شاهد حضور صدها دانشمند برجسته از کشورهای مختلف جهان در آیین اعطای خود بوده است.

اولین دوره جایزه مصطفی(ص) در دی سال ۱۳۹۴ برگزار شد که پروفسور عمر یاغی از کشور اردن، در حوزه علم و فناوری نانو بخاطر اثر "چارچوب های فلز آلی (MOFs)" و پروفسور جکی ای-رو یینگ از کشور سنگاپور، در حوزه علم و فناوری نانوزیستی بخاطر اثر "ساخت مواد و سیستم های پیشرفته زیستی با ساختار نانویی از جمله ساخت نانوذرات پلیمری در سیستم های پاسخ محرک به منظور دارورسانی هوشمند در بدن"، برگزیدگان آن بودند.

دومین دوره جایزه مصطفی(ص) در آذرماه سال ۱۳۹۶ برگزار شد که پروفسور سامی ارول گلنبه از کشور ترکیه، در حوزه علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات به خاطر اثر "شبکه جی" و پروفسور محمدامین شکراللهی از کشور ایران، در حوزه نظریه اطلاعات بخاطر اثر "رپتور کد" مستحق دریافت این جایزه شدند.

سومین دوره جایزه مصطفی(ص) در آبان ۱۳۹۸ برگزار شد و این جایزه به پنج نفر از برترین‌های علم و فناوری جهان اسلام اعطا شد. در این دوره، پروفسور اوگور شاهین از کشور ترکیه در حوزه علم و فناوری زیستی و پزشکی بخاطر اثر "توسعه و آزمایش بالینی واکسن‌های درمان سرطان بر اساس mRNA برای هر بیمار به صورت فردی با توجه به جهش‌شان"؛ پروفسور علی خادم‌حسینی از کشور ایران، در حوزه علم و فناوری زیستی و پزشکی به خاطر "اثر هیدروژل‌های نانو و بایو ساختار برای کاربردهای زیست-پزشکی"؛ پروفسور عمران اینان از کشور ترکیه، در حوزه فیزیک یونسفری و جوی به خاطر اثر "درک اثر متقابل موج و ذره حالت whistler در فضای نزدیک زمین و اتصال الکتروشیمیایی بین تخلیه رعد و برق و اتمسفر بالا"؛ پروفسور حسین بهاروند از کشور ایران در حوزه زیست‌شناسی سلول‌های بنیادی به خاطر اثر "درمان پارکینسون و AMD چشم با سلول درمانی" و دکتر محمد عبدالاحد از کشور ایران در حوزه علم و فناوری نانو الکترونیک به خاطر اثر "ترجمه رفتار سلول‌های سالم و سرطانی در حوزه الکترونیک (شیوه‌های نوین تشخیص و درمان سرطان) "، برگزیدگان سومین دوره این جایزه بودند.

ایرنا