العالم - ایران
روزنامه ایران ۱۳ دی ماه به گفت وگو با مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق پرداخت و نوشت: سخنگوی صنعت برق درباره جریمه بدمصرف‌ها و پرمصرف‌های برق از ماه بهمن می‌گوید: «آیین‌نامه جدید تعرفه برق مشترکان خانگی براساس بند «ی» تبصره ۸ قانون بودجه سال ۱۴۰۰، به تصویب هیأت وزیران رسیده و هدفش اصلاح مصرف پرمصرف‌هاست.» مصطفی رجبی مشهدی در گفت‌وگو با «ایران» ادامه می‌دهد: «در فرمول جدید مشترکان خوش مصرف و کم‌مصرف مشمول افزایش تعرفه برق نخواهند شد.
به عبارت دیگر، فقط ۲۵ درصد مشترکان که حدود هفت میلیون مشترک می‌شوند، مشمول این جریمه‌ها خواهند شد. البته این بخش نیز اگر مصرف خود را اصلاح کنند، دوباره هزینه قبض آنها کاهش خواهد یافت. هدف از این تعرفه‌های بازدارنده نیز همین مسأله اصلاح مصرف است.»
نحوه محاسبه قبوض جدید برق
سخنگوی صنعت برق نحوه محاسبه هزینه برق مصرفی در قبوض جدید را چنین توضیح می‌دهد: «مشترکانی که زیر الگوی مصرف برق مصرف کنند، مطابق مصوبه هیأت وزیران در سال ۱۳۹۷ قبض آنها محاسبه خواهد شد؛ اما مشترکانی که بیش از الگوی مصرف تقاضای برق داشته باشند، براساس هزینه‌های تأمین انرژی در دو سال اخیر جریمه خواهند شد. به این ترتیب که هزینه‌هایی مانند متوسط نرخ قراردادهای خرید تضمینی برق از نیروگاه‌های حرارتی در دو سال گذشته به اضافه هزینه نقل و انتقال برق (ترانزیت) و هزینه سوخت با تعرفه نیروگاهی ملاک محاسبات قبض آنها قرار خواهد گرفت.»
رجبی مشهدی با اشاره به اینکه هنوز محاسبه هزینه‌های تأمین برق در دو سال اخیر نهایی نشده است، بیان می‌کند: «تعرفه برق مشترکین خانگی با مصرف بالاتر از الگوی مصوب برای مصارف کمتر از الگو به این ترتیب محاسبه می‌شود که مازاد بر الگو مصرف تا یک و نیم برابر، تا دو برابر و مصارف بیش از دو برابر به ترتیب با ضریب ۱.۵، ۲.۵ و ۳.۵ برابر هزینه تأمین برق را بپردازند.» او توضیح می‌دهد: «به عبارت ساده‌تر، اگر الگوی مصرف ۳۰۰ کیلووات ساعت باشد، تا این میزان مصرف، مشترک تعرفه قدیم را می‌پردازد. مصارف بالای ۳۰۰ کیلووات ساعت تا ۴۵۰ کیلووات ساعت ۱.۵ برابر هزینه‌های تأمین برق، از ۴۵۰ تا ۶۰۰ کیلووات ساعت ۲.۵ برابر هزینه‌های تأمین برق و از مصرف ۶۰۰ کیلووات ساعت به بالاتر ۳.۵ برابر هزینه تأمین انرژی را باید بپردازند.» به گفته رجبی مشهدی، هزینه تأمین برق احتمالاً رقمی در حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ تومان برای هر کیلووات خواهد شد.
جریمه ۱۶ درصدی لغو می‌شود
ماهانه تعرفه مشترکان پرمصرف برق شامل ۱۶ درصد جریمه می‌شد که به گفته رجبی مشهدی از ماه آینده این جریمه ۱۶ درصدی لغو و فرمول جدید تعرفه پرمصرف‌ها اعمال می‌شود. مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران ادامه می‌دهد: «۲ درصد از مشترکین که بیش از ۲ برابر الگوی مصرف برق مصرف می‌کنند، از ماه آینده حدود ۲۰ درصد افزایش هزینه قبض برق را تجربه خواهند کرد.»
جریمه‌ها صرف پرداخت مشوق‌ها می‌شود
رجبی مشهدی توضیح می‌دهد که این افزایش درآمد دولت از محل جریمه پرمصرفان صرف پرداخت مشوق‌ها به خوش مصرفان و کم‌مصرفان خواهد شد. او می‌گوید: «براساس سیاست‌های تنبیهی و تشویقی طراحی شده، اگر مشترکی کم‌مصرف باشد، هزینه قبض او نه تنها صفر بلکه بستانکار می‌شود. به این ترتیب که در چهار ماه گرم سال، اگر مشترکان مصرف برق خود را کاهش بدهند، متناسب با میزان کاهش مصرف، پاداش مدیریت مصرف برابر با هزینه‌های تأمین برق می‌گیرند. یعنی اگر در مدت مشابه سال قبل ۳۰۰ کیلووات ساعت برق مصرف می‌کرده و حالا آن را به ۱۰۰ کیلووات ساعت رسانده است، نه تنها قبض این مشترک صفر بلکه بستانکار نیز خواهد شد.» سخنگوی صنعت برق ادامه می‌دهد: «غالب هزینه دریافتی از مشترکان پرمصرف، جایگزین پرداخت هزینه این دسته از مشترکان کم‌مصرف و همین‌طور معافیت‌ها خواهد شد.»
مشترکانی با قبض صفر
براساس مصوبه هیأت وزیران، بهای برق مشترکان کم مصرف (در سقف مصرف ۵۰ درصد الگوی مصرف) تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی برابر صفر محاسبه می‌شود.
مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران تصریح می‌کند: «مشترکان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی اگر در سقف ۵۰ درصد الگو، برق مصرف کنند؛ هزینه قبض برق آنها صفر می‌شود.» در این خصوص، قانون فقط مشترکان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی را مطرح می‌کند تا به نوعی حمایت از اقشار آسیب پذیر و ۳ دهک اول درآمدی باشد.
هدف، تشویق خوش مصرفی است
رجبی مشهدی با اشاره به اینکه هدف این طرح درآمدزایی نیست و تشویق مشترکان به رعایت الگوی مصرف هدف اصلی است، ادامه می‌دهد: «همان‌طور که گفته شد قانون مشخص می‌کند که به منظور فرهنگ‌سازی و تشویق به کاهش مصرف، وزارت نیرو مجاز به تعیین و پرداخت پاداش تشویقی شده و امیدواریم که این طرح مصرف برق را اصلاح کند.» براساس متن مصوبه هیأت وزیران، برای خانوارهای دارای بیش از یک واحد مسکونی، مجموع مصارف واحدهای مزبور (بر اساس دستورالعمل ابلاغی وزارت نیرو)، برای تشخیص پله مصرف و محاسبه صورتحساب مبنای عمل قرار می‌گیرد.
همچنین تعرفه برق مصارف اشتراکی، عمومی (بجز مصارف مشمول معافیت قانونی، مراکز نیکوکاری و خیریه و مراکز بهزیستی و نگهداری جانبازان، معلولین، سالمندان، کودکان و...) و سایر مصارف (شامل مصارف تجاری) به ترتیب با ضریب یک و یک و نیم برابر هزینه تأمین برق محاسبه و دریافت می‌شود.
قیمت آب افزایش نمی‌یابد
در همین حال، علی اکبر محرابیان، وزیر نیرو نیز روز گذشته عنوان کرد: «درحال حاضر هیچ برنامه‌ای برای افزایش تعرفه آب مدنظر نیست.» در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ افزایش ۲۰ درصدی نرخ تعرفه آب پیشنهاد شده که تصویب نهایی نشده است. در همین حال، مطابق مصوبات و قانون بودجه سال‌های اخیر، تعرفه برق نیز می‌تواند سالانه ۷ درصد افزایش داشته باشد. آن‌طور که مسئولان می‌گویند، حتی با اعمال تعرفه‌های بازدارنده و پلکانی برای برق، بازهم مشترکان پرمصرف از یارانه انرژی بهره‌مند می‌شوند.