العالم - ایران / سیاسی
جواد اوجی در برنامه تلویزیونی «گفت‌وگوی ویژه خبری» در گفت‌وگویی با عنوان «صنعت نفت از سیاست‌های اقتصاد مقاومتی تا تکمیل زنجیره ارزش» ضمن تبریک اعیاد شعبانیه، فرا رسیدن سال نو شمسی و ملی شدن صنعت نفت به هموطنان و کارکنان صنعت نفت، مهمترین اقدام‌ها و برنامه‌های آینده وزارت نفت دولت سیزدهم را تشریح کرد.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه شما برای ایام نوروز به کجا سفر می‌کنید؟ گفت: نوروز امسال با توجه به نخستین سال به عهده گرفتن مسئولیت وزارت نفت، در تکاپو هستیم برنامه‌ها اجرا شود، چهارشنبه هفته جاری در نوروز ۱۴۰۱ هم نشست هیئت دولت برگزار خواهد شد، نوروز امسال در پی کاهش شیوع ویروس کرونا و به‌دنبال آن افزایش سفرهای نوروزی، برای مدیریت تأمین و توزیع سوخت در خدمت هموطنان هستیم.
وزیر نفت درباره اینکه چه مقدار از هدف غربی‌ها در به صفر رساندن فروش نفت ایران با فشار حداکثری تحریم‌ها محقق شد، ادامه داد: در ۲۹ اسفند سال ۱۳۲۹ شمسی که صنعت نفت ملی شد، شماری قراردادهای امتیازی از جمله انگلیسی‌ها کل زنجیره اکتشاف و بهره‌برداری را در دست داشتند و بخش عمده‌ای از نفت و گاز مخازن کشور را برداشت می‌کردند و مقداری ناچیز سهم ایران بود.
اوجی افزود: با ملی شدن صنعت نفت چنین قراردادهایی ملغی شد اما در بحث اکتشاف، تولید و توسعه بازهم مستشاران خارجی حضور داشتند، اما خوشبختانه با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 این باور در کارکنان و متخصصان صنعت نفت ایجاد شد که قادر هستیم به‌طور کامل در این صنعت خودکفا شویم.
عزم جزم وزارت نفت برای افزایش صادرات
وی تأکید کرد: امروز ظرفیت تولید گاز طبیعی کشور نزدیک به یک میلیارد مترمکعب و ظرفیت تولید نفت خام ایران نزدیک به ۳ میلیون و ۸۰۰ تا ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه است و خوشبختانه همه آن از سوی متخصصان، کارکنان و شرکت‌های توانمند داخلی انجام می‌شود.
وزیر نفت به عزم جزم وزارت نفت دولت سیزدهم در بحث صادرات اشاره و تصریح کرد: به‌دنبال برنامه‌ریزی‌ها و مطالعات خوبی که انجام شده است و با استفاده از همه ظرفیت‌ها، چه در دوران جنگ که فشارهای دشمن برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران ناموفق بودند و چه در این دوران که به قول خودشان تحریم‌های فلج‌کننده را آغاز کردند، به همت کارکنان وزارت نفت و دیگر دستگاه‌ها و حتی نیروهای مسلح که بسیار کمک بودند، صادرات نفت خام ایران افزایش یافت.
اوجی ادامه داد: چند وقت پیش هم با برادران عزیزم در نیروهای مسلح به‌ویژه سپاه و نیروی دریایی مطرح کردم که بحث بازاریابی، خرید، فروش و امضای قراردادهای نفت و گاز و میعانات گازی تمام و کمال به‌عهده ما و بحث امنیت دریا و رساندن نفتکش‌ها به مقاصد به‌عهده شما باشد که الحق و الانصاف این نیروها به‌خوبی ظاهر شدند و دشمن را مأیوس و ناامید کردند.
بازاریابی مشتریان جدید
وی با اشاره به بررسی و مطالعات وزارت نفت برای بازاریابی مشتریان تازه اظهار کرد: در این زمینه از همه ظرفیت‌های داخل و خارج استفاده کردیم و تنوعی هم به قراردادهایمان دادیم.
وزیر نفت با بیان اینکه این مشتریان پایدار هستند، گفت: تاحدودی می‌توان گفت از آنجا که این مشتریان خود صاحب پالایشگاه هستند، فروش به آنها مستمر است، این بازار خوشبختانه روزبه روز همچنان به تنوع خود در همه محصولات از صادرات نفت خام، میعانات گازی گرفته تا فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی ادامه می‌دهد.
اوجی ادامه داد: وصول درآمدهای حاصل از فروش نفت خام، میعانات گازی، صادرات گاز، فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی نسبت به پارسال (۱۳۹۹) ۲.۵ برابر شده و خالص گاز طبیعی صادراتی هم بیش از پارسال بوده است.
وی با تأکید بر اینکه ما همچنان از نظر حجمی نسبت به پارسال افزایش صادرات داشته‌ایم که رقم آن خیره‌کننده است، افزود: افزایش قیمت‌های جهانی هم به افزایش درآمدهای نفتی کمک کرد.
بسیج عمومی در مدیریت حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت
وزیر نفت در زمینه مدیریت حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت در سال ۱۴۰۰ گفت: این موضوع نخست به لطف الهی، دوم حمایت و صبوری مردم و اعتمادشان به مسئولان نظام و خادمان خود در وزارت نفت و سوم تلاش همکارانمان مدیریت شد، جا دارد در اینجا افزون بر کارکنان صنعت نفت در شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، از همکارانمان در شرکت‌های ملی نفت، گاز و حتی ملی صنایع پتروشیمی که در این زمینه بسیار همراهی کردند، قدردانی کنم.
اوجی با اشاره به اینکه در مدیریت این موضوع نوعی بسیج عمومی رخ داد، ادامه داد: از اطلاع‌رسانی صداوسیما و هماهنگی مجموعه روابط عمومی‌های شرکت‌های زیرمجموعه وزارت نفت هم قدردانی می‌کنم.
وی گفت: در همان ساعات نخست این حادثه نزدیک به ۴۲۰۰ جایگاه عرضه سوخت در سراسر کشور به‌طور کامل از سرویس خارج شد و لازم بود برای عملیاتی شدن جایگاه‌ها، همکاران تک به تک در هر یک از جایگاه‌های عرضه حاضر شوند و پمپ‌ها را از شبکه سامانه هوشمند سوخت خارج و به‌صورت دستی فعال کنند.
وزیر نفت با تأکید بر اینکه برخی همکارانم در آن روزها دو تا سه شبانه‌روز نخوابیدند، اظهار کرد: خوشبختانه با همت همکاران، ظرف چند روز نخست بیشتر جایگاه‌های عرضه به شبکه سوخت‌رسانی متصل و پس از آن به مرور جایگاه‌ها به شبکه هوشمند سوخت وصل شدند، در همان چند روز نخست هم هموطنان دچار مشکل و چالش جدی نشدند و عملیاتی شدن هر جایگاه به‌سرعت اطلاع‌رسانی می‌شد.
به گفته اوجی، خوشبختانه دشمن در این باره ناامید شد زیرا برنامه داشت که اتفاق‌های بدتر از آبان 1398 را رقم زند که به لطف الهی و تلاش همکارانم و دستگاه‌ها و صبوری مردم این موضوع به خوبی مدیریت و حل و فصل شد.
ایجاد ارزش افزوده و جلوگیری از خام فروشی با توسعه پتروپالایشگاه‌ها
وی با بیان اینکه بحث خام‌فروشی در دو شاخه پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها مطرح می‌شود، اظهار کرد: در پالایشگاه‌ها و پتروپالایشگاه‌ها، ظرفیت کنونی پالایش کشور روزانه ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه است که صرف تولید فرآورده‌هایی نظیر نفت‌گاز، بنزین، نفت سفید و ... می‌شود، اما با توجه به روند مصرف در کشور، پیش‌بینی ما این است که باید ظرفیت پالایش افزایش یابد، از این رو موضوع بحث امنیت انرژی است، اما این نگاه که برای تولید سوخت در کشور پالایشگاه بسازیم در وزارت نفت تغییر کرده است و ما امروز پالایشگاه‌ها را به پتروپالایشگاه تبدیل کرده‌ایم تا افزون بر تضمین امنیت تأمین سوخت و انرژی، محصولات تولیدی به‌عنوان خوراک صنایع پتروشیمی تبدیل به ارزش افزوده شود.
تعریف ۱۲ طرح پتروپالایشی در ایران
وزیر نفت با تأکید بر تعریف پروژه‌ها و طرح‌های جدید در قالب پتروپالایشگاه، تصریح کرد: نزدیک به ۱۲ طرح در این حوزه تعریف و فراخوان شده است که از ۲ تا ۴۰ درصد پیشرفت داشته‌اند و امیدواریم یکی از این طرح‌ها تا پایان سال ۱۴۰۱ عملیاتی شود.
اوجی همچنین با اشاره به بهره‌برداری از نخستین پالایشگاه ۳۵ هزار بشکه‌ای نفت خام سنگین در سه ماه گذشته، گفت: این طرح‌ها با مشارکت بخش خصوصی به مرور طی سال‌های آینده به بهره‌برداری می‌رسند.
وی با اشاره به اینکه اگر چه امروز در بخش پتروشیمی تولیدکننده محصولاتی نظیر متانول، اوره آمونیاک، پلی‌پروپیلن و پلی‌اتیلن هستیم، اما همه این محصولات نیمه‌خام هستند و نیاز است که در این صنعت وارد تکمیل زنجیره ارزش شویم، اعلام کرد: طرح‌های خوبی به‌ویژه در صنایع تکمیلی صنعت پتروشیمی کشور برنامه‌ریزی شده است که با سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت، ایجاد ارزش افزوده بالایی در این صنعت ایجاد می‌شود و افزون بر تأمین نیاز داخلی، از خروج ارز برای واردات این محصولات جلوگیری می‌کند.
وزیر نفت تأکید کرد: با بهره‌برداری از این طرح‌ها، کشور از واردات محصولات صنایع تکمیلی زنجیره صنعت پتروشیمی بی‌نیاز می‌شود.
رسیدن ظرفیت تولید سالانه محصولات پتروشیمی به ۱۴۰ میلیون تن طی ۴ سال آینده
اوجی گفت: امروز نزدیک به ۹۰ میلیون تن ظرفیت در صنعت پتروشیمی ایران در ۶۸ مجتمع پتروشیمی وجود دارد که این عدد ظرف چهار سال آینده به ۱۴۰ میلیون تن خواهد رسید و بیشتر آن هم نیز از محل ورود به صنایع زنجیره تکمیلی صنعت پتروشیمی خواهد بود.
برنامه‌ریزی برای افزایش ۲ میلیون بشکه‌ای ظرفیت پالایشی کشور
وی با تأکید بر اینکه در بخش پتروپالایشگاهی هم نزدیک به ۲ میلیون بشکه خوراک برای تبدیل به ارزش افزوده در نظر گرفته‌ایم، اعلام کرد: ظرف چند سال آینده ۲ میلیون بشکه به ظرفیت پالایشی کشور افزوده می‌شود.
وزیر نفت در پاسخ به پرسشی درباره توجه وزارت نفت به لزوم از دست ندادن بازارهای صادراتی نفت خام با توجه به تمرکز بر بحث جلوگیری از خام‌فروشی تصریح کرد: در کنار تمرکز بر بحث توسعه صنایع پالایشی، افزایش ظرفیت تولید نفت خام، حفظ و نگهداشت تولید و توسعه میدان‌های نفتی با اولویت میدان‌های مشترک در دستور کار وزارت نفت قرار دارد.
اوجی افزود: ظرفیت تولید روزانه نفت خام و میعانات گازی ما در سال‌های آینده دیگر عدد ۴ میلیون بشکه نخواهد بود و با برنامه‌ریزی انجام شده این رقم به روزانه ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه می‌رسد که بخشی از این ظرفیت در بخش پالایشی و بخشی نیز برای حفظ بازار صادراتی ایران در نظر گرفته خواهد شد.
تأمین سوخت زمستانی ۱۴۰۰ با اقدام‌های چندگانه
وی درباره تأمین سوخت زمستانی در زمستان ۱۴۰۰ گفت: طی چند سال گذشته در حوزه افزایش ظرفیت تولید گاز سرمایه‌گذاری چندانی نشد، در حالی که طبق برنامه ششم توسعه، باید امروز روزانه یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون مترمکعب گاز شیرین در شبکه داشته باشیم، اما این عدد به‌دلیل نبود سرمایه‌گذاری اکنون ۸۴۰ میلیون مترمکعب در روز است.
وزیر نفت افزود: طبق بررسی‌ها در ابتدای شهریورماه متوجه شدیم در فصل سرد با کسری روزانه ۲۵۰ میلیون مترمکعب گاز روبه‌رو خواهیم بود بنابراین برای گذر از این فصل برنامه‌ریزی کوتاه مدتی شد.
اوجی از جمله مهمترین اقدام‌ها را افزایش فروش میعانات گازی روی آب کشور اعلام کرد و گفت: روزانه ۸۶۰ هزار بشکه میعانات گازی در کشور تولید می‌شود، اما به‌دلیل اینکه در سال 1399 در زمینه مصارف داخل و صادرات میعانات گازی، اقدام‌های موثری انجام نشده بود، در شهریور ماه ۱۴۰۰ نزدیک به ۸۷ میلیون بشکه میعانات روی آب و در ذخیره‌سازی‌های خشکی داشتیم.
وی با اشاره به اینکه ادامه این وضع چالش‌زا بود، افزود: بنابراین افزایش مصرف میعانات گازی در کشور در دستور کار قرار گرفت و با اقدام‌های ابتکاری، میعانات گازی به‌عنوان خوراک برای مجتمع‌های پتروشیمی نوری، بوعلی‌سینا و پالایشگاه ستاره خلیج فارس و بعضی از پالایشگاه‌های کوچک مقیاس سطح کشور (مینی پالایشگاه) ارسال شد.
کاهش ۲۸ میلیون مترمکعبی مصرف روزانه گاز با افزایش تعرفه پرمصرف‌ها
وزیر نفت همچین افزایش تعرفه مشترکان پر مصرف را دومین اقدام مهم برای مدیریت تأمین سوخت زمستانی خواند و گفت: افزایش تعرفه مشترکان پرمصرف کاهش روزانه ۲۵ تا ۲۸ میلیون مترمکعبی گاز که معادل یک فاز پارس جنوبی در کشور است را در پی داشت؛ برای مشترکان پرمصرف که ۵۰ درصد گاز را مصرف می‌کردند، ۴۰ درصد افزایش قیمت داشتیم که این اقدام در مدیریت مصرف گاز کشور بسیار مؤثر بود.
اوجی دیگر اقدام انجام شده در مدیریت سوخت زمستانی ۱۴۰۰ را تأمین سوخت مایع نیروگاه‌ها و صنایع نام برد و افزود: امضای قرارداد و عملیاتی شدن سواپ گاز با ترکمنستان و جمهوری آذربایجان از دیگر اقدام‌ها در این زمینه بود.
وی همچنین مدیریت شبکه خطوط انتقال گاز کشور و حداکثر برداشت از میدان‌ها را از دیگر اقدام‌ها در زمستان ۱۴۰۰ اعلام و تأکید کرد: امسال برداشت روزانه ۷۰۵ میلیون مترمرکعب گاز از میدان پارس جنوبی رقم خورد.
وزیر نفت تعمیرات توربین‌های گازی در صنعت گاز را نیز در زمینه تأمین سوخت زمستانی موثر خواند و گفت: به‌دنبال ابتکارهای خوبی که در زمینه تعمیرات توربین‌های گازی با توانمندی بخش خصوصی به‌کار گرفتیم، معادل ۵۰ میلیون مترمکعب گاز به ظرفیت تولید گاز کشور افزوده شد.
گازبهای مشترکان پرمصرف در سال آینده غیریارانه‌ای خواهد شد
اوجی در پاسخ به پرسشی درباره غیریارانه‌ای شدن گازبهای مشترکان پرمصرف اظهار کرد: در دولت سیزدهم با حمایت رئیس‌جمهوری از یکم آذرماه تعرفه مشترکان پرمصرف را افزایش دادیم، اما در سال آینده گاز مشترکان پرمصرف غیریارانه‌ای می‌شود و مشترکان پرمصرف هزینه گاز مصرفی خود را مطابق قیمت گاز صادراتی پرداخت خواهند کرد.
وی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره امضای زودهنگام قرارداد سه‌جانبه سوآپ گازی با کشورهای ترکمنستان و جمهوری آذربایجان گفت: از پیش در این باره نشست‌هایی برگزار شده بود و با توجه به ظرفیت سوآپ گاز ترکمنستان و نیاز جمهوری آذربایجان و حمایت رئیس‌جمهوری، این قرارداد سرانجام در نشست سران اکو (سازمان همکاری اقتصادی) در عشق آباد امضا شد.
امضای ۲۸ قرارداد به ارزش یک میلیارد دلار برای جمع‌آوری گازهای همراه نفت
وزیر نفت درباره طرح‌های جمع‌آوری گازهای مشعل و همراه نفت گفت: تا به امروز ۲۸ قرارداد با شرکت‌های توانمند داخلی به ارزش حدود یک میلیارد دلار برای جمع‌آوری گازهای همراه نفت امضا شده است؛ بیشتر گازهای همراه نفت مربوط به میدان‌های غرب و شرق کارون است؛ این گازها در واحدهای پالایشی فرآوری و در مجتمع‌های پتروشیمی به‌عنوان خوراک استفاده خواهد شد که این اقدام ایجاد ارزش افزوده بیشتر برای کشور به همراه خواهد داشت.
اوجی ادامه داد: به‌منظور شتاب‌بخشی به روند اجرای پروژه‌های جمع‌آوری گازهای همراه نفت، برای امضای قرارداد به سراغ مراکزی رفتیم که به شدت برای تأمین خوراک خود به این نوع گازهای ترش نیاز داشتند؛ جلوگیری از سوزانده شدن گازهای همراه نفت افزون بر اینکه خوراک واحدهای پایین‌دستی را تأمین می‌کند، به محیط زیست کمک شایانی خواهد داشت؛ هم‌اکنون روزانه ۴۰ میلیون متر مکعب گاز همراه نفت در کشور سوزانده می‌شود.
ردیف نخست پالایشی فاز ۱۴ پارس جنوبی عملیاتی شد
وی درباره وضع توسعه پالایشگاه بخش خشکی طرح توسعه فاز ۱۴ میدان مشترک گازی پارس جنوبی گفت: به همت همکارانم در شرکت‌های ملی نفت و گاز ظرف چند روز گذشته یک ردیف پالایشی از پالایشگاه این فاز با گاز ترش آزمایش و با ظرفیت تولید روزانه ۱۴ میلیون متر مکعب عملیاتی شد، دوستان هم به بنده این قول را داده‌اند که دیگر واحدهای باقیمانده یکی پس از دیگری هر چهار ماه یک بار عملیاتی شود.
مذاکره برای قراردادهای بخش دریا طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی
وزیر نفت درباره وضع بخش دریا طرح توسعه فاز ۱۱ میدان گازی مشترک پارس جنوبی نیز افزود: مذاکره برای حفاری، ساخت سکو و بحث فشارافزایی با پیمانکاران بزرگ آغاز شده است، امیدواریم با برنامه‌ریزی‌های خوبی که در شرکت ملی نفت ایران انجام شده است طبق برنامه این فاز تا چند سال آینده به بهره‌برداری برسد.
تحقق ۱۱۲ درصدی تعهدهی بودجه ای وزارت نفت در سال ۱۴۰۰
اوجی درباره تعهدهای وزارت نفت در تأمین بودجه سال ۱۴۰۰ و صادرات نفت خام، گاز طبیعی و میعانات گازی گفت: با تلاش همکارانم در صنعت نفت کل تعهدهای وزارت نفت در سال ۱۴۰۰ در زمینه‌های یاد شده محقق و حتی بیشتر از حد تعهدها انجام شده است؛ براساس آیین‌نامه اجرایی تبصره ۱۴ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور، همه منابع مالی کشور حاصل از فروش نفت خام و فرآورده‌های نفتی در سال ۱۴۰۰ بیش از ۳۱۳ هزار میلیارد تومان دیده شده بود که خوشبختانه تا امروز ۳۵۰ هزار میلیارد تومان (۱۰ تا ۱۲ درصد بالاتر از تعهدها) درآمد برای کشور به دست آورده‌ایم.
وی ادامه داد: بر اساس تصمیم مجلس شورای اسلامی، مقدار فروش روزانه نفت خام و میعانات گازی در سال آینده از رقم کنونی یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه باید به یک میلیون ۴۰۰ هزار بشکه برسد، بی‌شک من و همکارانم همه تلاش خود را برای تحق این هدف به‌کار می‌گیریم.
وزیر نفت میانگین مقدار صادرات میعانات گازی در نیمه نخست امسال را روزانه کمتر از ۶۰ هزار بشکه اعلام کرد و گفت: خوشبختانه با آغاز به‌کار دولت مردمی سیزدهم در ۶ ماه دوم امسال به‌طور میانگین روزانه بیش از ۲۰۰ هزار بشکه میعانات گازی صادر کرده‌ایم؛ در اینجا هم از این فرصت استفاده می‌کنم و از همکارانم در چهار شرکت اصلی وزارت نفت بابت تلاش‌های‌شان برای تولید و صادرات در ماه‌های گذشته تشکر می‌کنم.
ایسنا