العالم ـ فلسطین اشغالی
احزاب حریدی با دو گروه "شاس" و "یهودیت تورات" که 18 کرسی در کنست دارند میکوشند تا از جایگاه سیاسی خود برای نفوذ در مراکز قدرت استفاده کنند. این مساله به آنها فرصت تاثیر گذاشتن بر هویت رژیمصهیونستی را میدهد تا این رژیم که خود را دموکراتیک توصیف میکند به حکومتی مبتنی بر تورات و شریعت دین یهود تبدیل شود.
به سبب نبود یک هویت یکپارچه و منسجم برای یهودیان در خاک فلسطین، آنها به سکولار و یهودیان سنتی و دینداران (حریدیها) تقسیم می شوند. به عبارتی دیگر رژیم اشغالگر آمیزهای از قومگراها و صهیونیستها و دموکرات ها و دینداران یهودی است که حریدیها با این آمیزه مخالف هستند و به یهودیت و تورات به عنوان هویتی واحد و یکپارجه برای "اسراییل" می نگرند.
حریدیها چه کسانی هستند؟
حریدی یک جریان دینی تندرو است؛ واژه حریدی به معنای "پرهیزگار" است، این دسته از یهودیان به صهیونیسم اعتقادی ندارند، اکثرا در فلسطین و آمریکا بسر می برند، برخی دیگر در اروپا زندگی میکنند، آنها از لحاظ اعتقادی به تورات و اصول و آیینهای کهن یهودیت ایمان دارند.
پیروان این جریان دینی به متون تورات و تلمود و تعالم خاخامها پایبند هستند و اتفاق نظر دارند که "اسراییل" و زندگی یهودیان باید طبق شریعت یهود و تعالیم تورات باشد و نباید بر اساس دموکراسی و صهیونیسم و قوانین وضعی باشد، آنها نفوذ سیاسی خود را برای تحمیل این تعالیم بر زندگی روزانه اسراییلیها بکار می گیرند.
پراکندگی حریدیها در رژیم صهیونیستی
تعداد حریدیها بالغ بر یک میلیون 28 هزار نفر است، در سال 2009 ، تعداد آنها 750 هزار نفر بوده است. رشد جمعیتی آنها بالغ بر 4 درصد است، حال آنکه رشد عمومی جمعیت در "اسراییل" 2.3 درصد است بدین معنا که جمعیت حریدیها سریعترین رشد را در "اسراییل" دارد.
حریدیها در سال 2030، 16 درصد جمعیت "اسراییل" را تشکیل خواهند داد، بیش از 40 درصد از حریدیها در قدس اشغالی و در منطقه "بنی براک" نزدیک تلآویو سکونت دارند. 7 درصد از آنها در شهرک بیت شیمش نزدیک قدس ساکند و 53 درصد از آنها در شهرک های صهیونیستی "مودیعین عبلیت" و "بیتار عبلیت" و "العاد" که بر اراضی اشغالی فلسطینی در کرانه باختری ایجاد شده اند، یا در شهرهای بزرگ سکونت دارند.
وضعیت اقتصادی و اجتماعی حریدیها
مرکز مطالعات رژیم صهیونیستی نشان میدهد که بیش از 50 درصد از حریدیها زیر خط فقر هستند، این عدد نسبت به سالهای گذشته شاهد بهبودی اندکی بوده است زیرا در سال 2005 میزان فقر میان حریدیها به 58 درصد رسید.
در سال 2022 میزان بیکاری مردان حریدی به 46.5 درصد میرسد که این میزان سه برابر بیشتر از مردان دیگر فرقههای اسراییلی است. علت این امر آن است که حریدیها به جای خدمت سربازی، حداقل سه سال را به تعلیم یهودیت و آیین های یهودی در مدارس سپری می کنند. مردان حریدی در این سه سال حقوق ماهانه بالغ بر 1200 دلار دریافت می کنند.
بارزترین طوایف و جریان های حریدی کدامند؟
یهودیت حسیدی(غربی): یک جنش عرفانی روحانی است که از اوایل قرن نوزدهم هزاران پیرو در میان اقلیتهای یهودی در اروپای شرقی جذب کرده است، این فرقه به سختگیریها شدید و نظم و انضباط سیاسی و اجتماعی معروف است
یهودیت لیتوانی(غربی): یهودیان لیتوانی اکثر وقت خود را به یادگیری تلمود و تفاسیر آن اختصاص میدهند. فراگیری تورات را دارای ارزشی بالا می دانند به رغم آنکه برخی از مردان آنها به جای فراگیری تورات جذب بازار کار شدند.
یهودیان شرقی سفرادیم: این دسته از یهودیان از کشورهای مختلف عربی به فلسطین آورده شدند، در ابتدا آیینهای یهودیان لیتوانی را در دستور کار خود قرار دادند اما پس از آن تحت تاثیر خاخامهای اسپانیایی تبار قرار گرفتند که در کشورهای مغرب عربی زندگی کرده بودند.
ناطوری کارتا: این گروه علنا با جنبش صهیونیسم مخالف است و طرحهای آن در خصوص شهرکسازی را عامل شرارت می دانند که به "ملت یهود" ضربه میزند. این دسته اکثرا در قدس زندگی میکنند و اسراییل را به رسمیت نمیشناسند، خدمت در ارتش رژیم صهیونیستی را نمی پذیرند و در انتخابات کنست مشارکت نمیکنند و به حق فلسطینیها در برخورداری از آزادی و استقلال اذعان دارند.
نگاه حریدیها به دموکراسی
تمام طوایف حریدی جوامعی بسته هستند تا از ادغام و حل شدن در دیگر طوایف یهودی در رژیم صهیونیستی جلوگیری کنند. آنها تندرو هستند و نسبت به یهودیت تعصب دارند و با نفوذ فرهنگ اروپایی و غربی و سکولار و دموکراسی به جامعه خود مخالفت میکنند.
حریدیها دموکراسی را به عنوان یک وضعیت موقت می پذیرند. از نظر آنها دموکراسی نباید اصل و اساس زندگی سیاسی و اجتماعی باشد و نباید جایگزین شریعت یهود گردد.
حریدیها با عمل به متون تورات از اختلاط دو جنس و روابط میان زن و مرد ممانعت میکنند. آنها فقط محصولاتی که طبق دستور خاخامها حلال تلقی میشوند، خریداری میکنند.
حرمت روز شنبه را نگه می دارند و در این روز از کار کردن امتناع میکنند و آن را به حضور در کلیسا و قرائت تورات اختصاص می دهند.
حریدیها و خدمت در ارتش رژیم صهیونیستی
جوانان حریدی به بهانه فراگیری دین یهود و شریعت تورات از خدمت در ارتش رژیم امتناع می کنند.
آنها یهودیت را تنها تضمین کننده بقای "اسراییل" میدانند. آنها بر این عقیده اند که تعلیم تورات تنها "سلاح معنوی" برای حمایت از "ملت اسراییل" است و فراگیری احکام و آیین های یهودیت همچون خدمت نظامی از اهمیت بالایی برخوردار است.
با این وجود "اسراییل" در آغاز دهه نود با تاسیس یگان نظامی ویژه حریدیها، جوانان این فرقه را در ارتش بکار گرفت.
گردان "هناحل حریدی" یا "نیتساح یهودا" در کرانه باختری فعالیت میکند. با این حال با وجود اینکه تعداد حریدیها تقریبا 300 هزار نفر است فقط چند هزار نفر از آنها در ارتش خدمت می کنند.
احزاب حریدی در کابینه فعلی رژیم صهیونیستی کدامند؟
به استثنای جنبش "ناطوری کارتا" تمام طوایف حریدی در انتخابات کنست در قالب احزاب ائتلافی حریدی غربی و شرقی مشارکت کردند. جنبش شاس به ریاست ارییه درعی 11 کرسی در کنست دارند.
حزب "یهودیت تورات" به ریاست "موشه گافنی" یک فهرست پارلمانی متشکل از یهودیان حسیدم و لیتوانی دارد.
احزاب حریدی حضور خود در عرصه سیاسی در رژیم صهیونیستی را افزایش داده اند و امروز سنگ بنای کابینه نتانیاهو به شمار می آیند همچنین متحد راهبردی حزب لیکود هستند و در برابر میانهروها و جریان لیبرال سکولار، احزاب حریدی به تاثیرگذارترین مؤلفه در مراکز تصمیم گیری تبدیل شده اند.