العالم - زلال قرآن
حقیقت «تهلیل» ( گفتن ذکر «اشهد ان لااله الّا الله») در اذان، اقامه و تشهد نماز وقتی محقق می گردد که قلب با زبان کاملاً هماهنگ شود و شهادت لسانی از شهود قلبی و باور یقینی منبعث شده باشد.
آیه 18 سوره مبارکه آل عمران:
« شَهِدَ اللَّـهُ أَنَّهُ لَا إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ وَالْمَلَائِكَةُ وَأُولُو الْعِلْمِ قَائِمًا بِالْقِسْطِ لَا إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِيزُالْحَكِيمُ»
ترجمه: (خدا به یکتایی خود گواهی دهد که جز ذات اقدس او که نگهبان عدل و درستی است خدایی نیست، و فرشتگان و دانشمندان نیز به یکتایی او گواهی دهند؛ نیست خدایی جز او که (بر همه چیز) توانا و داناست).
در گفتن تهلیل مؤذن (نمازگزار)، با بیان «لا اله الا الله» این حقیقت را به تمامی قوای وجود خود و دیگران اعلام می نماید، تا با بسیج آنها، گوینده و شنونده بکوشند «اله» ها و معبودهای غیرالهی را از صفحه ذهن و دل خویش پاک کنند و قلوبشان را برای استقبال از معبود حقیقی یعنی «الله» مهیّا و آماده نمایند.