العالم - زلال قرآن
سجده بر خاک نمازگزار را از کِبر و غرور عبور می دهد و به مقام تسلیم و رضا می رساند.
سجده بر خاک به نمازگزار کمک می کند تا با چشم بصیرت ببیند که منشاء پیدایش او خاک پَست و بی مقدار بوده و این لطف و عنایت و راءفت و رحمت خداوند ارحم الراحمین است که به گواه آیات زیر:
1 – آیه 9 سوره مبارکه سجده:
« ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِيهِ مِنْ رُوحِهِ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ»
ترجمه: (سپس آن (نطفه بیجان) را نیکو بیاراست و از روح (قدسی الهی) خود در آن بدمید، و شما را دارای گوش و چشمها و قلبها (با حسّ و هوش) گردانید، باز بسیار اندک شکر و سپاسگزاری نعمتهای حق می کنید).
2 – آیه 29 سوره مبارکه حجر:
« فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ»
ترجمه: (پس چون آن (عنصر) را معتدل بیارایم و در آن از روح خویش بدمم همه (از جهت حرمت و عظمت آن روح الهی) بر او سجده کنید).
شامل حال او شده که با دمیدن روح الهی در وجودش، او را به اعلی مرتبه عالم مخلوقات ارتقا داده و به او شرافت بخشده و او را مسجود ملائکه قرارداده است.
سجده برخاک است که سبب می شود نمازگزار با عبور از خویشتن و کنار گذاشتن کِبر و غرور و منیّت، با حالت ذِلّت و مسکنت جایگاه حقیقی خود در مقابل خداوند علیّ عظیم را به درستی تشخیص دهد و با تسلیم و رضا به وظیفه عبادی و عبودیتی خویش عمل نماید.