العالم ـ ایران ـ سیاسی
حسن کاظمی قمی سفیر جمهوری اسلامی ایران در کابل و نماینده ویژه رییس جمهور در امور افغانستان، در گفت وگوی اختصاصی با شبکه خبری العالم، اظهار داشت: یکی از موضوعات مهم بین ایران و افغانستان مساله آب است. در چارچوب معاهده سال ۱۳۵۱ هجری خورشیدی رودخانه هیرمند دو کشور با امضای آن پایبندی خود را در زمینه آب هیرمند اعلام کرده اند. در این معاهده آمده است که در سال نرمال آبی که بارندگی ها خوب است میزان آبی که باید به ایران داده شود در کل سال ۸۲۰ میلیون متر مکعب است که اجرا شده است.
وی افزود: در طول دوسالی که از حکمرانی جدید افغانستان می گذرد نیز حاکمان جدید به طور مکرر در مذاکراتشان و در یادداشت های رسمی و اظهارات رسانه ای التزام سرپرستی این دولت را بر اجرای معاهده اعلام کرده اند. نکته ای که امسال وجود داشت و از طرف کابل بارها مطرح شد، این بود که به دلیل کمبود بارندگی های امسال، میزان بارندگی به قدری نبود که بشود آب هیرمند را رها کرد و حقآبه ایران داده شود.
کاظمی قمی خاطرنشان کرد، براساس این معاهده ایران می تواند برای اندازه گیری از ایستگاه سنجش آبی دهراود افغانستان درخواست بازدید کند. این ایستگاه در بالادست سد کجکی است عمده آبی که باید در چارچوب معاهده رهاسازی شود از سد کجکی و یا میزان آبی که بین دو حوزه سد کمال خان و سد کجکی است، می باشد. ایران امسال اعلام کرد آنچه که طرف افغانستانی درباره کم بودن میزان بارندگی می گوید و این که میزان آب به گونه ای است که نمی شود رها کرد، باید در بازدید متخصصین از مرکز سنجش دهراود مورد تایید قرار گیرد که این مساله با تاخیر انجام شد و با توافق طرف افغانستانی چند روز گذشته هیاتی متشکل از تیم تخصصی وزارت نیروی جمهوری اسلامی ایران با مقامات استانداری سیستان و بلوچستان و برخی از معتمدین سیستان و نماینده وزارت خارجه با طرف افغانستانی صورت گرفت.
طبق معاهده رودخانه هیرمند، میزان مورد توافق حقابه ایران بر اساس اندازه گیری ماهانه در تمام فصول سال
وی گفت: با موافقت طرف افغانستانی، هیات ایرانی یک بازدید میدانی انجام دادند، آنها از مرز سیستان و زابل وارد افغانستان شدند و وضعیت بارندگی و کشاورزی استان های نیمروز و هلمند را مطالعه و مشاهده کردند که وضعیت کشاورزی خوب نبود. کشاورزی برخی از مزارع هم با آب چاه تامین می شد. مهم این بود که در چارچوب معاهده ایستگاه سنجش دهراود بازدید و اندازه‌گیری آب انجام شد. میزان آبی که وارد سد کجکی می شود نرمال نبود که یک واقعیتی است البته باید گفت این بازدید و اندازه‌گیری در مرداد ماه و گرم ترین ماه سال انجام شد که طبیعتا در فصل تابستان بارندگی نیست.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در کابل تصریح کرد، در چارچوب رودخانه هیرمند، آن میزانی که در باره حقابه ایران مورد توافق است، بر اساس اندازه گیری ماهانه در تمام فصول سال است اما ما در یک فصل آن هم مرداد ماه که کم آبی هست اندازه گیری کردیم که فی نفسه اتفاق خوبی بود و مقامات طالبان اعلام کردند که حق مردم ایران است که اگر آبی باشد وظیفه داریم بدهیم.
توافق با طرف افغانستانی برای بازدید نوبه ای از ایستگاه سنجش دهراود / حتی اگر میزان بارندگی غیرنرمال باشد، رهاسازی آب باید براساس معاهده صورت بگیرد
وی افزود: شاید اولین باری بود از سال ۱۳۵۱ که هیاتی از متخصصین و معتمدین از مرز زابل استان های نیمروز و هلمند را ببینند و ایستگاه سنجش دهراود را بازدید کنند. توافق کردیم که این بازدید ها بنا به درخواست نوبه ای ایرانی ها انجام بشود که در دستور قرار دادیم. به دلیل کم آبی و شرایطی که وجود داشت آبی نیامد اما طرف افغانستانی التزام شان را اعلام کرده اند و امیدواریم بر اساس توافقی که انجام شده در فصول بارندگی که بارش زیاد خواهد شد با رهاسازی که انجام می شود آب به ایران برسد البته در چارچوب توافق حتی اگر میزان بارندگی غیرنرمال باشد به همان میزان باید رهاسازی بشود تا داخل ایران بیاید.
کاظمی قمی در ادامه گفت: فاصله سد کجکی تا مرز ایران ۷۳۰ کیلومتر است که منطقه بسیار گرمی است و تبخیر آب هم زیاد است به دلیل شرایط رملی که مسیر دارد آب زیادی از بین می رود اگر همه آب را هم رها می کردند مقدار قابل توجهی نمی شد اما این اتفاق باید در چارچوب معاهده بیفتد.
ورود غیرقانونی مهاجران افغانستانی به ایران
سفیر جمهوری اسلامی ایران در کابل در ادامه در باره مسایل مرزی بین ایران و افغانستان اظهار داشت: بین دو کشور یک مرز طولانی حدود ۹۲۵ کیلومتر وجود دارد. مرز ما با افغانستان یک مرز عادی نیست به مقتضای شرایطی که در افغانستان پیش می آید، ما شاهد ورود غیرقانونی مهاجرین افغان به کشور هستیم. یک بخش کنترل می شود و بخشی هم ملاحظات اخلاقی و انسانی داریم.
کریدور ترانزیت مواد مخدر به اروپا
وی گفت: یکی از کریدورهای قاچاق و ترانزیت مواد مخدر متاسفانه از سمت مرز ما به سمت اروپاست. هر ساله شهدای زیادی را تقدیم می کنیم برای اینکه جلوی این بلای خانمانسوز را بگیریم. در زمینه مواد مخدر امروز فقط مساله، تریاک نیست بلکه تولید مواد مخدر صنعتی است که به مراتب خطرناک تر است، مرز ایران به دلیل اینکه نزدیک ترین مسیر به اروپاست مورد تاکید مافیای مواد مخدر است. قاچاق انسان هم مساله دیگری است بنابراین شرایط عادی در مرز نداریم.
تبلیغات دروغ دشمنان؛ دولت کابل اراده ای برای ایجاد درگیری با نیروهای مرزی ایران ندارد
کاظمی قمی گفت: برآورد درگیری های مرزی بین ایران و افغانستان در دوسال گذشته حاکی است که باتوجه به اینکه مرز ما یک مرز پرمساله ای است اما میزان درگیری ها خیلی نیست. این موضوع را خیلی جدی می گویم اینکه امروز گفته شود دولت کابل اراده ای برای ایجاد درگیری با ما دارد، من ندیده ام. اما اینکه در مرز خاطیانی خطا بکنند، مساله است که وجود دارد. اینکه یک بخشی از درگیری ها، درگیری های مربوط به قاچاق و ورودهای غیرقانونی است که برخورد می شود. آدم هایی که شما نمی دانید تروریست هستند یا فردی است که به دلیل شرایط اقتصادی و امنیتی خارج می شود.
کشته شدن یک نفر براثر درگیری مواد مخدر در مرز
وی افزود: اخیرا یک درگیری در مرز صورت گرفت که یک نفر کشته شد، وقتی ریشه یابی می کنیم درگیری بین مرزبان ما و مرزبان طرف افغانستانی نبود بلکه درگیری ناشی از مساله مواد مخدر بود. این مسایل را با درگیری مرزهای دیگر مقایسه می کنید، مرزهایی که گاهی بمباران هم می شود. روند فعالیت در مرزهای ما نشان می دهد که ما به سمت اقتصادی کردن مرزها حرکت می کنیم. حادثه ای در مرز اتفاق می افتد اما در فضای رسانه و فضای مجازی بگونه ای درگیری و تیراندازی پوشش داده می شود که تبدیل می شود به اینکه دو کشور در آستانه یک جنگ قرار گرفتند و دیگران دامن می زنند اما ما در حال کنترل این موضوعات هستیم و نگرانی نسبت به مرز با همه شرایطی که بر شمردم نداریم.
استفاده آمریکا از تروریست ها علیه کشورهای غیر همسو در افغانستان
نماینده ویژه رییس جمهور در امور افغانستان در ادامه در باره تحرکات آمریکا در افغانستان خاطرنشان کرد، تردیدی وجود ندارد که آمریکایی ها پس از خروج از افغانستان به تقویت گروه های تروریستی و افراطی مثل داعش مبادرت کردند. مشابه کارهایی که در سوریه و عراق انجام دادند، پس از آنکه نظامیانشان مجبور به خروج شدند و شکست خوردند امروز جایگزین لشگرکشی آمریکایی ها گروه های تروریستی مثل داعش هستند.
وی گفت: یکی از اهداف آمریکا در زمینه تقویت داعش و گروههای تروریستی، خارج از ناامن سازی داخل افغانستان، ایجاد مشکلات برای کشورهایی است که با واشنگتن در تخاصم هستند، از جمله جمهوری اسلامی ایران. لذا در صدد است با استفاده از تروریست ها از جغرافیای افغانستان علیه ایران یا مشکلاتی در آسیای مرکزی برای چین و روسیه ایجاد کند و این مساله همچنان در دستور کار آمریکایی هاست.
طالبان در مبارزه با داعش جدی است/ داعش اهرم فشار آمریکا برای به تمکین واداشتن طالبان
کاظمی قمی افزود: در مساله مبارزه با داعش طالبان جدی است و یکی از اهرم های فشاری که آمریکایی ها برای به تمکین واداشتن طالبان به کار گرفته اند، استفاده از ابزار گروه های تروریستی مثل داعش و داعش خراسانی است. آنها حتی به استفاده از نیروهای نظامی و امنیتی نظام گذشته افغانستان مبادرت کرده به طوری که به آنها آموزش های ویژه داده اند تا در وقت مقتضی بهره برداری کنند. آمریکایی ها قطعا در افغانستان شکست خوردند اما پیگیر اهدافشان هستند اما ابزارهای تحقق اهدافشان را تغییر داده اند یکی از آنها مساله تروریسم است اگر چه این مساله را جمهوری اسلامی ایران، کشورهای منطقه، آسیای مرکزی، چینی ها و خود طالبان با حساسیت دنبال می کنند.
وی در ادامه تصریح کرد، امنیت، ثبات و سازندگی در افغانستان در گرو ثبات سیاسی پایدار است. اما این که نوع حکومت و نوع نظام در افغانستان چه باید باشد مربوط به خواسته مردم افغانستان است در این مساله ما مداخله ای نداریم، جمهوری اسلامی ایران به خواسته مردم افغانستان احترام می گذارد. تجربه نشان داده هر زمانی که یک جریان به تنهایی در افغانستان حاکم شد، نتوانست بقا و دوام داشته باشد. از طرف دیگر افغانستان حدود ۴۵ سال درگیر، درگیری های خونین بوده که عمده این درگیری ها ناشی از تجاوزات اشغالگران از جمله ارتش سرخ و اردوگاه کمونیسم و اردوگاه غرب لیبرالیسم بوده است و ارمغان آنها برای این ملت تخریب و کشتار و آوارگی و مهاجرت بوداست.
کاظمی قمی افزود: امروز افغانستان با یک خرابی به جا مانده از چند دهه مواجه است لذا یک دولتی که تنها از یک بخشی از جامعه باشد قادر نیست همه بحران ها را حل کندت. تجربه دیگر این است که در اجلاس ۲۰۰۱ در بن، آمریکایی ها بخشی از واقعیت افغانستان را ندیدند نتیجه این شد که چند سال بعد درگیری ها شروع شد نظام عوض شد و نظام جدیدی آمد و آن نظام هم ساقط شد.
وی گفت: نکته دیگر اینکه هر تحول و رویدادی در افغانستان پیش می آید امنیت ملی و امنیت مرزهای ما را در داخل کشور تحت تاثیر قرار می دهد به عنوان مثال دو سال گذشته آمریکایی ها بعد از شکست ، نظامیانشان را طراحی شده خارج کردند و رفتند از آن زمان آمار مهاجرینی که به ایران آمدند و دارند می آیند به صورت رسمی و غیررسمی ۴ برابر شده است.
سفیر ایران در افغانستان تصریح کرد، ما کشوری هستیم که از تحولات افغانستان اثر می پذیریم. پس اگر جمهوری اسلامی ایران از سرخیرخواهی چیزی می گوید در چارچوب مصالح مردم و نظام سیاسی افغانستان است و در چارچوب امنیت منطقه و امنیت ملی خودش است و اصلا مداخله گری نیست. ما برادرانه با طالبان بحث کردیم و این گفتمان ما از سر خیرخواهی است.
کمک دولت کابل در برقراری امنیت عزاداری شیعیان
کاظمی قمی ادامه داد: شیعیان مثل همه اقوام (هزاره ها، ازبک ها، تاجیک ها و پشتون ها) شهروندان افغانی هستند در این دو سال شیعیان در موضوع مسایل زندگی شان، جانشان، مالشان و توجه به شعایر مذهبی مثل مراسم ایام محرم و عزاداری به نظر من رضایت نسبی دارند. واقعیتی بود که در مساله عزاداری ها دولت کابل در برقراری امنیت کمک کرد و اتفاق افتاد. اما نکته ای که وجود دارد این است که حضور شیعیان و دیگر اقوام در حکومت برایشان هنوز مطلوب نیست. با وجود خطر امنیتی که وجود دارد طالبان نسبت به امنیت مراسم اهتمام ورزیدند که کار مثبتی بوده و امیدواریم شرایطی در افغانستان مهیا شود تا ما شاهد دولتی قوی باشیم که نمایندگان همه ملت در آن حضور داشته باشند.