العالم - فلسطین اشغالی
دومین جلسه رسیدگی به اشغالگری اسرائیل در اراضی اشغالی فلسطین در دیوان بین‌المللی دادگستری در لاهه با مباحثات نماینده آفریقای جنوبی از امروز سه‌شنبه آغاز شد.
«ووسیموزی مادونسلا»، سفیر آفریقای جنوبی در هلند به عنوان نماینده ژوهانسبورگ در این جلسه حضور یافت و گفت: «اشغالگری اسرائیل بیش از 50 سال است که برای مردم فلسطین ادامه یافته است. بنابراین ما باید سوال بپرسیم مصونیت چند دهه‌های اسرائیل برای تخلفات گسترده و نظام‌مند اسرائیل از قوانین بین‌المللی تا کی ادامه خواهد یافت؟»
وی ادامه داد: «در روزهای گذشته دنیا با وحشت شاهد حملات بی‌امان به غزه بوده است. شدت خشونت‌ها در عملیات نظامی اخیر اسرائیل علیه غزه و تخلفاتش از قوانین بین‌المللی روشن‌ترین نشانه مبنی بر این است که اسرائیل مانعی برای خودش در برابر فلسطینی‌ها نمی‌بیند.»
مادونسلا همچنین اضافه کرد که آپارتاید آفریقای جنوبی در اراضی فلسطینی حتی از آنچه قبل از سال 1994 در آفریقای جنوبی وجود داشت بدتر است. او گفت: «ما به عنوان آفریقای جنوبی، سیاست‌ها و اقدامات تبعیض‌آمیز غیرانسانی رژیم اسرائیل را به‌عنوان شکل شدیدتر آپارتایدی که علیه سیاه‌پوستان در کشور من نهادینه شده است، درک می‌کنیم، می‌شنویم و احساس می‌کنیم.»
وی ادامه داد: «واضح است که اشغال غیرقانونی اسرائیل نیز با نقض جنایت آپارتاید اداره می شود... این از استعمار شهرک نشینان قابل تشخیص نیست. آپارتاید اسرائیل باید پایان یابد.»
جلسات استماع 6 روزه در دیوان بین‌المللی دادگستری مستقر در لاهه تا روز 26 فوریه به طول خواهد انجامید. انتظار می‌رود نمایندگان بیش از 50 کشور و سازمان‌های بین‌المللی نظرات خود را در این جلسات مطرح کنند. شروع مباحثات با ارائه دعوی از سوی کشور فلسطین در روز دوشنبه خواهد بود.
با آنکه این جلسات در حین جنگ غزه برگزار می‌شوند ارتباطی به آن ندارند. این جلسات نتیجه قطعنامه‌ای است که روز 30 دسامبر 2022 در شورای امنیت سازمان ملل متحد به تصویب رسیده و از دادگاه لاهه خواسته نظر مشورتی خود را در خصوص مسئله اشغالگری اسرائیل اعلام کند.
15 قاضی دیوان بین‌المللی دادگستری بایستی به دو سوال جواب دهد: تبعات حقوقی نقض مستمر حق فلسطینی‌ها برای تعیین سرنوشت از طریق سیاست‌های اشغالگری، شهرک‌سازی و ضمیمه کردن اراضی فلسطینی از سال 1967 به این سو چیست؟
سوال دیگری که دیوان بین‌المللی دادگستری به دنبال پاسخ به آن است این است که سیاست‌ها و خط‌مشی‌های اسرائیل چگونه بر وضعیت اشغالگری اثر می‌گذارند و تبعات حقوقی آن برای تمامی اعضای سازمان ملل متحد چیست؟
پاسخ‌های دیوان بین‌المللی دادگستری به این سوالات جنبه غیرالزام‌آور خواهند داشت اما حاوی معناهای نمادین گسترده‌ای خواهند بود و ممکن است بر سیاست‌گذاری‌ها در جهت ادغام شدن آنها در قوانین بین‌المللی اثرگذار باشند.
درخواست برای ارائه این نظر مشورتی بعد از انتشار گزارشی از شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در اکتبر 2022 مطرح شد. در این گزارش تصریح شده بود که «دلایلی متقن» وجود دارند که بتوان اشغالگری اراضی فلسطینی توسط اسرائیل را از نظر قوانین بین‌المللی غیرقانونی تلقی کرد.
در گزارش شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد علاوه بر این آمده بود که اشغال اراضی در زمان جنگ موقت هستند و نباید قدرت اشغال‌شده را از حق آن برای تشکیل کشور مستقل محروم کنند.
اسرائیل گفته که رسیدگی به این موضوع در صلاحیت دادگاه نیست. وزارت خارجه اسرائیل مدعی شده که گزارش شورای حقوق بشر سازمان ملل «سوگیرانه، ناتمام و فاقد صلاحیت» است و از «تنفر به اسرائیل» نشأت گرفته است.