العالم - ایران
امیرسعید ایروانی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد چهارشنبه شب 14 شهریور ماه در نشست مجمع عمومی سازمان ملل به‌مناسبت گرامیداشت روز بین‌المللی مقابله با آزمایش‌های هسته‌ای طی سخنانی از جمهوری قزاقستان به‌خاطر ابتکار عمل در ترویج روز بین‌المللی مقابله با آزمایش‌های هسته‌ای قدردانی کرد.
وی گفت: گرامیداشت این روز به‌منزله ادای احترام به قربانیان آزمایش‌های هسته‌ای است؛ مردمانی که در گذشته متحمل رنج شدند، اکنون نیز در رنج هستند و در آینده نیز به دلیل تأثیرات ماندگار پرتوهای رادیواکتیو همچنان در رنج خواهند بود؛ مردمانی که اکثراً شهروند کشورهای انجام دهنده این آزمایش‌ها نبوده‌اند.
* از سال ۱۹۴۵ تاکنون تقریباً ۲۰۰۰ آزمایش هسته‌ای انجام شده و آمریکا ۱۰۵۴ مورد را انجام داده است
ایروانی اضافه کرد: گرامیداشت این روز همچنین نشان‌دهنده تعهد جامعه بین‌المللی به حفاظت از محیط زیست در برابر تأثیرات ویرانگر آزمایش‌های هسته‌ای است، بسیاری از این آزمایش‌ها فراتر از مرزهای کشورهای مجری انجام شده‌اند.
به همین ترتیب، به‌رسمیت شناختن این روز به‌عنوان یک رویداد بین‌المللی، نشان‌دهنده تعهد دیرپای جامعه جهانی به پایان دادن به آزمایش‌های تسلیحات هسته‌ای است که برای دستیابی به جهانی عاری از سلاح‌های هسته‌ای امری حیاتی است.
سفیر و نماینده دائم ایران یادآور شد: در گرامیداشت روز بین‌المللی مقابله با آزمایش‌های هسته‌ای، باید کشورهایی که دارای سلاح‌های هسته‌ای هستند به‌ویژه مخاطب قرار گیرند، چرا که آن‌ها توانایی انجام چنین آزمایش‌هایی را دارند؛ از سال ۱۹۴۵ تاکنون تقریباً ۲۰۰۰ آزمایش انجام شده است، که از این میان ایالات متحده آمریکا به تنهایی ۱۰۵۴ مورد را انجام داده است.
* مسئولیت کشورهای دارای سلاح هسته‌ای
این دیپلمات ارشد ایرانی اضافه کرد: در زمانی که تمامی کشورهای مسلح به سلاح‌های هسته‌ای در حال برنامه‌ریزی برای مدرنیزاسیون، بروزرسانی، یا افزایش عمر تسلیحات هسته‌ای و تأسیسات خود بوده و درصدد توسعه سلاح‌های هسته‌ای جدید و آسان‌تر برای استفاده هستند، پایان دادن به آزمایش‌های تسلیحات هسته‌ای اهمیت بسیار زیادی دارد.
وی ادامه داد: در این راستا، کشورهای دارای سلاح هسته‌ای (NWSs) مسئولیت اصلی را بر عهده دارند. آن‌ها باید تدابیر عملی برای توقف تمامی انواع آزمایش‌های سلاح‌های هسته‌ای اتخاذ کنند. در کنفرانس بازنگری NPT در سال ۲۰۰۰، کشورهای دارای سلاح هسته‌ای متعهد شدند که معاهده جامع ممنوعیت آزمایش‌های هسته‌ای (CTBT) را بدون تأخیر امضا و تصویب کنند، که یکی از ۱۳ گام عملی برای اجرای ماده ۶ معاهدهNPT است.
ایروانی خاطرنشان کرد: کشورهای دارای سلاح هسته‌ای مسئولیت اصلی را برای لازم‌الاجرا شدن معاهده جامع ممنوعیت آزمایش‌های هسته‌ای (CTBT) بر عهده دارند و باید در این تلاش پیشقدم شوند. تصویب این معاهده توسط کشورهای دارای سلاح هسته‌ای گامی مهم در جهت بازسازی اعتماد کشورهای غیرهسته‌ای (NNWSs) و جامعه بین‌المللی خواهد بود.
وی گفت: وضعیت کنونی نشان می‌دهد که صرف‌نظر از میزان اهمیت مهلت‌های داوطلبانه در مورد آزمایش‌های هسته‌ای، این مهلت‌ها نمی‌تواند جایگزین ممنوعیت جهانی، جامع و الزام‌آور قانونی برای تمامی انواع انفجارهای هسته‌ای، از جمله به شیوه‌های جایگزین، باشد.
* رژیم اسرائیل بدون هیچ پیش‌شرطی به NPT بپیوندد
نماینده ایران افزود: گرامیداشت این روز همچنین فرصتی برای جامعه بین‌المللی است تا رژیم اسرائیل را وادار کند بدون هیچ‌گونه پیش‌شرطی به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) بپیوندد و تمامی تأسیسات هسته‌ای خود را تحت نظارت کامل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار دهد. وضعیت کنونی نگران‌کننده است، چرا که رژیم اسرائیل سایر کشورهای منطقه را با نابودی هسته‌ای تهدید می‌کند و زرادخانه هسته‌ای آن تهدیدی جدی برای صلح و امنیت منطقه‌ای و جهانی محسوب می‌شود.
وی ضمن گرامیداشت این روز عنوان کرد: باید بار دیگر تعهد خود را به هدف والا و انسانی حذف کامل سلاح‌های هسته‌ای - که تنها تضمین مطلق علیه تهدید یا استفاده از این سلاح‌های غیرانسانی است - تجدید کنیم.
ایروانی اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران، به‌عنوان یکی از امضاکنندگانCTBT، این معاهده را گامی در جهت خلع سلاح هسته‌ای می‌داند و در این راستا معتقد است که این معاهده نمی‌تواند جایگزین حذف کامل سلاح‌های هسته‌ای شود. در نتیجه، خلع سلاح هسته‌ای باید همچنان اولویت اصلی جامعه بین‌المللی باقی بماند و تمامی انواع آزمایش‌های هسته‌ای باید به‌طور قاطع ممنوع شود.
به گفته این دیپلمات ارشد ایرانی، چنین آزمایش‌هایی نه تنها مغایر با روح و متن CTBT است، بلکه مهم‌تر از آن، نقض تعهدات حقوقی کشورهای دارای سلاح هسته‌ای ذیل ماده ۶ معاهده NPT محسوب می‌شود.