العالم ـ فلسطین اشغالی
به گزارش روزنامه لبنانی الاخبار، بر اساس آنچه منابع دیپلماتیک عربی اشاره کرده‌اند، به نظر می‌رسد توافق آتش‌بس و مبادله اسرا بین دشمن اسرائیلی و جنبش «حماس»، تنها چند قدم با اجرایی شدن فاصله دارد. این منابع احتمال می‌دهند که «این توافق به سرعت پس از پایان مراحل امضای رسمی اجرا شود» و طرف‌های مختلف در تلاش برای تحقق آن، از شب گذشته رایزنی‌های فشرده‌ای آغاز کرده‌اند.
این منابع به «الأخبار» تأکید کردند که اسرائیل، که در دوره‌های گذشته معمولا به ابتکارات واکنش سریعی نشان نمی داد؛ اکنون «علاقه زیادی به اجرای فوری توافق نشان می‌دهد». آنها افزودند که این توافق موقتی است و مدت آن شصت روز خواهد بود، اما «چالش واقعی در مرحله بعدی بروز خواهد کرد، جایی که مسائل حساس و جنجالی مانند ترتیبات پس از آتش‌بس، سرنوشت سلاح در باریکه غزه، و نوع مدیریت مدنی و انسانی این باریکه در دوره آینده مطرح خواهد شد».
همچنین این منابع گزارش دادند که واسطه‌های مصری و قطری در حال بحث با طرف آمریکایی درباره «جزئیات بسیار دقیق مربوط به توافق و روش‌های اجرای آن» هستند، آنها این مشاوره‌ها را «عمیق‌ترین مناقشات از زمان توافق آتش‌بس پیش از آغاز به کار دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا» توصیف کردند.
جنبش «حماس» پاسخ رسمی خود را به میانجیگران مصری و قطری ارائه داده است. حماس با طرح پیشنهادی موافقت کرده اما در خصوص سه مسئله محوری ملاحظاتی داشته است: اولاً، درخواست این جنبش برای نظارت سازمان ملل بر فرآیند توزیع کمک‌ها در نوار غزه؛ دوماً، اصرار بر عقب‌نشینی ارتش اسرائیل به مواضع استقرارش قبل از آغاز جنگ؛ و سوماً، دریافت تضمین‌های کتبی برای ادامه آتش‌بس در طول مذاکرات مربوط به توقف جنگ، حتی اگر مدت آن از بیش از ۶۰ روز فراتر برود. منابع گزارش دادند که «میانجیگران با پاسخ جنبش برخورد مثبتی داشتند، زیرا این پاسخ از چارچوب تفاهمات اساسی فراتر نمی‌رود».
در اسرائیل، نهاد امنیتی حمایت اولیه خود را از توافق کنونی ابراز کرده، هرچند که تمایل دارد به توافق جامع‌تری دست یابد که همه اسرای اسرائیلی در غزه را بازگرداند. روزنامه «یديعوت احارونوت» از منابع امنیتی نقل کرد که علت این رویکرد آن است که « تل‌آویو ترس و هراس دارد که مذاکرات برای رسیدن به یک توافق جامع ممکن است ماه‌ها طول بکشد و به دنبال آن، نیروی سیاسی ضعیف شده و خسارات انسانی در صفوف ارتش و اسرا افزایش یابد».
این روزنامه همچنین به این نکته اشاره کرد که سران امنیتی اسرائیل می‌دانند که امضای یک توافق جزئی «خطراتی» در بردارد و در بدترین سناریوها ممکن است به تقویت کنترل حماس بر باریکه غزه و نگه داشتن تعدادی از اسرای اسرائیلی منجر شود، و از سوی دیگر «ممکن است دولت آمریکا از اعطای چراغ سبز به اسرائیل برای از سرگیری جنگ در آینده خودداری کند».
عامل سیاسی داخلی و فشارهای آمریکا، نتانیاهو را به سمت توافق آتش‌بس کشاند
در همین حال، عامل سیاسی داخلی به عنوان یک عنصر تعیین‌کننده در ترغیب بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، به پذیرش توافق و پیشبرد فوری آن ظهور کرده است. روزنامه «یديعوت احارونوت» گزارش داد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، قصد دارد در دیدار آینده‌اش با نتانیاهو در روز دوشنبه به‌طور رسمی از توافق آتش‌بس خبر دهد، که این امر تل‌آویو را به تسریع تحرکاتش واداشته تا برای آغاز مذاکرات غیرمستقیم با «حماس» در دوحه آماده شود.
همچنین، وب‌سایت عبری «واینت» اشاره کرد که نتانیاهو می‌گوید «فرصت سیاسی موجود تنها یک بار در هر نسل تکرار می‌شود» و او باید از آن استفاده کند قبل از اینکه از دست برود. در این راستا، نتانیاهو در گفتگوهای خصوصی گفته است که «بر روی میز توافق‌های استراتژیک بالقوه‌ای با عربستان سعودی، سوریه و کشورهای دیگر وجود دارد» و اینکه توقف جنگ به او این امکان را می‌دهد که این اقدامات را به عنوان «پیروزی‌های تاریخی» تحت رهبری خود معرفی کند.
از سوی دیگر، روزنامه «جروزالم پست» معتقد است که نتانیاهو «دیگر در موقعیتی نیست که بتواند از خواسته‌های ترامپ برای پایان دادن به جنگ غافل شود»، به ویژه پس از اینکه ترامپ به او چراغ سبز برای حمله به ایران داده و در بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران شرکت کرده است، چیزی که رئیس‌جمهور قبلی آمریکا، جو بایدن، هرگز با آن موافقت نمی‌کرد.
این روزنامه افزود که وقتی ترامپ تصمیم بگیرد که «زمان به پایان رسیده»، برای نتانیاهو دشوار خواهد بود که از پیروی از خواسته او سرباز بزند. اما نتانیاهو تلاش می‌کند تا این توافق را برای اسرائیلی‌ها به عنوان نتیجه «هماهنگی نزدیک با دوست اسرائیل در واشنگتن» ارائه دهد، نه نتیجه فشارها. و البته نباید اعتراضات خانواده‌های اسرا و همچنین کاهش روحیه عمومی اسرائیلی‌ها را که از طولانی شدن جنگ خسته شده‌اند، نادیده گرفت.
همچنین نتانیاهو می‌داند که تصویب توافق در حزب «لیکود» و ائتلاف دولتی کار آسانی نخواهد بود، و این امر او را وادار می‌کند تا از یک گفتار دوگانه استفاده کند که همه را آرام کند. نتانیاهو همچنین برای گذراندن مرحله انتقالی بدون هزینه‌های سیاسی فوری بر عامل زمان تکیه می‌کند.
در این میان، سفر نتانیاهو به آمریکا به عنوان تلاشی برای بازسازی شبکه حمایت سیاسی از خارج و تضمین حمایت آمریکایی برای جلوگیری از سقوط او در برابر رقبایش در داخل اسرائیل است. این در حالی است که او تلاش می‌کند پرونده محاکمه‌اش را به حالت تعلیق درآورد و تصویری از خود به عنوان «مرد دولت» با مشروعیت ملی ارائه دهد و قادر باشد چشم‌انداز «روز پساجنگ» را تحت عنوان «غزه بدون سلاح» مطرح کند.