بحران مشروعیت و آینده مبهم رژیم صهیونیستی؛ سناریوهای انتخابات ۲۰۲۶

العالم - طوفان الاقصی

به گزارش مرکز اطلاع رسانی فلسطین، صحنه سیاسی داخلی رژیم صهیونیستی، در آستانه انتخابات کنست در اکتبر ۲۰۲۶، وارد مرحله‌ای متلاطم و بی‌سابقه شده است؛ مرحله‌ای که سایه سنگین جنگ غزه و تبعات فاجعه‌بار آن، به مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده رفتار انتخاباتی، وزن احزاب، و سرنوشت رهبران سیاسی تبدیل شده است. آنچه امروز در فلسطین اشغالی جریان دارد، صرفاً یک رقابت انتخاباتی نیست، بلکه نوعی نبرد بر سر هویت، آینده و توان بازتولید ساختار سیاسی ـ امنیتی موجود است؛ ساختاری که به‌وضوح زیر فشار بحران‌ها، ترک برداشته است.

داده‌های میدانی، نظرسنجی‌های اخیر و اظهارنظر کارشناسان نشان می‌دهد که بحث انتخابات، در اصل امتداد طبیعی نزاع بر سر مسئولیت شکست در هفتم اکتبر و عملکرد فاجعه‌آمیز دولت در جنگ غزه است. این مسئله حتی به تعبیر برخی تحلیلگران، صرفاً اختلاف سیاسی نیست بلکه تغییری در سطح پارادایم حکمرانی است؛ تغییری که می‌تواند بنیه نظام سیاسی صهیونیستی را به نقطه انفجار برساند.

غزه در مرکز بحران داخلی

"الیف صباغ" پژوهشگر امور صهیونیستی تأکید می‌کند انتخابات ۲۰۲۶ بیش از آنکه انتخاباتی عادی باشد، میدان تعیین تکلیف هویت "اسرائیل" است. او با اشاره به فضای پساجنگ غزه اظهار داشت که بخش قابل توجهی از جامعه صهیونیستی معتقد است جنگ عملاً به پایان رسیده و اکنون زمان مراجعه به صندوق رأی است؛ در حالی‌که جناح دیگری نگران تبعات سیاسی شکست و پیامدهای تحقیقات نظامی است و به‌دنبال به‌تعویق‌انداختن انتخابات است.

صباغ می‌گوید ایستادگی جامعه در برابر افشاگری‌های مربوط به ناکامی اطلاعاتی و امنیتی در پیش‌بینی عملیات "طوفان الأقصى"، شکاف در بالاترین لایه‌های حاکمیت را عمیق‌تر کرده است. نظرسنجی‌های «بنیاد دموکراسی اسرائیل» نیز نشان داده که تقریباً نیمی از رأی‌دهندگان، انتخابات زودهنگام را ترجیح می‌دهند و سطح اعتماد عمومی به دولت، به پایین‌ترین حد سال‌های اخیر سقوط کرده است.

از نگاه صباغ، هرچه مقدار شکست امنیتی روشن‌تر می‌شود، فشار برای تغییر رهبری گسترده‌تر می‌گردد. او می‌افزاید جنگ غزه دیگر صرفاً یک پرونده نظامی نیست، بلکه به مهم‌ترین شاخص در ارزیابی صلاحیت دولت برای ادامه بقا تبدیل شده است. جنگ و پیامدهای اقتصادی ـ اجتماعی آن نیز به نوعی فاکتور اصلی ارزیابی رأی‌دهندگان است؛ از هزینه‌های مالی سنگین گرفته تا پرونده اسرا و مفقودان و بحران اعتماد عمومی.

بحران دوم: ساختار سیاسی در آستانه فروپاشی

از طرف دیگر، جمال زحالقه، استاد علوم سیاسی دانشگاه حیفا تصویری دیگر از عمق بحران ارائه می‌دهد. او معتقد است که رژیم صهیونیستی اکنون با دو بحران بالقوه انفجاری مواجه است که می‌تواند حتی پیش از اکتبر ۲۰۲۶، مسیر را به سمت انتخابات زودهنگام باز کند:

1. بحران خدمت نظامی حریدی‌ها
2. احتمال عدم تصویب بودجه سال ۲۰۲۵ تا ماه مارس

زحالقه توضیح می‌دهد که انشقاق احزاب مذهبی ـ به‌ویژه تهدید حزب شاس به خروج از ائتلاف ـ ضربه‌ای بنیادین به دولت نتانیاهو وارد کرده است. او می‌گوید بحران خدمت نظامی مذهبی‌ها سال‌هاست که خط قرمز جامعه صهیونیستی بوده؛ مذهبی‌ها آن را تجاوز به هویت دینی دولت می‌دانند و سکولارها آن را مسئلۀ عدالت اجتماعی.

وی خاطر نشان کرد که اگر دولت نتواند بودجه را در موعد مقرر تصویب کند، قانون صهیونیستی خودکار وارد عمل شده و کنست منحل خواهد شد. همین احتمال، عملاً کابوس نتانیاهو است؛ چراکه فروپاشی پیش از مارس، به‌معنای از دست دادن کنترل بر زمان‌بندی تحولات خواهد بود. او نتیجه می‌گیرد: نتانیاهو تلاش می‌کند زمان بخرد؛ حتی اگر این خرید زمان، به قیمت تشدید تناقضات داخلی باشد.

افقی مبهم و شکاف‌هایی که ترمیم‌پذیر نیست

صرف‌نظر از اینکه کدام سناریو عملی شود ـ برگزاری به‌موقع انتخابات، یا انتخابات زودهنگام پس از فروپاشی بودجه، یا حتی یک دوره انتقالی پیچیده ـ آنچه در پیام نهایی این بحران آشکار است، فرو رفتن جامعه صهیونیستی در شکاف‌های بنیادینی است که جنگ غزه صرفاً آنها را عیان کرد نه اینکه ایجاد کرده باشد.

با گذشت ماه‌ها از هفت اکتبر، زلزله سیاسی همچنان پس‌لرزه دارد. حتی اگر انتخابات در موعد مقرر برگزار شود، بازگشت به وضعیت پیشین دیگر امکان‌پذیر نیست. جنگ، افکار عمومی را جابه‌جا کرده، اولویت‌ها را تغییر داده، رهبران را تضعیف کرده و مشروعیت سیاسی را فرسوده است.