تمام این مسایل به پشت پرده سخنرانی اخیر بشار در دانشگاه دمشق باز می‌گردد و اینکه او چرا در چنین سطحی سخنرانی کرد.
به گزارش پایگاه خبری شبکه العالم روزنامه السفیر لبنان با انتشار گزارشی از یک "دیپلمات برجسته مرتبط با سفرای عربی و غیر عربی در لبنان" دلایل "از سرگیری روابط" غیر علنی عربستان و برخی دیگر از کشورهای عربی با دمشق را دنبال کرده است:
عدم ذکر نام عربستان در سخنرانی بشار اسد با مواضع اخیر عربستان و مصر درباره راه حل بحران سوریه مرتبط است. وزرای امور خارجه عربستان و مصر با تغییر موضع درباره رویدادهای سوریه، خواستار راه حل سیاسی برای بحران سوریه شده‌اند.
چرا بشار از هیچ کشوری نام نبرد
عربستان بطور مستمر با دمشق در ارتباط است و هیئتی از دستگاه امنیتی مصر نیز به تازگی از دمشق دیدار کرده است.
مسئولان سعودی که به سقوط نظام سوریه دل بسته بودند اکنون که پی برده‌اند نظام سوریه ساقط شدنی نیست به بازگشایی کانال‌های ارتباطی خود با مسئولان این کشور روی آورده‌اند. آنها نگرانند که گروه‌های بنیادگرای تندرویی که خود، آنها را تامین مالی و تسلیحاتی کرده‌اند متوجه داخل عربستان شوند.
در این زمینه انفجاری که در نزدیکی وزات کشور عربستان رخ داد، قابل توجه است، هر چند سعودی‌ها تلاش کردند این انفجار را ناشی از تصادف یک تانکر ارزیابی کنند، اما همه شواهد و قرائن حکایت از آن داشت که این انفجارها بخشی از عملیات‌های اطلاعاتی و امنیتی هستند.
از سوی دیگر شماری از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس - به رهبری امارات - آشکارا به نوعی علیه "اخوان المسلمین" اعلام جنگ کرده‌اند.
در این میان موضع گیری مثبت پادشاهی عمان [درباره حل سیاسی بحران سوریه ] نیز باید مدنظر قرار گیرد. کویت نیز با تغییر مواضع خویش با سلطه گروه های تندرو بر عرصه تصمیم گیری مخالفان سوری مخالفت کرده است.
موارد مزبور ریاض را بر آن داشته تا به برقراری ارتباط با دمشق روی آورد. ریاض به همین منظور عبد العزیز بن عبد الله، پسر پادشاه عربستان، را مامور این کار کرده است و وی نیز شماری از مسئولان امنیتی سعودی را مسئول این کار کرده و آنها دیدارهایی را با [همتاهای سوری خود] در حضور افسران اطلاعاتی اردن در این کشور برگزار کرده‌اند.
مسئولان سوری در این دیدارها به اطلاع طرف سعودی رسانده‌اند که مقامات دمشق بحث درباره هیچ راه حلی را با عربستان یا دیگران قبل از توقف حمایت مالی و تسلیحاتی از تندروها و عقب نشینی آنها از خاک سوریه نمی‌پذیرد.
این خواسته و موضع گیری سوریه را شماری از کشورهای عربی که ارتباط غیر علنی‌شان را با مسئولان سوریه قطع نکرده‌اند تایید و همراهی و از آن آگاه هستند.
در این میان اما مسئولان اردنی در سیاستی تازه، جابنداری خود را از اقدامات مسئولان سوریه مخفی نکرده‌اند، زیرا بیم آن را دارند که با سقوط نظام سوریه طرح اخوان المسلمون که مورد حمایت قطر است در اردن پیش رفته و دستگاه سلطنت خاندان الهاشمی را به خطر اندازد.
دلایلی که عربستان به شک افتاد
تصمیم عربستان برای از سرگیری روابط امنیتی با سوریه از علل متعددی ناشی می شود که عبارتنداز:
- پایداری 22 ماهه اسد و ارتش سوریه.
- رشد نقش گروه‌های سلفی سوریه و ترس از گسترش فعالیت‌های این گروه‌ها به عربستان و کشورهای دیگر.
- موضع شماری از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و بویژه امارات در قبال پدیده اخوان المسلمون.
-تغییر موضع [احتمالی] آمریکا بعد از انتخاب مجدد اوباما و نامزدی جان کری برای وزارت امور خارجه این کشور به عنوان فردی که به دوستی با اسد مشهور است.
- ابراز نگرانی انگلیس از رشد نسل جدیدی از جریان سلفی – القاعده‌ای در سوریه و ترس از نفوذ این جریان به کشورهای اروپایی و انجام اقدامات تروریستی در این کشورها نیز در این زمینه قابل توجه است.
- سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، گفته است که غرب دعا می‌کند روسیه و چین همچنان ضد هر گونه قطعنامه‌ای برای دخالت در سوریه از حق وتو استفاده کنند. عربستان می‌داند که لاوروف اگر از ناتوانی کشورهای غربی برای دخالت نظامی در سوریه و نیز پافشاری غرب برای حل و فصل سیاسی این بحران اطمینان نداشت، چنین سخنی نمی‌گفت .
- اگر اسد مطمئن نبود که ارتش سوریه بخش اعظم خاک سوریه را در کنترل خود دارد خواستار برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام نمی‌شد. او بخوبی می‌داند که بخشی از مردم سوریه که با مخالفین ابراز همبستگی می‌کردند با اقدامات سلفی‌ها - بویژه جبهة النصرة - در حال دور شدن از مخالفان هستند...