آل سعود؛ میزبان نانجیب

فاجعه منا در حالی امسال رخ داد که تعداد زایران نسبت به سال های قبل کمتر بود اما با این حال بی مسوولیتی و بی تدبیری برگزار کنندگان کنگره عظیم حج باعث شد که حدود 2هزار زایر در فاجعه منا جان خود را از دست بدهند هر چند که مقامات سعودی همچنان آمار ارایه شده از سوی رسانه های مختلف را انکار و تعداد کشته ها را بسیار کمتر از این اعلام می کنند.
حماقت آل سعود در زمینه بی تدبیری در خصوص حفظ امنیت حجاج میلیونی خانه خدا تا آنجا پیش رفت که وزارت خارجه عربستان پس از این واقعه شرم آور با کمال بی مسوولیتی مقصر حادثه منا را حجاج کشته شده اعلام کرد و به طور کلی رافع مسوولیت خود در این واقعه شد و لابد قبل از واقعه منا در سقوط جرثقیل غول پیکر در خانه کعبه نیز که به جان باختن دستکم 107 و زخمی شدن حدود 238 نفر از حجاج منجر شد، حجاج کشته شده مقصر بودند چون اگر در زمان سقوط جرثقیل در آن مکان قرار نمی گرفتند برای آنها حادثه ای ایجاد نمی شد پس طبق منطق مقامات آل سعود نتیجه می گیریم که حجاج کشته شده خود مقصر هستند!
عجیب تر از همه اینها این است که "عبدالعزیز آل الشیخ"مفتی کل عربستان سعودی پیش از انتشار نتیجه تحقیقات درخصوص فاجعه منا، در حرکتی شتاب زده به راحتی خون جانباختگان حادثه منا را پایمال کرده و مدعی شد مسوولان سعودی ، در این حادثه بی تقصیر هستند و آن را "قضا و قدر" دانست.
این در حالی است که مسدود کردن راه زایران برای عبور ویژه یکی از مقامات سعودی که باعث ایجاد ازدحام شدید شد، اصلی ترین عامل وقوع این حادثه از سوی شاهدان و کارشناسان آگاه اعلام شده است اما برخی خبرها نیز حاکی از این است که با تغییر پادشاه عربستان و روی کار آمدن ملک سلمان به جای ملک عبدالله فقید، مسوولان جدید اقدام به روی کار آوردن دوستان خود کرده و این قضیه در وزارت حج که مسوول برگزاری حج است به این فاجعه منجر شده است به طوری که با بیرون کردن مسوولان با تجربه و روی کار آمدن افراد جدید و ناوارد، اینگونه جان میهمانان خانه خدا را به بازی گرفتند.
البته نگاهی به عملکرد گذشته مقامات سعودی در نامیزبانی از حجاج و میهمانان خانه خدا، به وضوع بی کفایتی و سهل انگاری آنان را ثابت می کند. تنها در سال 1990، هزار و 426 حاجی که اغلب آنها آسیایی بودند در فشار جمعیت در تونلی در منا جان خود را از دست دادند که گفته می شود احتمالا بر اثر نقص فنی در سیستم تهویه دچار خفگی شدند.
در سال 1987 برابر با 1366 هجری خورشیدی نیروهای امنیتی عربستان مراسم مسالمت آمیز برائت از مشرکین حجاج ایرانی را با خشونت تمام سرکوب کردند که طبق آمار رسمی عربستان، 402 حاجی از جمله 275 ایرانی در آن واقعه جان باختند. در سال 1975 نیز آتش سوزی گسترده در چادرهای حجاج، 200 کشته بر جای گذاشت.
طبق آمارهای موجود به طور کلی از سال 1975 یعنی از 40 سال پیش بر اثر بی تدبیری مسوولان سعودی 3هزار و 552 نفر از حجاج بر اثر حوادثی چون آتش سوزی گسترده در چادرها، حادثه تونل منا، حوادث مختلف رمی جمرات و ریزش هتل، جان خود را از دست داده اند و امسال نیز در اوج این سریال فجایع بی تدبیری مقامات سعودی حدود 2 هزار نفر جان باختند و این روند نشان می دهد که امنیت حجاج و حفظ جان آنها برای مقامات سعودی از اولویت برخوردار نیست .
در فاجعه غمبار امسال منا، ابعاد و عمق فاجعه سهل انگاری دست اندرکاران سعودی را بسیاری از شاهدان عینی و تصاویر منتشر شده از زوایای مختلف به تصویر کشیدند. در این واقعه به گفته شاهدان عینی، مسوولان سعودی حتی کم ترین تدبیر را لحاظ نکرده بودند و پس از این حادثه ماموران سعودی در مقابل فریاد کمک خواهی مجروحان تنها به نظاره نشستند و از کمک به حجاج خودداری می کردند.
به گفته شاهدان پس از سه الی چهار ساعت از وقوع حادثه، تازه نیروهای سعودی برای کمک و امداد وارد عمل شدند که این مساله خود به افزایش شمار جانباختگان منجر شد، درحالی که در چنین اجتماع عظیم عبادی هر عقل سلیمی حکم می کند که باید پیش بینی های لازم برای خدمات رسانی به افراد سالخورده، زنان و افراد کم توان در اولویت برنامه ریزی ها قرار بگیرد به طوری که می بایست با استقرار اکیپ های مختلف پزشکی و امدادی در طول مسیر، طوری تمهید می شد که در صورت بروز هر گونه حادثه ای در کمترین زمان ممکن نیروهای امدادی و خدمات رسانی خود را به حادثه دیدگان می رساندند نه این که بعد از سه الی چهار ساعت این مهم تحقق یابد.
جالب اینجاست که مسوولان سعودی به جای عذر خواهی از کشورهایی که اتباع آنان دراین واقعه جان باخته و یا مصدو و معدوم شده اند، حتی از ورود مسوولان برخی کشورها برای کمک به روشن شدن وضعیت حادثه دیدگان خوداری کردند در حالی که براساس اصول انسانی باید از چنین کمک ها و مساعدتی استقبال می کردند.
به نوشته روزنامه سعودی الحیات ، وزیر خارجه عربستان حتی درخواست "شفاهی" محمد جواد ظریف همتای ایرانی خود برای انجام دیداری دوجانبه در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در خصوص بررسی حادثه منا را نپذیرفت و این درحالی است که مقامات سعودی طبق وظیفه انسانی، حقوقی و قوانین بین المللی باید پاسخگوی حادثه دیدگان واقعه منا باشند که تا این لحظه مطابق آمار اعلام شده 155 حاجی ایرانی در این واقعه باخته اند و 103 نفر مصدوم و 321 نفر نیز مفقود هستند و سرنوشت آنان مشخص نیست.
مسوولان سعودی در اقدامی به دور از اصول انسانی از اعطای ویزا به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران که برای بررسی و کمک به سامان دادن اوضاع حجاج حادثه دیده ایرانی درخواست سفر به عربستان را داشت خودداری کردند، و این نشان از بی مسوولیتی و پاسخگو نبودن آنان است، پس از این قضیه سعودی ها به وزیر بهداشت ایران نیز اجازه ورود مستقیم به عربستان ندادند.
وزیر بهداشت قرار بود، با پرواز اختصاصی به عربستان برود که به علت عدم صدور مجوز پرواز، سفر وی به تاخیر افتاد و سرانجام ساعت 10 و 20 دقیقه شامگاه دوشنبه 6 مهرماه، با پرواز غیر مستقیم ابتدا به دوحه قطر و از آنجا با پرواز دیگری به جده رفت.
بی کفایتی مسوولان سعودی در برگزاری کنگره عظیم حج را با نگاهی به کنگره عظیم اربعین حسینی در عراق که سال گذشته برگزار شد، می توان به وضوح حس کرد. کشوری که از لحاظ امکانات و شرایط میزبانی زایران با عربستان سعودی قابل قیاس نیست و از سوی دیگر درگیر جنگ با خبیث ترین گروه تروریستی در جهان یعنی داعش است، طوری امنیت زایران حسینی را تامین کرد که حتی خونی از دماغ کسی نریخت.
حضور میلیونی زایران حسینی طی سال گذشته در عراق در حالی بود که گروه تروریستی و وحشی داعش که برخی کشورهای عربی منطقه از آن حمایت می کنند و گفته می شود که خاستگاه فکری آن نیز وهابیت است، در اوج وحشی گری در عراق بسر می برد، اما دولت و کمیته های مردمی داوطلب چنان از زایران حمایت و استقبال کردند که آنان از هر گزندی مصون ماندند.
حتی مردم کم بضاعت در طول مسیر انواع غذا، کمک های امدادی، پتو، جای خواب و استراحت و حتی چادرهایی برای مشت مال زایران برای رفع خستگی آنان تعبیه و از میهمانان و زوار حسینی اینگونه پذیرایی کردند. مردان و زنان عراقی که هرچه داشتند در طبق اخلاص می گذاشتند.
حال تصور کنید عملکرد میزبانان شریف عراق را با نامیزبانان متمول و سرمایه دار سعودی که چگونه صدها زایر بیت الحاح الحرام را به کام مرگ کشاندند و تازه توقع هم ندارند که اخبار این بی مبالاتی ها و بی تدبیری هایشان منتشر شود و سخت برمی آشوبند و بنای سرکشی و ناسازگاری می گذارند.

نویسنده : احمد نیکنام