العالم ـ گوناگون
پان پراگ، ماده مخدری است که به تازگی در غالب آدامس وارد ایران شده است.
هنوز داستان مصیبت و بدبختی های اکستازی که هزاران معتاد مافنگی روی دست خانواده ها گذاشت، به آخر نرسیده بود که چند ماه پیش، سر و کله یک مخدر توهم زای دیگر در بازار ایران و به ویژه در مناطق شرقی پیدا شد؛ مخدری که این بار در بسته های شکیل با عکس های هنرپیشه های خوش تیپ هندی و پاکستانی به عنوان آدامس، پاستیل و پودرهایی با طعم نعنا و خوشبوکننده دهان وارد شده است.
این آدامس های مخدر را خیلی راحت می شود مثل سیگار از مغازه ها خرید، به گونه ای که خانواده هایی که تفاوت اکس و استامینوفن را از هم نمی فهمیدند، اصلاً متوجه نمی شوند آدامس ها و خوشبوکننده های پان چیست و تا به خودشان بیایند، آنچه نباید بشود، اتفاق میفتد. خطر اساسی این است که این بار، طعمه ها، بچه های خردسالی هستند که دو آدامس بادکنکی را به زور می چپانند توی دهانشان و آن را تق و تق می ترکانند.
یک روانپزشک و مدرس دانشگاه در گفتگویی اعلام کرد: مصرف پان پراگ به صورت جویدنی، زیرزبانی و مکیدنی همراه با دفع ترشحات قرمز رنگ است و مواد تشکیل دهنده آن از برگ درختی به نام « BETEL» است، بدین صورت که این ماده را با مقداری تنباکو، آهک، خاکستر، ادویه، اسانس و افزودنی های غیرمجاز مخلوط می کنند که بسیار نشئه آور است، حتی در بعضی از انواع پان پراگ ها، برای افزایش قدرت سرخوشی و نشئگی، ترکیبات مخدر یا توهم زای دیگری از جمله تریاک، حشیش و در مواردی ترکیبات شیمیایی از جمله آرسنیک، منیزیم و سرب به آن اضافه می شود.
جامعه هدف این نوع مخدر، کودکان و نوجوانان (به دلیل مصرف آدامس و پاستیل و غیره) به خصوص در مدارس هستند، چراکه افراد در این سنین به شدت به دنبال تجربه چیزهای تازه اند و این موارد با سرعت شیوع پیدا می کند.
بیشترین مصرف این ماده در مناطق شرقی و جنوبی کشور است و مبادی ورودی این مواد به ایران، کشورهای افغانستان و پاکستان است، همچنین قیمت آن حدود 300 تا 500 تومان و بسیار ارزان است.
اسامی دیگر برای تبلیغ و تشویق به مصرف و انگ زدایی از اینکه پان پراگ مخدر نیست، ارایه می شود که عبارتند از: ملوان زبل، دپی کوپر، راجا، تایتانیک، پان عربی، ناس افغانی، چالیا، پان کوبیده و بی تی ( BT ) و حتی دندان سفت کن و ویتامین.
این روانپزشک گفت:پان جزء 5 ماده ی مخدر مصرفی است که (بعد از تنباکو، الکل و کافئین) حداقل 10 درصد جمعیت دنیا در کشورهای آسیای جنوب شرقی - به ویژه هند و پاکستان - این ماده را مصرف می کنند و دلیلی که مصرف کنندگان "پان پراگ”ها را به سمت آن می کشد، احساس گرمی، سرخوشی موقت، سبکی سر، گیجی و شادی کاذب است.