تامین مسکن گروه های کم‌درآمد

العالم - ایران

محسن حاجی میرزایی، دبیر هیئت دولت طی یادداشتی نوشت: دولت تدبیر و امید در آغاز مسئولیت با پروژه بزرگ، نیمه تمام و پر مسئله ای به نام مسکن مهر مواجه بود که وظیفه داشت علیرغم همه نقدهائی که متوجه آن بود و با محدودیت شدید منابع، به آن ادامه دهد و پاسخگوی انتظارات به حق مردم باشد. بنابراین، اولویت اول دولت در تامین مسکن، پیگیری تعهدات باقی مانده از مسکن مهر بوده است.

در اجرای این طرح تا کنون 86 درصد از کل واحدهای تعهد شده به اتمام رسیده است و مابقی نیز علیرغم همه محدودیتهای اعتباری در شرف اتمام است.

اکنون دولت با سامان بخشی به مسکن مهر و پس از آسیب‌شناسی سیاست‌هایی که عمدتا بر تامین دولتی مسکن و تکیه بر ساخت مسکن ملکی مبتنی بوده است با بهره گیری از تجربیات بین‌المللی؛ استفاده از ظرفیتهای سازمان‌های مردم‌نهاد، خیرین و بخش خصوصی، کاستن از نقش‌های تصدی‌گری دولت و افزایش نقش‌های تنظیم‌گرانه آن، برای تامین مسکن گروه های کم درآمد را در دستور کار قرار داد.

با توجه به هزینه بسیار زیر ساختها و آسیب های ناشی از شهرهای حاشیه ای و لزوم بازآرائی شهرها و استفاده بهینه از زیر ساختهای موجود طرح هایی اولویت می یابد که بر بهره گیری از این ظرفیتها استوار باشد و منطبق بر یک منطق اقتصادی و ترکیب حمایت دولت و انگیزه بخشی برای مشارکت گسترده تر بخش خصوصی این کار مهم را انجام دهد.

بر پایه طرحی که امروز در دولت ارائه شد، تامین مسکن برای گروه های کم درآمد در دو قالب " مسکن حمایتی " و " مسکن اجتماعی " طراحی شده است.

در مدل مسکن حمایتی بر روشهای اعطای کمک برای ساخت و خرید مسکن ملکی و پرداخت کمک بلا عوض به متقاضیان مسکن مهر فاقد متقاضی تاکید شده است. جامعه هدف در اعطای کمک برای ساخت و خرید مسکن، دهک های سه و چهار کم درآمد شهری است که با دریافت تسهیلات بانکی به میزان 50 میلیون تومان با نرخ سود 7 درصد مورد حمایت قرار می گیرند.

وزارت راه و شهرسازی در این مدل نسبت به تامین زمین با اولویت در بافت‌های ناکارآمد شهری اقدام و از این طریق سازندگان این واحدها را کمک می کند.

در روش کمک بلاعوض نیز هر سال 5 هزار از واحدهای مسکن مهر بدون متقاضی با اعطای 7 میلیون تومان کمک بلاعوض در اختیار متقاضیان کم درآمد قرار می گیرد.

در مدل مسکن اجتماعی به سازندگان بخش خصوصی و خیرینی که دارای زمین در محدوده شهرها و شهرهای جدید باشند برای ساخت مسکن اجتماعی تسهیلات ارزان قیمت اعطا می شود. سقف این تسهیلات دو برابر تسهیلات مربوط به خرید و ساخت مسکن ملکی یعنی 100 میلیون تومان و با سود 7 درصد تعیین شده است و سازندگان نیز متعهد می شوند که تا 40 درصد از واحدها را حداقل به مدت ده سال به گروههای کم درآمد معرفی شده توسط بنیاد مسکن اجاره دهند.

وزارت راه و شهرسازی نیز مجاز است که از زمین‌های در اختیار به سازندگانی که این تعهد را می پذیرند با لحاظ موقعیت مکانی زمین و توجیه پذیری اقتصادی و دارابودن تاسیسات زیربنائی آب و برق و گاز به قیمت تمام شده زمین واگذار نماید.

دولت نیز در شهرهای زیر 500 هزار نفر به ازای هرواحد 150 تا 300 هزار تومان به صورت ماهانه و برای مدت 5 سال به تناسب وضعیت درآمدی افراد مشمول کمک بلاعوض اجاره مسکن پرداخت می کند.

روش دیگر کمک به اقشار کم درآمد اعطای وام قرض الحسنه ودیعه مسکن است که به خانواده‌هائی که توان پرداخت اقساط را ندارند به ازای هر واحد وام قرض‌الحسنه ودیعه مسکن تا مبلغ 7 و نیم میلیون تومان اعطا می شود.

شناسائی گروه های هدف در این برنامه ها توسط وزارت رفاه و با همکاری سازمان بهزیستی، کمیته امداد و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و شهرداری ها انجام می شود.

این روشها نگرش متمایزی به موضوع مسکن اقشار کم درآمد است که با بهره گیری از تجربیات کشورهای موفق تدوین شده و ضمن توجه کامل به ساماندهی بافت شهری و کاهش هزینه های ناشی از ایجاد تاسیسات زیربنائی، روشهای متنوع و سازگارتری با شرائط متنوع متقاضیان را به کار گرفته است و امید است با نتائج خوبی همراه باشد./منبع فارس