العالم - آمریکا
«فرید زکریا» تحلیلگر ارشد آمریکایی و از کارشناسان حوزه روابط بینالملل در شبکه سیانان در یادداشتی، وهابیگری عربستان سعودی را ریشه تروریسم خوانده است. او در این یادداشت، اظهارات دونالد ترامپ در سفر اخیر به عربستان سعودی درباره ادعای حمایت ایران از تروریسم را رد کرده است.
فرید زکریا البته در یادداشت ادعاهایی علیه ایران هم مطرح کرده؛ ادعاهایی که مورد تایید پایگاه خبری شبکۀ العالم نیست.
ترجمه این یادداشت را که در واشنگتن پست منتشر شده در متن زیر بخوانید:
«حمله این هفته در منچستر، تاکیدی مخوف بر این است که تهدید تروریسم رادیکال اسلامگرا همچنان ادامه دارد و سفر رئیسجمهور ترامپ به خاورمیانه هم نشان داد که چطور یک کشور مرکزی در حوزه گسترش این نوع از تروریسم یعنی عربستان سعودی، توانسته جوری مدیریت کند که از پذیرش هرگونه مسئولیتی در قبال آن سرباز زند. در واقع باید گفت که ترامپ به عربستان سعودی، آزادی عمل در منطقه داده است. واقعیتها در این باره، کاملا برای همگان شناخته شده هستند. عربستان سعودی برای 5 دهه است که در حال گسترش روایت تنگ نظرانه ای از اسلام در سراسر جهان اسلام است. اسامه بن لادن و 15 تن از 19 تروریست عامل حمله 11 سپتامبر، تبعه سعودی بودند.
و ما از طریق ایمیلهای فاش شده هیلاری کلینتون وزیر خارجه پیشین آمریکا هم میدانیم که دولت سعودی به همراه قطر در سالهای اخیر "تامین کننده حمایت مالی و لجستیکی برای داعش و دیگر گروههای سنی تندرو در منطقه بوده است". اتباع سعودی، دومین گروه پرجمعیت جنگجویان خارجی داعش را تشکیل میدهند و طبق برخی ارزیابیها، بزرگترین گروه در اعضای داعش در عراق را تشکیل میدهند. پادشاهی سعودی، در ائتلاف ضمنی و تلویحی با القاعده در یمن است.
داعش، عقایدش را از روایت وهابیگری عربستان سعودی از اسلام میگیرد. همانطوری که سال گذشته امامت سابق مسجد اعظم پادشاهی سعودی گفت، داعش "از اصول ما که در کتبمان قابل پیدا شدن است، بهرهبرداری کرده. ما همان نظرات را البته به روشی پالایش شده، دنبال میکنیم".
تا زمانی که داعش بتواند کتابهای درسی خودش را در مدارس بنویسد، در واقع فهرست دروس سعودی را دنبال و اتخاذ کرده است.
پول سعودی است که اکنون اسلام اروپایی را دارد تغییر میدهد. گزارشهای اطلاعاتی فاش شده از اطلاعات آلمان نشان میدهد که موسسات خیریه "به شدت نزدیک به دفاتر و نهادهای دولتی" عربستان سعودی، قطر و کویت در حال تامین مالی مساجد، مدارس و ائمه جماعاتی هستند تا در سراسر آلمان، روایت بنیادگرایی از اسلام را انتشار دهند.
دولت عربستان سعودی شروع به کند کردن بسیاری از اقدامات فاحش خود کرده است. اکنون این کشور عملا توسط شاهزاده محمد بن سلمان جانشین ولیعهد اداره میشود؛ کسی که به نظر فردی عملگرا و به سبک و سیاق شیخ محمد بن راشد آل المکتوم رهبر دبی است اما تا کنون قسمت اعظم اصلاحات در سعودی، به سیاست اقتصادی بهتر انجامیده است و نه به گسست از سازمان و نهاد حاکم مذهبی آن.
سخنرانی ترامپ درباره اسلام، حاوی نکات دقیق و جزئی بود و نشان از همدردی با قربانیان مسلمان از این تروریسم جهاگرا داشت کسانی که 95 درصد از قربانیان آن را تشکیل میدهند. او اما عملا هیچ چیزی برای ارائه درباره این مشکل نداشت وقتی که گفت "هیچ صحبتی درباره پایان دادن به این تهدید، کامل نخواهد شد مگر انکه به دولتی که به تروریستها اقامتگاه امن، کمک مالی و اجتماعی برای جذب نیرو میدهد، اشاره شود". ترامپ اما درباره میزبانش عربستان سعودی حرف نمیزد بلکه به ایران اشاره میکرد. باید روشن و واضح گفت که ایران در منطقه خاورمیانه، نیرویی ثبات زدا است و از برخی بازیگران بد حمایت میکند اما به شدت نادرست است که این کشور را منبعی برای تروریسم جهادگرا توصیف کنیم. طبق تحلیل «لیف ونار» از کینگ کالج لندن درباره پایگاه جهانی تروریسم، بیش از 94 درصد از مرگ و میر برآمده از تروریسم اسلامگرا از سال 2001 را اعضای داعش و دیگر گروههای جهادگرای سنی مرتکب شدند. ایران در حال جنگ با آن گروهها است و نه اینکه توان آنها را افزایش دهد. تقریبا همه حملات تروریستی در غرب، به نوعی ارتباطی با عربستان سعودی داشته است و تقریبا هیچ کدام از آنها هیچ ارتباطی به ایران نداشته است.
ترامپ، خطکشی عربستان سعودی درباره تروریسم را پذیرفته است؛ خط کشی که اصلا هیچ تقصیری را متوجه پادشاهی عربستان سعودی نمیداند و آن را به سمت ایران پاسکاری میکند. سعودیها با توافقات تسلیحاتی و اعطای کمک مالی به یک صندوق مالی که ایوانکا ترامپ پشتیبانی از آن را به دست گرفته، تحسین و توجهات مذاکرهکنندگان بی تجربه ترامپ را از آن خود کردند. ترامپ در سال 2016 و زمانی که نامزد انتخابات بود در صفحه فیس بوکش نوشته بود که "عربستان سعودی و بسیاری از کشورهایی که مبالغ هنگفتی پول به بنیاد کلینتون دادند، میخواهند زنان را برده کنند و همجنسبازان را بکشند. هیلاری باید همه آن پولها را برگرداند".
آمریکا اکنون رسما در خدمت سیاست خارجی عربستان سعودی قرار گرفته که مجموعهای از سلسله درگیریهای بی امان علیه شیعیان و متحدانشان در خاورمیانه است. چنین اقدامی، واشنگتن را در یک نزاع فرقهگرایانهی بدون پایان گیر خواهد انداخت، نزاعی که بیثباتی منطقهای را دامن زده و روابط واشنگتن با کشورهایی مانند عراق که خواهان روابط خوب با هر دو طرف است، پیچیده میکند. اما مهمتر از همه اینها، آن است که چنین اقدامی هیچ کاری برای پرداختن به تهدید مستقیم و موجود کنونی در قبال آمریکاییها که همان تروریسم جهادگرا است، انجام نمیدهد. من فکر میکردم که سیاست خارجی ترامپ، قرار بود آمریکا را در اولویت نخست قرار دهد و نه عربستان سعودی را».
فارس