العالم - عربستان سعودی
پایگاه اینترنتی روزنامه رای الیوم در یادداشتی به قلم البشیر محمد لحسن نوشت: عربستان سعودی به کارکنان قطری شاغل در دبیرخانه شورای همکاری خلیج فارس اجازه داد برای ادامه فعالیت خود به ریاض بازگردند که این مسئله نشان می دهد شاید ریاض از تصمیم خود برای اجرای محاصره علیه قطر عقب نشینی کرده یا همه اقداماتی که چهار کشور برای مجبور کردن قطر به اجرای درخواستهای 13 گانه خود اتخاذ کرده بودند شکست خورده است.
برخی تحلیلگران می گویند این عقب نشینی عربستان سعودی شاید با دستور خارجی و به طور مشخص آمریکا صورت گرفته باشد چرا که اخباری در خصوص جزئیات گفتگوی تلفنی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا با عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر منتشر شده است مبنی بر اینکه ترامپ در گفتگو با السیسی بر ضرورت پایان دادن به بحران با قطر در نزدیکترین زمان ممکن تاکید کرده است.
برخی از ناظران معتقدند بیانیه ای که سامح شکری وزیر امور خارجه مصر پس از نشست وزیران امور خارجه چهار کشور محاصره کننده قطر قرائت کرد بهترین نشانه در خصوص وجود فشارها بر عربستان سعودی و همپیمانانش از طرف ترامپ است تا تنش با قطر هرچه زودتر متوقف شود.
چهار کشور عربی پیش از پایان مهلت 48 ساعته قطر را تهدید کرده بودند در صورتی که 13 درخواست این کشورها را اجرا نکند مجازاتها علیه این کشور را تشدید می کنند اما این تهدیدات که از اخراج قطر از شورای همکاری تا انتقال این تحریمها به شورای امنیت و حتی دخالت نظامی پیش رفته بود به نظر می رسد نتیجه ای نداشته است و لحن تهدیدها کاهش یافته و واژه ها با دقت بیشتری انتخاب می شود.
اینها تغییراتی است که همه ناظران و تحلیلگران را غافلگیر کرد چرا که برداشت آنها از حمله رسانه ای این کشورها و تحریم قطر این بود که نشست وزیران امور خارجه که پیش از نشست روسای دستگاههای اطلاعاتی این کشورها برگزار شد برای اعلام شمارش معکوس آغاز حمله نظامی به قطر خواهد بود به ویژه اینکه رسانه های مصر فاش کردند عربستان سعودی و همپیمانان آن قصد دارند پایگاهی نظامی در بحرین ایجاد کنند.
کسانی که رسانه های عربی طرفهای درگیر را دنبال می کنند فکر می کنند همه روابط سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی و مالی قطر با عربستان سعودی ، بحرین ، امارات عربی متحده و مصر قطع شده است و دیگر هیچ ارتباطی بین آنها وجود ندارد اما واقعیت چیز دیگری است. هجدهم ماه گذشته سعد شریده الکعبی رئیس اجرایی شرکت نفت قطر اعلام کرد کشورش با وجود تحریمهایی که امارات علیه قطر اعمال کرده است
به امارات را متوقف نخواهد کرد. قطر از طریق خط لوله دلفین روزانه حدود دو میلیارد فوت مکعب گاز که از میدان شمال قطر (پارس جنوبی) استخراج می کند صادر می کند و این خط لوله به عمان نیز کشیده شده است.
با وجود تشدید این بحران و به میان آمدن سخن از قطع کامل روابط ، دوحه همچنان حدود 30 درصد نیاز گاز طبیعی امارات را برطرف می کند و این کار از طریق خط لوله دلفین صورت می گیرد و دوحه روزانه 994 میلیون فوت مکعب گاز برای شرکت آب و برق ابوظبی صادر می کند و شرکت تجهیزات دبی نیز روزانه حدود 730 میلیون فوت مکعب گاز دریافت می کند.
موضع مصر نیز به آن قاطعیتی که رسانه ها نشان دادند نبوده است و با وجود اینکه قاهره قطع کامل روابط دیپلماتیک خود را با دوحه اعلام کرده است اما هیئتی از مجلس مشورتی قطر برای حل بحران ، دوم این ماه به قاهره رفت تا در نشستهای پارلمان عربی که مسائل مختلف اجتماعی ، تربیتی ، آموزشی ، فرهنگی و مسائل زنان و جوانان را بررسی می کند شرکت کند.
یکی دیگر از نشانه های دوستی خلیج فارس که معمولا از آن صحبت نمی شود موضوعی بود که خبرگزاری بلومبرگ هفته گذشته آن را فاش کرد. این خبرگزاری اعلام کرد بر اساس پیگیری حرکت کشتیها ، تعداد نفتکشهایی که با نفت خام قطر و نفت خام عربستان سعودی و اماراتی بارگیری می شود از زمان آغاز این بحران در پنجم ژوئن گذشته افزایش یافته است.
در این گزارش آمده است چگونه بازار انرژی می تواند بر دشمنان تحمیل کند که بی طرف باشند و اختلافات سیاسی خود را در این خصوص کنار بگذارند.
این گزارش اضافه می کند محموله های مشترک بین این سه کشور از زمان آغاز بحران تحت تاثیر قرار نگرفته و 17 نفتکش به بارگیری نفت از قطر یا عربستان سعودی یا امارات یا همزمان از این سه کشور اقدام کرده اند که این مسئله نشان می دهد بخش نفت اصلا از این بحران اطلاعی ندارد و همکاری بین سه کشور روند طبیعی خود را طی می کند.
با این مسائلی که مطرح شد این سوال مطرح می شود که آیا این رژیمها در تصمیمات خود جدی هستند و آیا این اختلافات سیاسی اصلا واقعی است یا هدف از آن مشغول کردن ملتهای عرب و دامن زدن به منازعات داخلی و تحریک احساس دشمنی بین آنهاست؟