العالم ـ یادداشت
عجیب اینجاست که بارزانی رییس منطقه کردستان عراق پس از برگزاری همه پرسی، همواره ساکنان مناطق تحت سیطره خود را از طرفداران قطعی همه پرسی معرفی می کرد درحالی که بر اساس اخبار و تصاویر منتشر شده نیروهای پیشمرگه در کرکوک بدون درگیری مواضع خود را به نیروهای عراقی تحویل دادند و مردم این منطقه نیز پس از سیطره نیروهای فدرال، به پایکوبی و جشن و سرور پرداختند.
اما با وجود اخبار و تصاویر منتشر شده که از رویگردانی انکار ناپذیر مردم از حکومت بارزانی و همه پرسی وی، و حمایت شهروندان از اتحاد و یکپارچگی کشورشان حکایت دارد، رییس منطقه کردستان عراق عامل شکست درکرکوک را خیانت بخشی از نیروهای پیشمرگه عنوان کرد.
به نظر می رسد که بارزانی همچنان بر تفکر اشتباه خود در خصوص استقلال منطقه کردستان عراق با وجود مغایرت این اقدام با قانون اساسی حکومت فدرالی عراق اصرار دارد و بی شک ادامه این مسیر سرنوشت خوبی را برای این منطقه رقم نخواهد زد و بیشتر از همه زیان چنین اشتباهی متوجه شهروندان کرد عراقی ساکن این منطقه خواهد شد که باید در آتش اشتباهات بارزانی بسوزند.
هم اکنون مرزهای منطقه کردستان عراق با درخواست دولت فدرال از سوی همسایگان بسته شده و شرایط اقتصادی بدی بر این منطقه حاکم است از سوی دیگر پافشاری بارزانی بر مواضع نادرست خویش، می تواند جنگ داخلی، درگیری و کشتار مردم را درپی داشته باشد که بی شک تضعیف کشور عراق و درگیر شدن مردم آن به جنگ داخلی و از بین رفتن منابع آنان به سود رژیم صهیونیستی و آمریکا درمنطقه خواهد بود و در راستای سیاست تضعیف کشورهای مسلمان منطقه و از بین بردن منابع و تحلیل توان آنان است.
اصرار بارزانی بر سیطره بر چاه های نفت، پالایشگاه و مراکز استراتژیک در منطقه کردستان و کرکوک درحالی است که بر اساس ماده ۱۱۰ قانون اساسی فدرال عراق، دولت فدرال مسئول اداره امور نفت و گاز استخراج شده از چاه ها به همراه دولت های منطقه ای و استان های تولید کننده است تا درآمدهای حاصله به صورت منصفانه و متناسب با توزیع جمعیتی سراسر کشور تقسیم شود.
براساس ماده 110 قانون اساسی فدرال عراق مقرر شده است که دولت فدرال و دولتهای منطقه ای و استانهای تولید کننده با هم سیاست های استراتژیک لازم برای گسترش ثروت نفت و گاز را ترسیم کنند تا با استفاده از پیشرفته ترین فن آوری و اصول بازار و تشویق به سرمایه گذاری بیشترین منافع برای ملت عراق تحقق یابد.
همچنین در ماده ۱۱۱ قانون اساسی فدرال عراق درخصوص اداره گمرکات، سازماندهی منابع اصلی برق و توزیع آن، ترسیم سیاست زیست محیطی برای تضیمن حفاظت از محیط زیست در برابر آلودگی و حفظ آن، ترسیم سیاستهای توسعه و برنامه های کلی، ترسیم سیاست بهداشتی، ترسیم سیاست کل آموزش و تربیتی، ترسیم سیاست استفاده از منابع اصلی آب با هدف تضمین توزیع عادلانه آن، بر اساس قانون از وظایف دولت فدرال با هماهنگی مشترک با مناطق و دولت های منطقه ای تعیین شده است.
اصولی که بارزانی درعمل نشان داد که به آن پایبند نیست و با رفتار غیر اصولی خود با برگزاری همه پرسی، مردم عراق و شهروندان کرد این کشور را به سوی سرنوشتی مبهم سوق داد.
اما به دنبال فرمان حمله به کرکوک از سوی دولت مرکزی عراق و شکست بارزانی در این منطقه، حیدر العبادی نخست‌وزیر این کشور با انتشار بیانیه ای با اطمینان بخشی به ساکنان کرکوک و مردم منطقه کردستان از نیروهای پیشمرگه خواست که بر اساس قانون، تحت فرمان نیروهای فدرال عراق عمل کنند و درعین حال به شهروندان منطقه کردستان و کرکوک اطمینان داد که نیروهای عراقی به حفظ امنیت و سلامت آنها اهتمام می‌ورزند.
ارتش عراق در حالی در این عملیات با همکاری نیروهای پیشمرگه کرد و براساس قانون اساسی این کشور، به باز پس گیری مناطق نفت خیز، فرودگاه، راه آهن و مناطق حساس کرکوک مبادرت کرد که بارزانی از این شکست به عنوان خیانت نیروهای پیشمرگه یاد کرد.
این در حالی است که مناطقی که ارتش عراق هم اکنون در آن مستقر شده مناطقی است که تا پیش از عملیات داعش در این کشور در اختیار دولت عراق بوده است. از سویی کردها باید بر اساس توافق قبلی با دولت عراق و برابر قانون اساسی و اجازه اداره سه استان به کردها، به مناطق قبل ازسال 2003 بازگردند.
بنابر این حمله نیروهای عراقی باتوجه به نپذیرفتن شرایط مذاکره و تعامل نکردن بارزانی با دولت مرکزی عراق، پس از تعیین ضرب الاجل دولت مرکزی نسبت به استیفای حق قانونی خود برای اعمال حاکمیت بر کل کشور و برابر قانون صورت گرفت تا شاید بارزانی به اشتباه خود پی ببرد و مردم منطقه کردستان را بیش از این با نابسامانی و تشویش مواجه نسازد.
با حمله نیروهای فدرال عراق و سیطره آنان بر کرکوک و به تعبیر دکتر ولایتی عضو برجسته مجمع تشخیص مصلحت نظام، به نظر می رسد با شکست بارزانی در کرکوک، کمر توطئه وی علیه امنیت منطقه شکسته شده است.
نویسنده: احمد نیکنام