العالم - آمریکا
آسوشیتدپرس گزارش داده مقام‌های آمریکایی با توجه به پیش‌بینی‌ناپذیر بودن اقدامات بعدی «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا در خصوص برجام در حال برنامه‌ریزی برای اعلان خروج آمریکا از این توافق هسته‌ای هستند.
آسوشیتدپرس نوشته است هیچ‌کس دقیقاً نمی‌داند در مرحله بعدی چه اتفاقی خواهد افتاد و ایران چه واکنشی به آن نشان خواهد داد.
در حالی که کمتر از پنج هفته به ضرب‌الاجل دونالد ترامپ در خصوص برجام باقی مانده مقام‌های امنیت ملی آمریکا در حال بررسی سناریوهای مختلف برای روز بعد از خروج این کشور از برجام هستند.
به گفته مقام‌های آمریکایی، دیپلمات‌ها و مشاوران غیررسمی دولت ترامپ که با آسوشیتدپرس گفت‌وگو کرده‌اند سناریوهای در دست بررسی مواردی مانند نحوه معرفی خروج از برجام به عنوان راهبرد صحیح، میزان شدت عمل برای بازگرداندن تحریم‌های رفع‌شده علیه ایران و نحوه رسیدگی به واکنش‌های ایران و اروپا پس از خروج را شامل می‌شوند.
این برنامه‌ریزی‌ها در مراحل اول کار هستند، اما با توجه به نزدیک شدن ضرب‌الاجل ۱۲ می (۲۲ اردیبهشت‌ماه) برای اعلام تصمیم ترامپ در خصوص برجام، فوریت بیشتری پیدا کرده‌اند.
ترامپ در بیانیه‌ای دی‌ماه سال گذشته به نمایندگان کنگره آمریکا و دولت‌های اروپایی ضرب‌الاجل داد تا فرارسیدن موعد بعدی تعلیق تحریم‌ها در روز ۲۲ اردیبهشت‌ماه برای «اصلاح معایب فاجعه‌بار» برجام اقدام کنند و گرنه آمریکا را از توافق هسته‌ای خارج خواهد کرد.
موضوع دیگری که باعث می‌شود مقام‌های آمریکایی فوریت برای این برنامه‌ریزی‌ها را احساس کنند اضافه شدن دو عضو جدید به دولت ترامپ است که به شدت با توافق هسته‌ای مخالفند: «مایک پامپئو» به عنوان وزیر خارجه جدید و «جان بولتون» به عنوان مشاور امنیت ملی.
ترامپ در هفته‌های گذشته ابتدا «رکس تیلرسون» را از سمت وزیر خارجه آمریکا و پس از آن «هربرت ریموند مک‌مستر» را از سمت مشاور امنیت ملی کاخ سفید عزل کرد و به جای آنها «پامپئو» و «جان بولتون» را منصوب کرد.
«تیلرسون»، «مک‌مستر» و «جیمز متیس»، وزیر دفاع آمریکا و «جان کلی»، رئیس دفتر کارکنان کاخ سفید اعضای حلقه مشهور شده به «آدم بالغ‌های» کاخ سفید بودند که علی‌رغم داشتن مواضع تُند ضدایرانی، ماندن در برجام را به تبعات خروج از آن ترجیح می‌دادند.
آسوشیتدپرس نوشته مقام‌های ارشد وزارت خارجه آمریکا از جمله «برایان هوک»، رئیس بخش سیاست‌گذاری این وزارتخانه و «اندرو پیک»، معاون وزیر خارجه آمریکا در امور ایران هفته گذشته «پاپمپئو» را از آخرین تحولات مربوط به توافق برجام مطلع کردند.
تحریم‌های آمریکا که بعد از اجرایی شدن برجام علیه ایران برداشته شده‌اند در چند دسته قرار می‌گیرند و بازگرداندن آنها مستلزم اقدامات مختلفی است.
برخی از این تحریم‌ها در قالب فرمان اجرایی رئیس‌جمهور هستند و بازگشت آنها به سادگی با صدور یک فرمان اجرایی جدید میسر خواهد بود. برخی دیگر در قالب قوانین کنگره‌ای هستند و بازگرداندن آنها مستلزم اقدام قانونگذاران آمریکایی خواهد بود. دسته دیگری از تحریم‌ها هم شرکت‌های کشورهای ثالثی را شامل می‌شوند که به بهانه تجارت با ایران هدف قرار گرفته‌اند.
منابع مطلع به آسوشیتدپرس گفته‌اند یکی از گزینه‌هایی که وزارت خزانه‌داری به عنوان نهاد مسئول اجرای تحریم‌ها در حال بررسی آن است این است که تحریم‌هایی که نیازمند اقدام کنگره نیستند فوراً بازگردانده شوند اما اجرای آنها بین ۴ تا ۶ ماه به تأخیر بیفتد.
چنین راهکاری زمان کافی را در اختیار دولت‌ها و شرکت‌ها قرار می‌دهد تا با تغییرات جدید همراه شوند. این اقدام، همچنین به دولت ترامپ امکان می‌دهد در صورت اقدام اروپایی‌ها برای اعمال اصلاحات مدنظر ترامپ در برجام، راهبردش را در دقیقه نود تغییر دهد.
گزینه دیگر احیای تحریم‌های آمریکا، اما «ایجاد» برخی معافیت‌های معین خواهد بود به نحوی که به اروپا و ایران اجازه داده شود بدون مشارکت آمریکا در توافق هسته‌ای باقی بمانند. در این صورت، این ایران است که باید تصمیم بگیرد آیا مزایای برجام بدون حضور آمریکا برایش به اندازه‌ای هست که آن را حفظ کند یا خیر.