نامه رئیس فرهنگستان علوم پزشکی ایران به دبیرکل سازمان ملل متحد

العالم _ ایران / سیاسی

متن نامه دکتر سید علیرضا مرندی به این شرح است: 

عالیجناب دبیر کل محترم سازمان ملل متحد جناب آقای گوترش 
با توجه با ابهامات زیادی که از طرف متخصصان کشورمان در فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران در مورد حادثه اخیر دومای سوریه مورخ ۷ آوریل ۲۰۱۸ (۱۸ فروردین ۱۳۹۷) مطرح شده است، خلاصه ای از موارد طرح شده، حضورتان ارسال می شود تا قبل از اظهار نظر نهایی در خصوص چگونگی این حادثه توسط مراکز معتمد آن سازمان، مورد توجه قرار گیرد. 
نخستین گزارش های حادثه از طرف دو گروه مخالف دولت سوریه به نام های The Syrian American Medical Society SAMS و The Syrian Civil Defense White Helmets منتشر شد. 
در گزارش این دو گروه که بسیار شبیه هم بوده و در ۸ آوریل ۲۰۱۸ منتشر شد به گروه بیش از ۵۰۰ نفری از مصدومان اشاره شده که علائم آن ها نشان می دهد در معرض یک ماده شیمیایی قرار گرفته اند. 
در گزارش به یک مصدوم زن اشاره شده که در حال تشنج بوده و مردمک نقطه ای داشته است. علاوه براین ها به ۴۳ مورد دیگر اشاره شده که در خانه ها با علائم کف فراوان از دهان و سیانوز و زخم قرنیه فوت شده بودند و با توجه به علائم آنها، به احتمال زیاد در معرض ترکیبات اورگان و فسفره قرار داشته اند. 
سپس بسیاری خبرگزاری ها علائم را به نقل از گزارش فوق منتشر کردند و برخی نیز به طور نامشخص به یک روزنامه نگار محلی، پارامدیک و نیرو های امدادی به عنوان منبع خبر شواهد مشابهی نقل کردند. 
الف- بحث در مورد علائم بالینی: یکی از علائمی که در این گزارش ها مطرح شده و در تشخیص گاز های اعصاب اهمیت زیادی دارد تنگی مردمک است که در این مورد ملاحظات زیر مطرح است: 
۱ - این علامت در تصاویر بسیار کم وجود دارد و نیز مقدار تنگی مردمک کمتر از آن است که در این موارد انتظار می رود. 
۲ - یکی از علائمی که در گروه بیش از ۵۰۰ نفری از بیماران ذکر شده مشاهده سوختگی قرنیه است که نشانگر معاینه چشم مصدومان است، حال چطور ممکن است در این گروه بزرگ، تنها در یک مورد تنگی مردمک (در یک بیمار بسیار وخیم) مشاهده کرده باشند؟ 
۳ -با توجه به تجربه گسترده ما از زمان جنگ شیمیایی عراق، تنگی مردمک رابطه ای با شدت مسمومیت ندارد و در موارد خفیف هم به طور معمول وجود داشته است و تا یکی دو روز پس از حادثه باقی خواهد ماند. در نتیجه، در صورت ادعای حمله با بمب گاز اعصاب، باید بیمارانِ به طور نسبی سالم به همراه علائم چشمی به فراوانی در دسترس باشند، اما شواهدی در این زمینه منتشر نشد. 
چهار مورد از تصاویر تنگی مردمک گاز اعصاب در حملات شیمیایی عراق به ایران ضمیمه این یادداشت شده است تا بتوان آن ها را با موارد حادثه دوما مقایسه کرد. در حمله احتمالی شیمیایی دوما، باید تعداد زیادی بیمار مشابه مصدومان ایرانی گاز های اعصاب با علامت واضح تنگی نقطه ای مردمک وجود می داشت، ولی تصاویر چنین بیمارانی وجود ندارد (فقط تصویر یک مورد مشکوک پخش شده که آنهم تنگی نقطه ای ندارد). 
همچنین لینک ویدئوی کوتاهی از واکنش نوری یک مصدوم گاز اعصاب (حمله شیمیایی ۲۷ اسفند ۱۳۶۲- نخستین حمله گاز اعصاب در تاریخ*) که از منطقه جنگی به نقاهت گاهی در اهواز-ایران منتقل شده و یک روز پس از مسمومیت با حال عمومی به طور نسبی خوب با یک پرستار سالم در همان شرایط مقایسه شده در ضمیمه آمده است. 
پیشنهاد می شود تصاویر و فیلم هایی که مورد قضاوت سه کشور قرار گرفته اگر شامل موارد طبقه بندی شده بوده، در اختیار opcw قرار گیرد تا ارتباط آن ها با تشخیص مسمومیت روشن شود. 
ب- بحث در مورد نمونه های بیولوژیک: وزارت خارجه آمریکا در مورد تایید حادثه دوما، ابتدا به اطلاعاتی اشاره می کند که در حال بررسی است و اگر تایید شود باید پاسخ فوری جامعه جهانی را به دنبال داشته باشد. 
سپس توئیت های تهدید کننده رئیس جمهور آمریکا شروع می شود. در ۱۰ آوریل از سخنگوی کاخ سفید در مصاحبه مطبوعاتی سوال می شود که دولت انگلیس گفته است هنوز دنبال تایید حمله شیمیای (به دوما) است آیا آمریکا هم منتظر تایید است؟ جواب: نمی توانم وارد اطلاعات خاص طبقه بندی شده شوم. 
به نظر می رسد، چون اطلاعات تصویری بیماران همگی پیش از این پخش شده بود پس آن ها نمی توانند مطالب طبقه بندی شدهِ ی مورد اشاره باشند، پس اطلاعاتی که منتظر تایید است و هنوز طبقه بندی شده است چیست؟ این اطلاعات که باید ناگهان ابهامات را برطرف کند تنها نمونه های بیولوژیک است که ظاهرا فقط آمریکا آنرا دارد، ولی اکنون نام آن برده نمی شود. 
سرانجام در ۱۲ آوریل مقامات آمریکایی اشاره به آن شواهد اطمینان بخش می کنند و می گویند: آزمایش نمونه های خون و ادرار برای سلاح های شیمیایی مثبت شده است که شامل کلرین و عامل اعصاب ناشناخته بوده است و سپس در ۱۳ آوریل CNN ذکر می کند این ترکیبات کلرین و سارین بوده است. 
همان روز نماینده آمریکا در سازمان ملل با قاطعیت به خبرنگاران می گوید که حمله شیمیایی انجام شده است و آمریکا فرانسه و انگلیس نیز آن را تایید کرده اند. 
سرانجام بامداد روز بعد، حمله موشکی ۳ کشور به سوریه، براساس شواهد ادعایی انجام می شود که مهمترین آن ها نمونه های بیولوژیک بوده است. 
اکنون به فرض قبول صحت در نمونه گیری از بیماران شیمیایی مورد ادعای آمریکایی ها، چند ابهام وجود دارد: 
۱ - نمونه ها چه تعداد بوده و چند مورد جواب مثبت داشته است؟ آیا نمونه شاهد هم داشته و آیا فقط در یک آزمایشگاه در آمریکا آنالیز شده است یا در فرانسه و انگلیس و مراکز دیگر هم بررسی و پاسخ ها مقایسه شده اند؟ 
۲ - آیا نمونه ها هم شامل افراد زنده و هم پس از مرگ بوده است؟ 
۳ - آیا مواردی بوده که در یک نمونه هم تشخیص کلرین و هم گاز اعصاب داده شده باشد؟ 
۴ - تشخیص مسمومیت کلر با چه روشی از نمونه های بیولوژیک ثابت شده است در حالی که در منابع علمی تا کنون، هرگز چنین شیو های در تشخیص مسمومیت کلرین از مایعات بیولوژیک گزارش نشده است؟ 
پیشنهاد می کنم تعدادی از این نمونه ها که مهمترین شواهد تشخیصی برای سه کشور حمله کننده به سوریه بوده اند در اسرع وقت در اختیار opcw قرار گیرد تا در مورد نتیجه آزمایش ها اظهار نظر قطعی شود. 
دکتر سید علیرضا مرندی رئیس فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران در این نامه نوشته است: گاز های اعصاب در جنگ جهانی دوم توسط آلمان ها در مقیاس صنعتی ساخته شد، اما مصرف نشد، بنابراین نخستین کاربرد حداقل ۳ نوع از گاز های اعصاب شامل تابون و سارین و سیکلوسارین توسط عراق در ایران بوده است و پزشکان ایرانی برای نخستین بار در تاریخ، این بیماران را تشخیص داده و درمان کرده اند.