تلاش برای بازگشایی موضوعات بی پایه خاتمه یافته، خارج از صلاحیت آژانس است

العالم - ایران / سیاسی

رضا نجفی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست شورای حکام آژانس به ایراد سخنرانی پرداخت.

مشروح این سخنان به شرح زیر است:

آقای رئیس، مدیرکل و همکاران گرامی، 

مایلم مراتب تقدیر هیات خود از دبیرخانه آژانس بابت کوشش‌های آن در زمینه اقدامات راستی‌آزمایی مرتبط با برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در جمهوری اسلامی ایران را ابراز کنم. 

آقای رئیس،

انعقاد برجام در تاریخ 23 تیرماه 1394 به بحرانی غیرضروری که بیش از یک دهه به درازا کشیده بود، پایان داد. این بارقه ای از امید بویژه در منطقه آشوب زده غرب آسیاست و حکایت از آن دارد که دیپلماسی و گفتگو می تواند همچنان موثر باشد. برجام منحصرا" به منعقدکنندگان آن تعلق ندارد که یک طرف بتواند از روی هوس آن را به هم بزند. برجام یک توافق چندجانبه براساس عمل متقابل است. دامنه، مقررات و زمانبندی آن مبتنی بر یک توازن دقیق، مذاکره شده و مورد توافق چندجانبه است که نمی تواند گسترده‌تر شود، تغییر یابد یا مورد مذاکره مجدد قرار گیرد. همان‌گونه که در طول مذاکرات برجام و سپس اجرای آن بطور مکرر اعلام کرده ایم اجرای متقابل و کامل تعهدات از سوی همه طرف‌ها، بنیان اساسی برجام و عنصری حیاتی برای پایداری آن به شمار می آید.   

در تاریخ 18 اردیبهشت ماه 1397، ایالات متحده‌، با نقض اساسی قطعنامه‌ی2231 شورای امنیت که برنامه ‌جامع اقدام مشترک (برجام) هم ضمیمه‌ی آن است،تصمیمِ یکجانبه و غیرقانونی خود مبنی بر خروج از برجام را اعلام داشت. به طور همزمان، رئیس جمهور آمریکا به مقامات ذیربط خود دستور داد، «مشارکت ایالات متحده آمریکا در برجام را متوقف کنند» و «همه ‌تحریم‌های آمریکا که وفق برجام لغو یا اجرای آنها متوقف شده بود را مجددا تحمیل کنند»، و بدین ‌ترتیب مرتکب چندین مورد«عدم پایبندی اساسی» نسبت به برجام و تخلف آشکار از قطعنامه 2231 شورای امنیت شد. این اقدامات بی‌اعتنایی کامل به حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد است،اصل حل و فصل صلح‌آمیز اختلافات را تضعیف می‌کند، چندجانبه‌گرایی و نهادهای آن را به مخاطره می‌اندازد، حاکی از بازگشت به عصر فاجعه‌بار و شکست‌خورده‌ یک‌جانبه‌گرایی است و باعث تشویق سرکشی و قانون ‌ستیزی می‌شود. آمریکا منزوی شده از تصمیم غیرقانونی خود تنها از جانب رژیم صهیونیستی و معدودی از کشورها مورد حمایت قرار گرفت که حداقل سه ویژگی مشترک دارند: دریافت صدها میلیارد دلار سلاح های زیبای آمریکایی؛ تجاوز علیه همسایگان و کشتار افراد غیرنظامی بیگناه به بهانه مقابله با تروریستها؛ و تلاش مفرط و از سر استیصال برای جلوگیری از انعقاد برجام. 

ایالات متحده قطعنامه 2231 شورای امنیت که این کشور خود از جمله بانیان آن بود و با اتفاق آرا در شورا تصویب شد را وقیحانه نقض کرده است. متعجبانه آمریکا برای زمانی طولانی از سایر اعضای سازمان ملل خواسته است که به قطعنامه های شورای امنیت پایبند باشند چرا که این شورا مسئول صلح و امنیت بین المللی است و اکنون خود به دولتی عدم پایبند تبدیل شده و از اینرو نه حالا و نه در آینده نمی تواند از دیگران بخواهد که از قطعنامه های شورای امنیت تبعیت کنند. در واقع خروج آمریکا از برجام نقطه اوج تلاشهای مسبوق به سابقه آمریکا در نقض و تخریب آن و قطعنامه 2231 شورای امنیت بشمار می رود که برجام را تایید کرده است و "از همه کشورهای عضو می خواهد که ... از اجرای آن حمایت کنند".

خروج نامشروع دولت آمریکا از برجام و خصوصا روشهای قلدرمآبانه ای که این دولت برای همراه ساختن سایر کشورهای جهان بکار می گیرد اصل وفای به عهد را شدیدا" نقض، حاکمیت قانون در سطح بین المللی را بی اعتبار، اهداف و اصول منشور ملل متحد را تضعیف و نهادهای بین المللی را به چالش می کشد. اقدام غیرقانونی ایالات متحده در خروج از برجام این کشور را در قبال نقض فاحش و اساسی تعهداتش ذیل این توافق مسئول می سازد. بنابراین، ایالات متحده باید در قبال عواقب عمل زیانبار و خطرناکش که در چالش آشکار با منشور ملل متحد و حقوق بین الملل است مسئول شناخته شود.

برخلاف رفتار ایالات متحده آمریکا، جمهوری اسلامی ایران به تعهدات خود ذیل برجام به صورت کامل پایبند بوده است. این امر، همان طور که در گزارش های مدیرکل به شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی و شورای امنیت سازمان ملل از «روز اجرا» در ژانویه 2016 تاکنون منعکس شده، به صورت مکرر توسط آژانس راستی آزمایی شده است. 

در راستای تعهد ایران به قانونمندی و حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات بین المللی، جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفته است برای یافتن راه حل ها و نیز تعیین امکان و چگونگی تضمین منافع کامل و حقوق حقه مردم ایران از این دستاورد دیپلماتیک جهانی توسط مابقی اعضای برجام و دیگر شرکای اقتصادی، با حسن نیت به سازوکارهای برجام توسل جوید. چنانچه پس از طی راهکارهای موجود برای جبران خسارت، حقوق و منافع مردم ما به صورت کامل تامین نگردد، این حق غیرقابل انکار ایران است که نسبت به اتخاذ اقدامات مناسب در پاسخ به اعمال غیرقانونی فراوان و مداوم ایالات متحده به ویژه خروجش و تحمیل مجدد همه تحریم‌ها، مبادرت ورزد.

ضمن تقدیر از حمایت قوی اکثریت قریب به اتفاق کشورهای عضو از توافق، می بایست تاکید کنم که چنانچه برجام بخواهد به حیات خود ادامه دهد، مابقی اعضای برجام و سایر شرکای اقتصادی  بایستی کاملا اطمینان دهند که منافع ایران بدون هیچ قید و شرطی از طریق اقدامات مناسب ملی، منطقه ای و جهانی جبران می‌شود.همانگونه که مقامات عالی ما بیان کردند ملت ایران نمی پذیرد که به اجرای تعهداتش طبق برجام ادامه دهد درحالیکه اقدامات محدودکننده و تحریمها بر خلاف توافق در حال اجرا باشند.

طرف خارج شده نباید اجازه یابد که از خروج غیرقانونی از برجام منتفع شده و یا بتواند سایر دولتها را به نقض قطعنامه شورای امنیت تهدید یا مجبور کند قطعنامه ای که "تاکید کرده کشورهای عضو تحت ماده 25 منشور ملل متحد متعهد می شوند تصمیمات شورای امنیت را پذیرفته و اجرا کنند" و "از همه کشورهای عضو، سازمان های منطقه ای و سازمان های بین المللی می خواهد اقدامات مناسب برای حمایت از اجرای برجام را اتخاذ کنند از جمله اتخاذ اقدامات متناسب با اجرای برنامه مصرح در برجام و این قطعنامه و از طریق اجتناب از هر اقدامی که اجرای تعهدات ذیل برجام را تضعیف می سازد."

شورای حکام نیز می بایست به مسئولیت خود در این زمینه بطور جدی عمل کرده و نباید اجازه دهد که یک عضو برای همه سایر اعضا تصمیم بگیرد.  

آقای رئیس،

هرچند گزارش روزآمد اخیر آژانس (GOV/2018/24) همانگونه که قبلا" اشاره کردم بار دیگر نشان می‌دهد که برنامه هسته ای ایران در چارچوب برجام ادامه می یابد، مایلم تاکید نمایم که مواضع و تحفظات ما درخصوص مفاد برجام راجع به آب سنگین، تعریف «ذخیره» (stockpile) و تفاوت آن با اصطلاح «فهرست موجودی»(inventory) و در مورد برخی تفاسیر خودسرانه برخلاف متن صریح بخش های مختلف ضمیمه یک برجام و سابقه مذاکرات مربوط تغییری نکرده است و شما را به بیانیه های قبلی ام در این زمینه ارجاع می دهم. 

همچنین مایلم به تعدادی از هیات هایی اشاره کنم که دوباره خواستار انتشار اطلاعات پادمانی خام و تفصیلی محرمانه برخلاف دستورالعمل مصوب شورای حکام شده اند. طرح چنین درخواستی وجود بی‌اعتمادی نسبت به آژانس را به ذهن متبادر می سازد و این که ارزیابی‌های آژانس باید دوباره به صورت مستقل توسط برخی سازمانهای غیر دولتی که به آنها پول پرداخت می شود مورد راستی آزمایی قرار گیرد. هیات اینجانب مایل است یادآوری کند که علاوه بر مفاد ماده 5 موافقتنامه جامع پادمان و ماده 15 پروتکل الحاقی برای حفاظت از اطلاعات محرمانه، برجام به روشنی از آژانس می‌خواهد تا «کلیه تدابیر مراقبتی را برای حفاظت از اسرار تجاری، فن‌آوری و صنعتی و همچنین سایر اطلاعات محرمانه‌ای که به آگاهی آن می‌رسد را اتخاذ کند». ما قویا" با افشای اطلاعات پادمانی محرمانه در گزارشات آتی به بهانه شفافیت بیشتر مخالفیم. درخصوص تشویق به همکاری فعال مستفاد از ماده 8 پروتکل الحاقی، از نظر ما در حالیکه ایران از توافق منتفع نمی شود، چنین درخواستی خارج از موضوع است. هیات اینجانب همچنین مایل است تصمیم به اتفاق آراء شورای حکام در تاریخ 15 دسامبر 2015 را یادآور شود که گزارش "نهائی" مدیرکل را مورد توجه قرار داد و پرونده موضوعات گذشته را بدون هیچگونه ابهامی مختومه کرد؛ و هشدار دهیم که هرگونه تلاش برای بازگشایی موضوعات بی پایه خاتمه یافته؛ بخاطر سیرک نمایشی اسناد جعلی؛ نقض تصمیم یادشده و خارج از مندیت آژانس بشمار می رود.    

در مورد آخرین سخنران قبل از اینجانب، طبق روال معمول بیانیه‌ای نامربوط را شنیدید. بگذارید ببینیم رژیم صهیونیستی اسرائیل کجا قرار گرفته است. این رژیم روی دهها کلاهک هسته ای غیر انسانی نشسته، روی تاسیسات مخفیانه هسته ای و خارج از پادمان هسته ای که در آن سلاح های هسته ای تولید می شود نشسته، و روی تاسیسات زیرزمینی سلاحهای کشتار جمعی جایی که روی سلاحهای شیمیایی و میکربی کار می کند نشسته است. به همین دلایل این رژیم هرگز به کنوانسیونهای منع سلاحهای شیمیایی و میکربی و ان پی تی نپیوسته است. 

این رژیم با تاریخچه ای مملو از تجاوزگری و اشغالگری همه قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل که در پاسخ به اقدامات مکرر تجاوزکارانه و اشغال غیر قانونی و فجایع مستند ارتکابی، سیاست های آپارتاید و جنایات جنگی علیه مردم فلسطین صادر شده را آشکارا نقض کرده است. کشتار مردم بی دفاع و  زنان و کودکان معصوم فلسطینی و اشغال سرزمین های فلسطین به راهبرد اصلی صهیونیستها در طول 70 سال گذشته تبدیل شده است. کشتار وحشیانه مردم مظلوم فلسطین طی هفته های اخیر تنها یک نمونه از جنایات جنگی این رژیم بشمار می رود. 

این رژیم نمی تواند با چنین سخنانی بر فجایع ارتکابی و برنامه سلاح های هسته ای غیرمشروع خود، که تهدیدی واقعی برای صلح و امنیت منطقه ای و بین المللی است، سرپوش بگذارد.