العالم _ اروپا
وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا روز دوشنبه در نشست خود در بروکسل رسما عدم مخالفت خود را با به روزرسانی قوانین مسدودساز با هدف محافظت از شرکتهای اروپایی در برابر تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران، اعلام کردند.
بنا بر اعلام شورای اروپا، این تصمیم بدون بحث در جلسه امروز شورای امور خارجی اتحادیه اروپا که در شهر «بروکسل» برگزار شد، اتخاذ شده است. با تصویب این تصمیم در شورای خارجی اتحادیه اروپا، این اتحادیه یک گام دیگر به تجدید قوانین مسدودساز نزدیک شده است.
پس از خروج آمریکا از توافق هستهای با ایران، سران اتحادیه اروپا روز ۱۶ می (۲۶ اردیبهشت) با به روزرسانی قوانین مسدودساز موافقت کرده و شورای اروپا را موظف کردند که تحریمهای مرتبط با هستهای یکجانبه آمریکا علیه ایران را به فهرست تحریمهای مشمول قوانین مسدودساز بیافزاید. شورای اروپا روز ۶ ژوئن (۱۶ خرداد) رسما این روند را آغاز کرد.
در فرآیند به روزرسانی این قوانین، شورای امور خارجی اروپا و پارلمان اروپا هم حق اظهار نظر دارند و میتوانند با این کار مخالفت کنند. این دو نهاد تا روز ۷ آگوست (۱۶ مرداد)، یعنی دو ماه پس از آغاز رسمی فرآیند به روزرسانی، برای اعلام مخالفت با این اقدام فرصت داشتند.
با تصمیم امروز شورای خارجی اروپا و اعلام عدم مخالفت با به روزرسانی قوانین مسدودساز، تنها پارلمان اروپا مانده که یا باید با این اقدام موافقت کند یا اینکه اجازه دهد ضربالاجل ۷ آگوست بدون اعلام مخالفت، سپری شود.
اتحادیه اروپا اولین بار در سال ۱۹۹۶ با هدف مقابله با آثار فراسرزمینی تحریمهای یکجانبه آمریکا، قوانین مسدودساز تحریمی را تدوین کرد. این قوانین شرکتهای اروپایی را از تبعیت از تحریمهای یکجانبه آمریکا بازداشته و این امکان را به آنها میدهد که با شکایت از ایالات متحده یا افرادی که به واسطه تحریم بر آنها خسارت تحمیل کردهاند، غرامت دریافت کنند.
قوانین مسدودساز شرکتهای کشورهای عضو اتحادیه اروپا را ملزم میکند ظرف ۳۰ روز پس از آنکه به واسطه آثار فراسرزمینی تحریمهای اتحادیه اروپا متحمل خسارت شدند، شورای اروپا را در جریان قرار دهند. شرکتهای اروپایی همچنین از رعایت آثار فراسرزمینی تحریمهای مشمول قوانین مسدودساز، منع شدهاند. علاوه بر این، این قوانین احکام دادگاههای خارجی که بر اساس آثار فراسرزمینی تحریمهای آمریکا وضع شده باشند را در اتحادیه اروپا بیاثر میکند.
دولت آمریکا پس از خروج از توافق هستهای با ایران، اعلام کرد که تمام تحریمهای یکجانبه رفعشده ذیل توافق هستهای با ایران، احیا میشود. واشنگتن به شرکتهای اروپایی هشدار داده که در صورت ادامه همکاری با ایران، با جریمههای سنگین و احتمال ممنوعیت فعالیت در بازار آمریکا روبرو میشوند. این تهدید موجب شده تا بسیاری از کارشناسان درباره کارایی قوانین مسدودساز اظهار تردید کنند.
«کارین کنایسل» وزیر خارجه اتریش امروز درباره قوانین مسدودساز گفت هرچند که این قوانین ابزاری برای محافظت از شرکتهای اروپایی در برابر تحریمهای ایالات متحده هستند، اما نمیتوانند به طور کامل خسارتهای آنها را جبران کنند. او گفت این شرکتها هستند که باید درباره ادامه فعالیت در ایران یا خروج از این کشور، تصمیمگیری کنند.
پس از خروج آمریکا از برجام، جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد تنها در صورتی به حضور در این توافق ادامه میدهد که اتحادیه اروپا منافع تجاری متصور از برجام را برای ایران تضمین کند. اروپا اعلام کرده حفظ کانالهای بانکی نقل و انتقال پول و اطمینان از ادامه صادرات نفت ایران، در صدر اولویتهایش برای تشویق ایران به ماندن در برجام قرار دارد.