العالم - ایران / سیاسی
آژانس بین المللی از زمان اجرایی شدن برجام در 12 گزارش پایبندی جمهوری سالامی ایران به توافقنامه برجام را تائید کرده است.
تائیدهای مکرر آژانس بین المللی انرژی هسته ای در شرایطی است که دونالد ترامپ با خروج از برجام و بازگرداندن تحریمهای اقتصادی خواسته هایی فراتر از توافقات جمهوری اسلامی ایران با گروه 1+5 دارد.
خواسته هایی که در یک جمله می توان گفت در جهت براندازی جمهوری اسلامی ایران و تائید سیاستهای سلطه طلبانه آمریکا است. سیاستهایی که مردم ایران برای رهایی از آن چهل سال پیش علیه حکومت مستبد و وابسته محمدرضا پهلوی انقلاب کرد.
جان کری وزیر خارجه اسبق آمریکا در اظهار نظری به صراحت به تلاش ترامپ برای براندازی جمهوری اسلامی ایران اذعان کرد. وزیر امور خارجه اسبق آمریکا در مصاحبه با شبکه خبری پی بی اس گفت: دولت ترامپ در واقع به دنبال تغییر حکومت در ایران است.
هر آنچه را که ترامپ می گوید خلاف آن را مقامات سابق آمریکا و شرکای اروپایی آمریکا می گویند. ترامپ برجام را بدترین توافقنامه در تاریخ آمریکا می خواند جان کری در رد این ادعای ترامپ معتقد است این توافقنامه ، قویترین، توجیهپذیرترین و شفافترین توافق هستهای در کل جهان بود.
ترامپ نظارتها بر برجام را سست می داند و خواستار دائمی کردن ممنوعیت حق دسترسی ایران به توانایی استفاده از انرژی هسته ای صلح آمیز است. این در حالی است که به اذعان کارشناسان آژانس بین المللی انرژی هسته ای و مقامات اروپایی ایران تحت سخت گیرانه ترین بازریسها در طول تاریخ آژانس قرار دارد.
توافقنامه جامع مشترک هسته ای برجام یکی از مهمترین بهانه های آمریکا برای فشار به جمهوری اسلامی ایران را خنثی کرد.
آمریکا تا پیش از برجام به بهانه تهدید برنامه هسته ای صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران شش قطعنامه را علیه جمهوری اسلامی ایران در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسانده بود. تحریمهای ظالمانه ای که از جهت گستردگی بی سابقه در تاریخ سازمان ملل در تحریم اقتصادی یک کشور بود.
آمریکا و شرکای اروپائیش در چند سال مذاکره به این نتیجه رسیدند که با این تحریمها نمی توانند جمهوری اسلامی ایران را وادار به برچیدن تاسیسات هسته ایش کنند. جمهوری اسلامی ایران برای اثبات ماهیت صلح آمیز بودن برنامه هسته ایش در برجام با تعهد گروه 1+5 برای لغو تحریمها محدودیتهایی را پذیرفت .
اکنون ترامپ با خروج از برجام و بازگرداندن تحریمها و مجازات شرکتهایی که با ایران مراودات تجاری و مالی دارند می خواهد یک بار دیگر جبهه ای را در سطح نظام بین الملل علیه ایران شکل بدهد. تحریمهای ثانویه آمریکا و دلار آمریکا به عنوان ارز جهانی به ترامپ این امکان را داده است تا بتواند روی بسیاری از شرکتهای اروپایی و شرق آسیا در همکاری با جمهوری اسلامی ایران اثر بگذارد.
جمهوری اسلامی ایران در چهل سال گذشته با انواع تهدیدها و تحریمها از سوی آمریکا مواجه بوده است. این بار شرایط متفاوت از گذشته هم است متحدان اروپایی آمریکا حتی انگلیس حاضر به پیروی از سیاستهای آمریکا در نقض برجام نیستند. اروپائیها تاکنون وعده ایجاد ساز و کارهایی برای ادامه همکاری تجاری و مالی با ایران و خنثی کردن تحریمهای ثانویه آمریکا را داده اند.
اگر چه این وعده ها تاکنون به مرحله اجرا در نیامده است ولی دست جمهوری اسلامی ایران بسته نیست ؛ ایران بارها اعلام کرده است راه بازنگری در اجرای برخی از مواد برجام را برای خود محفوظ می داند.
ترامپ با سیاستهای تجاریش با محوریت اول منافع آمریکا روابط با بسیاری از متحدان و شرکای تجاری بزرگ آمریکا را به چالش کشیده است.
به غیر از رژیم صهیونیستی و چند کشور عربی وابسته به آمریکا کشورهای زیادی به دنبال ایجاد ساز وکارهای مالی برای کاهش وابستگی به دلار آمریکا هستند. این فضای مقاومت در برابر سیاستهای آمریکا فرصتهایی را نیز برای ایران در خنثی کردن تحریمهای آمریکا ایجاد می کند. جمهوری اسلامی ایران با دیپلماسی فعال و تقویت و اعتماد سازی در داخل از کم اثر بودن تحریمهای آمریکا از این دوره نیز به سلامت عبور کرده و شکست دیگری به کارنامه سیاه آمریکا علیه مردم جمهوری اسلامی ایران در چهل گذشته اضافه می کند.
مرتضی مکی