العالم _ عربستان سعودی
از زمان ناپدید شدن جمال خاشقچی پس از ورود به کنسولگری عرستان سعودی در استانبول او به مهم ترین تیتر رسانه ها و خبرگزاریهای دنیا تبدیل شده است. پس از اعلام غیر رسمی پیدا شدن جسد مثله شده جمال خاشقچیواکنشها به این اقدام در سطح رسانه ها بسیار گسترده بوده است. برخلاف واکنش دولت امریکا و دولتهای اروپایی به این جنایت که بسیار منفعلانه بوده است . دولتهای غربی با توجه به روابط استراتژیکشان با حکام آل سعود در نقش سپری برای جلوگیری از تضعیف حکومت عربستان ایفای نقش می کنند.
محمد بن سلمان نیز با تکیه بر همین حمایتها هیچ حد و مرزی در داخل و خارج از عربستان در اقدامات ناقض حقوق بشر و موازین انسانی قائل نیست. حمایت از گروههای تکفیری و تروریستی ، جنگ ظالمانه و بیرحمانه در یمن و کشتار زنان و کودکان در این کشور و اکنون قتل فجیع یک منتقد معتدل نمونه های آن است. اما در دنیای پر شتاب امروز دیگر همه اقدامات دولت عربستان و محمد بن سلمان ولیعهد سرکش آن قابل کتمان و پرده پوشی نیست. جمال خاشقچی در درون فضای رسانه ای آمریکا قلم می زد و فردی شناخته شده برای رسانه های غربی و عربی بود. رسانه های غربی اگر از کنار کشتار کودکان و زنان یمنی به سادگی بگذرند از کنار قتل فجیع یک همکار خود به این راحتی نمی گذرند به همین دلیل مرگ فجیع او در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول بازتاب وسیعی داشته است.
جسد مثله شده جمال خاشقچی یادآور جنایات فجیع گروههای تکفیری و تروریستی در سوریه ، عراق ، افغانستان، یمن و لیبی است. گروههای تکفیری که مورد حمایت عربستان سعودی بوده و هستند. محمد بن سلمان پس از آنکه محمد بن نایف پسر عمویش را از مقام ولیعهدی کنار زد و خود بر کرسی ولیعهدی نشست کوشید از خود چهره متفاوتی ارائه بدهد. او در سایه پدرش سلمان به مرد شماره یک عربستان تبدیل شد. محمدبن سلمان رانندگی برای زنان را آزاد کرد . حقی که در دنیای امروز از بدیهی ترین حقوق یک شهروند در دنیا است. اما در عربستان سعودی این اقدام خیلی جنجال برانگیز شد و نشان از آغاز یک سری اصلاحات در نظام بسته سیاسی و اجتماعی حکومت طایفه ای عربستان تلقی شد. برخی از دولتها و رسانه های غربی به ستایش این اقدامات محمد بن سلمان پرداختند و او را آخرین گزینه و فرصت برای اصلاحات در داخل جامعه بسته عربستان سعودی پیش از انفجار این جامعه ارزیابی کردند.
جمال خاشقچی سابقه مديريت شبكه تلويزيوني العرب و سردبيري روزنامه الوطن را در عربستان سعودي بر عهده داشت و از جمله روزنامه‌نگاران نزديك به خاندان سعودي محسوب مي‌شد. بعد از روي كار آمدن سلمان بن عبدالعزيز و قدرت گرفتن پسر پادشاه جديد، رويكردي بسيار انتقادي نسبت به عملكرد آنها در پيش گرفت. به همین دلیل از ترس جانش عربستان را ترك و به آمریکا مهاجرت کرد و به عنوان یک ستون نویس در روزنامه واشنگتن پست قلم می زد و به طرح انتقادات ملایم خود از حکومت عربستان پرداخت. او ماه گذشته در يادداشتي براي روزنامه واشنگتن‌پست نوشته‌بود: «من خانه، خانواده و شغلم را ترك كردم تا صداي خود را به گوش جهان برسانم. اگر چنين نمي‌كردم، خيانت به كساني بود كه در زندان مي‌پوسند. من در موقعيتي هستم كه وقتي صداي بسياري خاموش است، مي‌توانم حرف بزنم.» او در مورد محمد بن سلمان، وليعهد عربستان سعودي نوشته‌بود: «او حتي تحمل كوچك‌ترين انتقادي را ندارد.»
بر اساس شواهد و مدارکی که تا امروز منتشر شده است جمال خاشقچی در داخل کنسولگری عربستان در استانبول کشته شده است . دولت ترکیه تاکنون از موضع گیری رسمی در این زمینه خودداری کرده و تیمی ویژه را مامور بررسی قتل جمال خاشقچی کرده است. از هم اکنون می توان پیش بینی کرد فشار افکار عمومی و رسانه های غربی به دولت عربستان افزایش خواهد یافت . نيويورك تايمز در گزارش خود از سرنوشت اين منتقد وليعهد عربستان مي‌نويسد: «محمد بن سلمان، با وجود گروگان گرفتن نخست‌وزير لبنان، آغاز جنگ جنايتكارانه عليه يمن و محبوس كردن صدها چهره شناخته شده سعودي در هتل مجلل به اتهام فساد، توانسته بود حمايت غربي‌ها و از جمله دولت امريكا را جلب كند، دولت‌هاي غربي سياست‌هاي اقتصادي و اصلاحات محدود اجتماعي او را پشتيباني مي‌كردند. اما قتل خاشقچی، اگر رسما تاييد شود، مي‌تواند تمام اين شرايط را تغيير دهد. اين پرونده مي‌تواند به نقض هنجارهاي بين‌الملل و تشديد سركوب منتقدان و تلاش وحشيانه و بي‌پرواي شاهزاده سعودي براي انحصار قدرت ارزيابي شود.»
مرتضی مکی