العالم-ایران
دور بعدی تحریم‌های آمریکا علیه ایران که از چند روز دیگر اجرایی خواهند شد، صنایع گاز و نفت این کشور را هدف خواهند گرفت.
این تحریم‌ها بعد از حصول توافق هسته‌ای موسوم به «برجام» کاهش یافته بودند، اما بعد از تصمیم «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا برای خروج از این توافق احیا شده‌اند.
هدف ترامپ از خروج از توافق هسته‌ای، راضی کردن رژیم صهیونیستی و کشورهای حاشیه خلیج فارس، رساندن اقتصاد ایران به نقطه فروپاشی، مجبور کردن ایران به دست کشیدن از منافعش در منطقه و احتمالاً براندازی نظام حاکم ایران است.
مقام‌های کاخ سفید البته رسماً پیگیری سیاست براندازی نظام ایران را تکذیب و ادعا کرده‌اند هدفشان وادار کردن ایران به حضور در میز مذاکره برای گفت‌وگو بر سر یک توافق جدید است.
خبرگزاری رویترز در یادداشتی ۵ دلیل برای اینکه این سیاست دولت دونالد ترامپ به شکست منجر خواهد شد، برشمرده که در زیر آمده است.
۱- صادرات نفت صفر، ممکن نیست
مقام‌های دولت آمریکا هنگام آغاز تحریم‌ها علیه ایران به صراحت اعلام کردند قصد دارند صادرات نفت ایران را به صفر برسانند.
رویترز نوشته اکنون مشخص شده که این طرح غیرعملی است، زیرا هیچ جایگزینی برای صادرات ۲.۵ میلیون بشکه نفت ایران در روز وجود ندارد.
به نوشته رویترز، با آنکه عربستان سعودی ادعا کرده کمبود نفت در بازارها را جبران کرده، کارشناسان معتقدند که ریاض و متحدانش از ظرفیت لازم برای جبران کمبود نفت ایران برخوردار نیستند.
اکنون که صادرات نفت ایران به حدود ۱.۵ میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کرده، بهای جهانی نفت تا حدود ۷۶ دلار به ازای هر بشکه افزایش یافته است. در صورتی که پیش‌بینی‌ها درباره افزایش قیمت نفت به ۱۰۰ دلار صحت داشته باشند، این افزایش بها، کاهش میزان صادرات نفت را جبران خواهد کرد.
۲- جنگ‌های آمریکا در چند جبهه
رویترز نوشته جنگ تجاری آمریکا با چین و اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه باعث می‌شود این دو کشور تمایل کمتری برای همکاری با واشنگتن در خصوص ایران داشته باشند.
علاوه بر این، کاخ سفید نمی‌تواند امیدی به همکاری اتحادیه اروپا داشته باشد. بروکسل، به شدت از تصمیم ترامپ باری خروج از برجام و احیای تحریم‌ها انتقاد کرده است؛ ضمن آنکه، اتحادیه اروپا، تحریم‌های فراسرزمینی آمریکا را تهدیدی علیه هویت و استقلال خودش می‌بیند.
«برونو لی»، وزیر دارایی فرانسه اخیراً گفت: «این بحران با ایران فرصتی برای اروپا خواهد بود تا نهادهای مستقل مالی خودش را داشته باشد تا ما بتوانیم با هر کسی که می‌خواهیم تجارت کنیم.»
کارشناسان می‌گویند تحریم‌ها در شرایطی اثرگذار هستند که بر سر آنها اجماع وجود داشته باشد. چنین اجماعی در خصوص تحریم‌های فعلی وجود ندارد.
۳- آغازی برای پایان دلار
رویترز به عنوان دلیل سوم نوشته تحریم‌های آمریکا بستر لازم را برای ایجاد تغییرات تاریخی در نظام مالی جهانی ایجاد کرده است. در دهه‌های گذشته، دلار ارز مسلط در بازارهای مالی بین‌المللی بوده اما با خروج آمریکا از برجام، کشورهایی مانند روسیهف چین، هند و ترکیه ترغیب شده‌اند برای تجارت با ایران به ارزهاش خودشان رو بیاورند.
در صورتی که اروپایی‌ها در ایجاد یک نظام مالی مستقل از دلار آمریکا موفق شوند، کشورهای دیگر می‌توانند در تجارت با ایران از یورو استفاده کرده و به این ترتیب، پایان سلطه دلار در بازارهای جهانی را رقم بزنند.
۴- مقابله با یکجانبه‌گرایی آمریکایی
کشورهای باقی‌مانده در توافق هسته‌ای با ایران، این توافق را روشی برای مقابله با یکجانبه‌گرایی آمریکا می‌بینند، زیرا از نگاه آنگاه برجام حاصل چندجانبه‌گرایی است و این دولت آمریکا است که با خروج از آن یکجانبه عمل کرده است. هر نوع تسلیم در برابر آمریکا در این موضوع، باعث خواهد شد که آمریکا در موضع فعلی مصرتر شود.
۵- حمایت متحدان آمریکا از برجام
متحدان آمریکا از جمله اتحادیه اروپا و ژاپن کماکان از توافق هسته‌ای برجام حمایت می‌کنند. تنها برخی از متحدان آمریکا در منطقه از جمله عربستان سعودی، امارات و رژیم صهیونیستی حامی اقدام ترامپ در خروج از برجام و احیای تحریم‌ها هستند. سایر متحدان آمریکا در منطقه اعم ازترکیه، عمان و عراق هم از برجام حمایت می‌کنند.
از سوی دیگر، سایر تحولات در منطقه هم به نفع آمریکا و متحدانش نیست: در سوریه، بشار اسد، رئیس‌جمهور این کشور که مورد حمایت ایران و روسیه است در حال پیروزی در جنگ این کشور است. عملیات آمریکا در افغانستان شکست خورده و عربستان سعودی در جنگ یمن عملاً کاری پیش نبرده است.
رویترز نوشته در ۶ دهه گذشته، ایالات متحده، قدرت هژمونیک منطقه بوده است، اما رویکرد غیرواقع‌بینانه ترامپ و آینده برجام ممکن است با ایجاد شکاف در روابط آمریکا و اروپا و متحد کردن قدرت‌های بلوک شرق، اروپا و قدرت‌های منطقه‌ای نظیر ایران، ترکیه و عراق، این معادلات را به هم بزند.
فارس