العالم - آمریکا / تحلیل روز
نزدیک به دو سال است که جمعیت متحد عرب منطقه خلیج فارس با وفاق و همدلی پیشین فاصله گرفته اند. این فاصله و جدایی در برخی مواقع رنگ و بوی دشمنی جدی بخود گرفته و البته تلاش آمریکا در دوره ترامپ جهت بازگرداندن همدلی میان آنان از یکسو، تمرکز بخشیدن به جمع پراکنده آنها در قالب خلق دشمنی مشترک بنام ایران از دیگر سو و بلاخره تعریف دوست جدیدی بنام اسرائیل و در قالب محور وحدت بخش اعراب از سویه سوم به نتایج مورد انتظار امریکا نرسیده است
اینک و در شرایطی که ترامپ پس از دو هفته اعلام کرد نیروهای خود را ازسوریه عقب خواهد کشید بنظر میرسد هم بربخشی از نگرانی‌های برخی کشورهای منطقه افزوده شده و هم اسرائیل بیش از دیگران نسبت به این اقدام غافلگیر کننده ترامپ اظهار تشویش و نگرانی می‌کند هر چند در ظاهر می‌گوید مشغول بررسی اوضاع است. البته دیدار اخیر پمپئو با نتانیاهو در واقع گونهای روحیه دادن به این شریک استراتژیک آمریکا تلقی شد و حاصل این سفر اعلام دلگرمی در خصوص کمک‌های اطلاعاتی آمریکا به اسرائیل پس از خروج نیروهای نظامی آمریکایی از منطقه معرفی شد
حالا پمپئو به منطقه می‌آید که در تعقیب اولین و اساسی ترین هدف خود، روابط بسیار تیره میان عربستان و قطر را ترمیم کند. عربستانی که بدلیل عدم توفیق در حل نظامی مساله یمن و همچنین رسوایی در ماجرای قتل خاشقچی و البته ناکامی در به انزوا کشاندن قطر بیش از هر زمان تضعیف شده و در گوشه رینگ قرار گرفته است و قطری که با اعلام خروج رسمی از اوپک و در عین حال سرمایه گذاری 20 میلیارد دلاری در صنایع نفتی روسیه، به تعبیری تهدید جدی برای آمریکا در پیشگامی کشورهای عرب منطقه در رو آوردن به سوی دشمن و رقیب اصلی امریکا یعنی روسیه درمنطقه خلیج فارس شده است.
اگر چه ترامپ با خروج از سوریه گونه ای تقسیم کار میان ترکیه و عربستان انجام داد و بزعم خود یکی را مکلف به تعقیب سیاست‌های نظامی و دیگری را مامور انجام پروژه بازسازی سوریه به نمایندگی از خود کرد اما تحولات بعدی نشان داد که گزینه های مورد نظر ترامپ آنچنانکه او انتظار داشت از پس عملیاتی کردن ماموریت‌های محوله بر نمی آیند. وال استریت ژورنال اخیرا بنقل از برخی منایع نظامی آمریکایی گفته است که حجم مطالبات و در خواست‌های ترکیه از ترامپ برای انجام ماموریت در سوریه بسیار افزون‌تر از میزان هزینه ای است که آمریکا در سایه حضور خود در سوریه متحمل میشده است، این درحالی است که در نقطه مقابل دولت سوریه هیچ تمایل و اشتیاقی نسبت به حضور سعودی در بازسازی سوریه نشان نداده است. بر این اساس بنظر میرسد از جمله اهداف غیر اعلامی پمپئو به منطقه گونه ای تقسیم کار برای کشورهای خلیج فارس باشد که این روزها قویا برای حضور در سوریه و برقراری رابطه مجدد با دمشق سرودست می‌شکنند.
بنظر میرسد پمپئو درسفر به کشورهای عرب منطقه به ایشان تفهیم خواهد کرد که خروج آمریکا از سوریه را بسیار جدی تلقی نکنند و برای اطمینان خاطر دادن به آنها به اعلام تعویق ها و تاخیرهای مکرر زمان خروج از ناحیه آمریکا، اعلام مجدد حمایت از کردهای سوریه و.... اشاره خواهد کرد و البته از نقشه راهی برای آنها سخن خواهد گفت که چارچوبه آن (بفرض تحقق خروج از سوریه) بر محوریت نظارت آمریکا بر مسائل منطقه استوار خواهد بود. البته دور ازذهن نیست که مطالبه هزینه بقا در منطقه با پیوست در خواست دسته جمعی کشورهایی که مقصد این سفرند از ترامپ برای صرف نظر کردن از تصمیم به خروج از سوریه نیز در جریان این سفر نهایی شود.
و بالاخره همه این اهداف با این انگیزه طرح و پیگیری خواهد شد که پروژه بر زمین مانده ترامپ موسوم به "معامله ترامپ" در خصوص مساله فلسطین نهایی و به اعراب منطقه حقنه شود. پروژه ای که گذر زمان ازیکسو و تشدید مبارزات فلسطینی‌ها و کشورها و ملت‌های مدافع آرمان فلسطین از دیگر سو تحقق آن را با چالشی جدی مواجه کرده است
ابو رضا صالح - العام