العالم _ آمریکا
نیویورک تایمز نوشت؛ مایک پامپئو وزیر امور خارجه آمریکا در قالب سفری یک هفتهای که او را به 8 کشور برد، یک پیام کلیدی را به کرات بر زبان راند: «نیاز به تقابل با بزرگترین تهدید در خاورمیانه؛ رژیم ایران و کمپینهای تروریستی و نابودی آن،» چنان که پنجشنبه هفته گذشته هم آن پیام را در قاهره تکرار کرد.
او که از یک پایتخت به پایتختی دیگر سفر میکرد و با پادشاهان، شاهزادگان و رؤسای جمهور دیدار میکرد، هدفش این بود که کشورهای عرب را برای همکاری به منظور مقابله با نفوذ ایران در منطقه و تقابل با گروههایی که ایران از آنها حمایت میکند متحد سازد.
اما درحالیکه این سفر روز دوشنبه به اتمام رسید، واضح نبود که او توانسته است پیشرفتی محسوس در این مسیر به دست آورد یا خیر. موانع حرکت در مسیر ایجاد چنین ائتلافی بسیار بزرگ است.
مقامات و تحلیلگران این کشورها میگویند به دلیل پیچیدگی روابط در منطقه، برای کشورهای عرب بسیار دشوار خواهد بود که در مسیر اتخاذ سیاستهای ضد ایرانی همکاری کنند. گروههایی که ایران از آنها حمایت میکند و پامپئو مایل است با آنها مقابله شود تنوع گستردهای دارند و با یک راهکارِ بسیار کلی که همه آنها را به شکلی یکسان هدف قرار میدهد به خوبی مقابله میکنند. حزبالله نیرویی مهم در دولت لبنان است، گروههای فعال در سوریه در مناطق جنگی عمدتاً دور از یکدیگر فعالیت میکنند، و گروههای فعال در عراق در مناطق جنوبی نفتخیز این کشور نفوذ فراوانی دارند.
از سوی دیگر، مقامات آمریکایی نیز بجز تمسک به تحریمهای اقتصادی که دونالد ترامپ در ماه نوامبر و پس از خروج از توافق هستهای ایران آنها را اعمال کرد، برای هماهنگ کردن سیاستهای ضدایرانی خود با مشکل روبرو بوده اند.
ترامپ ماه گذشته در تضاد با تقاضاهای تمامی مقامات ارشد امنیت ملی خود تصمیم گرفت حدود 2 هزار نیروی آمریکایی را از شرق سوریه خارج کند؛ اقدامی که دست بالای آمریکا را در خنثی کردن گروههایی که ایران از آنها حمایت میکند بیاثر میسازد.
خودِ پامپئو نیز درباره اینکه انتظار دارد کشورهای منطقه چطور باید با نفوذ ایران مقابله کنند توضیحی ارائه نکرد. وقتی روز دوشنبه از پامپئو پرسش شد آمریکا از کشورهای عرب برای تقابل با گروههایی که ایران از آنها حمایت میکند چه انتظاری دارد، او پاسخهای دقیقی نداد. او فقط این ادعای کلی را مطرح کرد که ایران میخواهد بر «5 پایتخت تسلط داشته باشد.» پامپئو همچنین مدعی شد «و تلاش ما بر این اصل استوار است که اطمینان حاصل کنیم که مردم ایران کنترل پایتختشان را به دست آورند تا ایران به کشوری عادی تبدیل شود و به اقداماتی تروریستی که در هیچ منطقهای شبیه آن مشاهده نمیشود دست نزند.»
در ادامه این مطلب آمده است: پامپئو هنوز پیشنهاد نکرده است کشورهای عربِ دور از مناطق جنگی برای مقابله با گروههای حامی ایران نیرو اعزام کنند؛ گرچه او احتمال کمک آمریکا به شکلگیری یک ائتلاف عربی را برای گسیل نیرو به شمالشرقی سوریه منتفی ندانسته است.
اما گسیل نیرو میتواند همچنانکه در یمن بیتأثیر بود، باز هم بیاثر و بیفایده باشد. عربستان سعودی یکی از بزرگترین کشورهای هزینهکننده در حوزه سختافزارهای جنگی از سال 2015 نتوانسته است نیروهای حوثی (انصارالله) را که از حمایت ایران برخوردارند، از پایتخت یمن بیرون براند و یمن فقیرترین کشور در جهان عرب است.
ایجاد یک ائتلاف متحد عربی بر ضد ایران به حل بسیاری از اختلافات سیاسی، اقتصادی و نظامی در بین کشورهای عرب محتاج است.