العالم _ ایران / سیاسی
"ایرج مسجدی" سفیر جمهوری اسلامی ایران در عراق در گفتگوی تفصیلی با العالم، درباره سفر رئیس جمهور کشورمان به عراق و توافقات صورت گرفته بین دو کشور توضیحاتی ارائه داد.
در ذیل مشروح این گفتگو آمده است؛
العالم: در مورد سفر آقای روحانی به عراق توضیحاتی بفرمایید.
سفر آقای روحانی رییس جمهوری محترم کشورمان به عراق که بنا به دعوت دولت محترم این کشور انجام می شود، با توجه به این که اولین سفر ایشان به عراق در دوران ریاست جمهوری است و با توجه به اهمیت روابط تاریخی، فرهنگی ، سیاسی، اقتصادی و مردمی بین دو کشور از اهمیت زیادی در روابط دو جانبه و هم روابط منطقه ای و بین المللی برخوردار است. امیدوارم این سفر باعث خیر و برکت برای هر دوکشور باشد.
همراه آقای دکتر روحانی هم یک هیات بزرگ سیاسی، تعدادی از وزرا و مسئولین و مقامات کشور و هم یک هیات اقتصادی حضور خواهند داشت، لذا این سفر با دو هدف همکاری های سیاسی و اقتصادی برنامه ریزی شده که ان شاالله انجام خواهد شد.
العالم: چه سرفصل های سیاسی و اقتصادی در مذاکرات مسئولان ایرانی و عراقی در سفر روحانی به بغداد مورد تاکید قرار خواهد گرفت؟
موضوعات زیادی بین دو کشوراست که در راستای ادامه همکاری های گذشته و همکاری هایی که امروز درحال انجام است، می تواند قابل بحث و توافق باشد، اما به سرفصل های مهمی که اگر بخواهم اشاره کنم اول همکاری های سیاسی، سپس همکاری های اقتصادی و بعد همکاری در زمینه های امنیتی و مرزی است اما در هر بخش از جمله دربخش اقتصادی موضوع خط آهن خرمشهر به بصره مورد نظر است، ایجاد شهرک های صنعتی بین دو کشور، همکاری های انرژی، مساله برق و گاز و همکاری های بانکی از جمله بانک مرکزی دو کشور و سایر بانک ها از جمله مواردی است که مورد اهتمام دو طرف است.
قبل از حضور آقای رییس جمهور، هیاتی با مسئولیت محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان به عراق سفر کردند و با همتایان عراقی مذاکراتی را صورت دادند تا تفاهم نامه ها و توافقاتی که باید انجام بگیرد را برای سفر رییس جمهور محترم آماده کنند.
بنابراین در بخش های سیاسی و هم اقتصادی موضوعات خیلی خوبی برای همکاری وجود دارد از جمله دربحث روادید و تسهیل آن بین دو کشور، همچنین موضوع قرارداد 1975 الجزایر و مساله شط العرب و هم موضوع لایروبی رودخانه اروند رود مواردی هستند که در دستور کار قرار دارد.
العالم: چه موضوعاتی در سفر روحانی به عراق برای همکاری دو طرف مد نظر خواهد بود؟
موضوعات مختلف زیادی هست که باید مورد بحث و گفت وگو قراربگیرد اما این که کدام را بتوانند جمع بندی کرده و به نتیجه برسانند و آماده سازی و توافق کنند، باید منتظر ماند که این کار انجام بگیرد که قبل از سفر آقای رییس جمهور مشخص خواهد شد. الان موضوعات برای همکاری زیاد است اما این که کدامش برای سفر رئیس جمهور نهایی و آماده سازی می شود، باید منتظر نتایج مذاکرات ماند.
العالم: روابط اقتصادی دو کشور در چه زمینه هایی است و این که آیا مذاکراتی برای گسترش این روابط صورت خواهد گرفت؟
همان طور که اشاره کردید مناسبات تجاری و اقتصادی ما با عراق، یکی مربوط به مبادلات بازرگانی و تجاری است که نزدیک 10 میلیارد دلار در سال است، فروش برق و گاز ایران است که کمک خوبی در زمینه تامین انرژی و برق به عراق می باشد و چیزی حدود سالانه دو میلیارد دلار برآورد می شود، در زمینه خدمات فنی و مهندسی و حضور شرکت های ایران است که در بحث قراردادهای پیمانکاری و بازسازی است که آن هم همکاری های خیلی خوب و مهمی هم برای عراق و هم جمهوری اسلامی ایران است، موضوع زوار است که سالانه بیش از 7 میلیون زوار ایرانی و عراقی به زیارت امکان مقدس در دو کشور می روند. قطعا ظرفیت های دوکشور برای گسترش این روابط بیش از این است، علاقه دو کشور، هم ایران و هم عراق برای توسعه روابط بسیار زیاد است. طبیعتا این 20 میلیاردی که اشاره کردید و در سفر دکتر جهانگیری معاون رییس جمهور هم مطرح شد، می تواند بین روسای دو کشور مورد بحث و توافق قرار گیرد .
العالم: در بحث صادرات برق چه توافقاتی صورت گرفته است؟
وزیر نیروی جمهوری اسلامی، جناب آقای اردکانیان سفری به بغداد داشتند و بعد از آن جناب آقای خطیب، وزیر نیروی عراق به ایران سفر کردند که منجر به توافقات خوبی در جهت تقویت همکاری ها در زمینه برق شد به طور مثال ما بین 1000 تا 1200 مگاوات برق مستقیما به عراق برق صادر می کنیم، به دلیل نیاز عراق در فصل تابستان، طبق توافق بین دو کشور قرار بر این شد که اولا در تابستان به دلیل شدت نیازمندی به برق کاهش پیدا نکند دوما هم اینکه تا سقف 1500مگاوات برق در روز افزایش پیدا کند که جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را به طرف مقابل اعلام کرد . یا در اصل امضای توافق فروش و خرید برق که چون این توافق نامه سالیانه انجام می گیرد، باید تمدید می شد یکی از توافقاتی که صورت گرفت و امضا شد برای ادامه کار همین توافق فروش برق بود.
در بحث ساخت نیروگاه ها ، ساخت سیستم های برق در داخل عراق که به آن نیاز جدی دارند، همچنین در حال حاضر نمایشگاهی در محل نمایشگاه دایمی عراق در بغداد در رابطه با تجهیزات برقی دایر است؛ مثل ترانس و کابل و انواع و اقسام نیازمندی هایی که صنعت برق عراق نیاز دارد . لذا همکاری بین دو کشور در زمینه برق یک موضوع بسیار جدی است تا اقدامات جدی تر مثلا توسعه شبکه برق عراق ، موضوع ایجاد نیروگاه های خورشیدی و نیروگا هایی با مصرف سوخت انرژی گاز یا به اشکال دیگر . بنابراین فکر می کنم پرونده همکاری های انرژی و برق می تواند موضوع بسیار مهمی برای دو کشور باشد. علاقه جمهوری اسلامی بر این است که هر چه می تواند به عراق کمک و همکاری کند.
العالم: روند ساخت نیروگاه در عراق توسط ایران چگونه است؟
شرکت مپنا در شمال بصره منطقه رمیله در حال ساخت یک نیروگاه است که ان شا الله اگر تمام شود بسیار کمک بزرگی به تولید برق عراق می شود ظرفیت آن تا 3000 مگاوات برق خواهد بود تا جایی که من اطلاع دارم 450 مگاوات در حال بهره برداری است و یکی از نکات مثبت این نیروگاه این است که شرکت و مهندسین ایرانی با همکاری خود برادران عراقی مشترکا این پروژه را اجرا می کنند کمک خوبی است هم به جذب جوانان عراقی ، مهندسین و تکنسین های عراقی ؛ هم برای شرکت مپنا (طرف ایرانی ) قرارداد خوبی است . در سقف دو میلیارد دلار این پروژه در حال اجراست.
بنابراین خود این اقدام یک اقدام موثر و همکاری خیلی ارزشمندی برای دو کشور است که بخصوص در آینده موضوع برق و توسعه آن به عراق کمک می کند ، بحث احداث نیروگاه های مختلف در مناطق مختلف در دستور کار همکاری های دو کشور نیز قرار دارد و بستگی به نیاز طرف عراقی و همچنین آمادگی جمهوری اسلامی برای این کار است که باید دوستان ما در وزارت نیرو و وزارت نیروی عراق به تفاهم برسند .
العالم: در تابستان پیش رو آیا عراق مشکل برق نخواهد داشت؟
من فکر می کنم ایجوری بشود .فکر می کنم انشاءالله تابستان امسال مشکلاتی را که عزیزان و مردم شریف عراق داشتند با تلاشی که صورت می گیرد، ما از جانب جمهوری اسلامی قول همه گونه همکاری را در حد توانمان و در حد امکاناتمان دادیم. این معنایش این نیست که همه مشکلات عراق به دست ما حل خواهد شد یا مشکل برق دیگر وجود نخواهد داشت. نه، کسی نمی تواند چنین ادعایی بکند اما من می توانم این قول را بدهم که از ناحیه ایران کمال همکاری و مساعدت واقعا انجام بگیرد که مشکل برق در تابستان امسال انشاءالله کمتر باشد .
العالم: واکنش عراق نسبت به تحریم ها علیه ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟
برای ما مهم این است که دولت عراق اعلام کرده و پذیرفته که به هیچ وجه این فشارها را نمی پذیرد واز نظر کلی و سیاسی التزام به تحریم هایی که علیه ایران وجود دارد را نمی پذیرد و این را هم اعلام کرده است. منطق هم همین را حکم می کند که عراق به دلیل نیازمندی هایی که خودش دارد باید این نیازمندی ها تامین بشود و یکی از راه های تامین آن ها بخصوص در موضوع انرژی، برق و مشکلات دیگری که در بخش اقتصاد وجود دارد ، یکی از بهترین و راحت ترین راه ها جمهوری اسلامی ایران است.
اگر آمریکائی ها مشکلی با ایران داشته باشند یا بحث تحریم را پیش بکشند، گناه این تحریم ها که نباید متوجه مردم یا دولت عراق بشود، بنابراین این که دولت عراق اعلام کرده که نمی تواند التزام به تحریم ها را بپذیرد این برای ما حائز اهمیت است اما در رابطه با روش های اجرا و همکاری ها ، نحوه آن بین دو کشور جمهوری اسلامی و جمهوری عراق است که باصطلاح با همدیگر توافق بکنند و انجام بشود . از طرف دیگر من می خواهم اینجا عرض کنم که شما ببینید تحریم های ایران چیز جدیدی نیست که بگوییم آقای ترامپ یا دیگری اعمال کرده انست ، از چهل سال بعد از انقلاب اسلامی آمریکائی ها موضوع تحریم را مطرح می کنند فشارهای سیاسی و غیر سیاسی را به جمهوری اسلامی متوجه کرده اند اما روز به روز الحمدالله ایران هم قدرتمند تر شده هم مشکلاتش را خودش حل کرده ، نتیجه این تحریم ها باعث شده که رشد تولید داخلی و قدرت داخلی خودش را بالا ببرد وابستگی اش را به فروش نفت روز به روز کمتر کند بنابراین تحریم را کسی نمی پسندد تحریم را کسی دوست ندارد و تایید نمی کند اما اینطور نیست که آمریکائی ها فکر کنند با تحریم جمهوری اسلامی را می توانند از پا در بیاورند یا به تسلیم وادارند من به شما عرض می کنم جمهوری اسلامی روز به روز قدرتمند تر انشاءالله پیش می رود در این رابطه هم همکاری هایی بین ایران و سایر کشورها در حال انجام است.
بحث فقط عراق نیست با اروپا، چین، هند، پاکستان، کشورهای شمال جمهوری اسلامی، همسایگان و همچنین با عراق این روابط به قوت خودش بلکه روز به روز بیشتر ادامه خواهد داشت و پیش خواهد رفت طبیعتا مناسبات دوجانبه ما و عراق به عنوان دو کشور همسایه مسلمان که پیوندهای عمیق و اشتراکات بزرگی با همدیگر داریم .عرض کردم در کجای دنیا هفت میلیون جمعیت بین دو کشور در سال در حال رفت و آمد است. بنابراین ما و عراقی ها نیاز به همدیگر داریم نیاز به همکاری با هم داریم این همکاری ها مطمئن باشید روز به روز توسعه پیدا می کند هم عراق به ایران نیاز دارد هم ما به عراق نیاز داریم که این دوجانبه است آمریکائی ها هم هر کاری می خواهند بکنند برای خودشان بروند انجام بدهند ما خیلی تحت تاثیر این فشارها و تحریم ها قرار نمی گیریم انشاءالله .
ما سال گذشته مناسباتمان اقتصادی تجاری مان 6.5 میلیارد دلار بوده با عراق ، امسال شده 9 میلیارد دلار .این تاثیر آن است. کم شده یا زیاد شده ؟
آمریکایی ها بیخود حرف می زنند. ترامپ باید بداند که جمهوری اسلامی یک کشوری است که باید ایشان بیاید با منطق بنشیند مذاکره کند و حرف بزند این که با تهدید با زور و این ها هیچ کس نمی پذیرد. خروج او از برجام یکی از اشتباهات تاریخی آمریکا است، بی احترامی به دولت قبلی آمریکا، اروپا، شورای امنیت و به همه دنیا است. این را شما توافق کردید یک طرفه می کشید کنار ، معلوم می شود آمریکائی ها به هیچ عهدی پایبند نیستند لذا آمریکائی ها باید بدانند ساز دیگری را باید با جمهوری اسلامی بنوازند نه ساز تهدید و ارعاب و فشار و این ها . من به شما عرض می کنم جمهوری اسلامی را روز به روز قدرتمند تر و قوی تر می کند و نیازمندی ما را الحمدالله روز به روز به خارج از توانمندی های خودمان کمتر می کند نتیجه این تحریم ها این خواهد بود و قطعا به ضرر آمریکائی ها خواهد بود شما خواهید دید در بحث مناسبات هم شما چون سؤال کردید من عرض می کنم در موضوع عراق ، نتیجه اش این است که ما سه میلیلارد دلار افزایش مبادله در یک سال گذشته که تحریم های ترامپ بوده، انجام شده است. آمریکائی ها باید برگردند به یک موضع درست و اصولی ، امروز زمان زمان منطق است زمان زورگویی نیست که ترامپ فکر کند کدخدای دنیاست برای همه تصمیم بگیرد .
العالم: ارزیابی شما از سفر ترامپ به عراق چیست؟
من اول لازم است از موضع سیاسی رهبران عراق در موضوع سفر ترامپ تشکر بکنم ، ببینید ترامپ چگونه به خودش اجازه می دهد این طوری کسی را تحقیر کند که بیاید در یک پایگاه نظامی بنشیند و این گونه درخواست کند که مقامات یک کشور بزرگی مثل عراق به دیدن ایشان بروند، این چه منطقی است چه حرفی است و خیلی خوشحال هستم و تشکر می کنم که مسئولین عراقی به هیچ وجه این را نپذیرفتند و به اعتقاد بنده درستش هم همین است لذا همین جایگاه آمریکا را نشان می دهد که به قول شما شبانه بیاید و برود در یک پایگاه نظامی و بعد هم از ترس و نگرانی از هر چیزی بخواهد برگردد.
سفر آقای دکتر روحانی ، قبل از آن سفر آقای دکتر ظریف وزیر خارجه ایران ، یک سفر آشکار ، رسمی، اعلانی و خطاب به همه ملت عزیز و دولت محترم عراق است. یک سفر چند روزه است با ملاقات های متعدد با اعلان رسمی و مذاکرات مختلف . جایگاه نظام جمهوری اسلامی و روابط برادری و ارتباط دو کشور ، این شانیت را دارد که ایجوری انجام بگیرد. مگر اصلا میشود مقایسه کرد. خود شما اشاره کردید ، آقای ترامپ رئیس جمهوری که ادعا می کند می خواهد دنیا را اداره بکند مخفیانه می آید و بر می گردد این معلوم می شود جایگاهش کجاست .
الحمدالله ، جمهوری اسلامی در نزد عراقی ها و برعکس عراق در دیدگاه جمهوری اسلامی، دولت عراق ،مردم عراق، عشائر عراق، همه علمای بزرگوار عراق، همه و همه این ها نزد دولت و ملت ایران، در نزد رهبر معظم انقلاب اسلامی ما جایگاه بسیار ارزشمند و مورد احترامی دارند ما به عراق احترام می گذاریم عراق به ما احترام می گذارد. این احترام هم یک احترام بزرگی است. احترام دولتی ،شعبی ، رسمی ، احترام مردمی است . مردم ایران و عراق همدیگر را دوست دارند.
میلیون ها زائر در هفته و ماه و سال بین دو کشور رفت و آمد می کنند. واقعا" شما ایام اربعین را ببینید عراقی ها چه کار می کنند ، با تمام وجود از میلیون ها زائر ایرانی استقبال می کنند امروز من خوشحالم که زوار عراق روز به روز به سمت مشهد و قم و شهرهای زیارتی و شهرهای سیاحتی ایران از شمال و حتی جزیره کیش و بقیه افزایش پیدا می کنند ، لذا روابط ما با عراق اصلا قابل مقایسه با آمریکا یا کس دیگرنیست . دو ملت پیوند بسیار عمیقی با همدیگر دارند. دو دولت ایران و عراق بسیار به همدیگر پیوند دارند و نیازمند و علاقمند به همدیگر هستند ، هیچ کس نمی تواند جای این را بگیرد. جغرافیا و تاریخ دو کشور با همدیگر پیوند خورده است و علاقات وجود دارد . شما ببینید ما بیش از 1400 کیلومتر مرز مشترک با هم داریم تمام این مرزها مرز تبادل، تجارت ،امنیت ،برادری و رفت و آمد است. و امروز ما به دنبال لغو روادید با عراقی ها هستیم که امروز هم درخواست کردیم و از جانب عراقی هم انشاءالله امیدوارم که آنها هم یک روزی این را توافق بکنند و اصلا مشکل روادید را بین دو کشور برداریم و مردم ایران و عراق بتوانند راحت بین دو کشور رفت و آمد کنند. بنابراین مناسبات ایران و عراق مناسبات بسیار مهم و ارزشمندی برای هر دو کشور است . نه آمریکا و نه هیچ کس دیگری ، من به شما عرض می کنم قطعا نمی تواند بیاید و در این روابط خللی اجاد بکند نه ما اجازه می دهیم و مطمئنم عراقی ها هم الحمدالله آنچنان سیادتی دارند و مدیریت و حکمتی دارند که اجازه نمی دهند کسی بخواهد این روابط را مورد خدشه قرار بدهد .
العالم: آیا هنوز بحث اختلافات مرزی مطرح است؟
در بحث مرزها ، اتفاقیه قرارداد 1975 ملاک عمل ما خواهد بود. در مرزهای زمینی الآن دیگر مشکلی نداریم الحمدالله همه تعیین وضعیت شده ، حل شده ، موضوع شط العرب هم یکی از موضوعاتی است که در حال حل و فصل این مسئله هستیم . بنابراین به دلیل اینکه در این چهل سال بعد از انقلاب اسلامی ایران و در ادامه اش مسئله جنگ و اتفاقاتی که افتاده و مغروقه های زیادی که در رودخانه هست باید انشاءالله این موضوع هم در دستور کار قرار دهیم که حل و فصل بشود و ما هم بتوانیم رودخانه را هم لایروبی بکنیم هم این مغروقه ها را از آب دربیاوریم رودخانه به بستر اصلی خودش که کشتیرانی برگردد و انشاءالله رونق پیدا کند. احیای بنادر خرمشهر ، بصره و آبادان و استفاده از دریا موضوع بسیار مهمی است بخصوص برای عراقی ها هم برای ما و من فکر می کنم انشاءالله در این سفر یا قبل یا بعد از این سفر این موضوع هم در دستور کار ما و عراق هست که موضوع حل و فصل بشود .
العالم: ممنون بابت وقتی که در اختیار ما گذاشتید...
خیلی متشکرم خواهش می کنم. من آرزوی سلامتی و موفقیت می کنم برای مردم عزیز و شریف عراق و از همه آنها التماس دعا دارم و سلام گرم و پیام دوستانه جمهوری اسلامی ایران را به همگان ابلاغ می کنم .