العالم - آمریکا
روزنامه‌های پرفروش آمریکایی «واشنگتن‌پست» و «نیویورک‌تایمز» که از منتقدان دولت ترامپ هستند، در سرمقاله‌های خود، حمایت واشنگتن از پایمال شدن واضح حقوق بشر توسط سعودی‌ها را نکوهش کردند.
روزنامه واشنگتن‌پست که از منتقدان سیاست‌های آمریکا در منطقه است در سرمقاله خود نوشت، عربستان‌سعودی بارها آتش‌بس در یمن را نقض کرده است. از ۲۶ مارس سال جاری میلادی، ائتلاف به رهبری سعودی‌ها یک بیمارستان در ناحیه «کتاف» و مدرسه‌ای در «صنعا» را هدف قرار دادند که منجر به جان‌باختن دست‌کم ۲۱ غیرنظامی شد. سال گذشته سازمان ملل اعلام کرد کشتار هزاران غیرنظامی در یمن توسط این ائتلاف می‌تواند مشمول جنایت جنگی باشد.
این روزنامه نوشت، با این حال ترامپ با نادیده گرفتن این حقایق هفته گذشته قطعنامه کنگره آمریکا در راستای پایان دادن به دخالت آمریکا در جنگ یمن را وتو کرد. توجیه ترامپ برای این اقدام «غیرضروری» دانستن این قطعنامه بود. او مدعی شد: «هیچ پرسنل نظامی آمریکایی در یمن حضور ندارد که فرماندهی، همکاری یا همراهی با ائتلاف به رهبری سعودی‌ها داشته باشد» و حمایت اطلاعاتی و پشتیبانی از عربستان‌سعودی به منزله نقش‌داشتن در درگیری‌ها نیست.
اما از نظر گروه سردبیری این روزنامه، حملات سعودی‌ها علیه مردم یمن بدون حمایت آمریکا و فروش بمب و سایر تجهیزات نظامی به این ائتلاف دوام نخواهد داشت. این حقیقت، بر شریک‌جرم بودن دولت ترامپ در قساوت‌های اخیر ائتلاف نام‌برده نظیر بمباران بیمارستان و مدرسه دلالت دارد. همچنین بر این موضوع تأکید دارد که «کنگره ملزم است راه دیگری برای اعمال فشار جهت تغییر در سیاست‌های آمریکا در قبال رژیمی به رهبری ولی‌عهد محمدبن‌سلمان پیدا کند که گستاخی شگفت‌آور او در سیاست خارجی، با اعمال فشارهای بی‌سابقه در داخل، همراه شده است».
رویکرد ایده‌آل برای برخورد با هردوی این موارد باید علاوه بر تعلیق ارسال سلاح به عربستان‌سعودی تا زمان اتمام حملات بی‌رحمانه به یمن، شامل تحریم تمامی افرادی باشد که در قتل «جمال خاشقچی» روزنامه‌نگار سعودی دست داشته‌اند. با این‌که «جیمز ای.ریچ» رئیس جدید جمهوری‌خواه کمیته روابط خارجی کنگره آمریکا در حال کار بر روی لایحه‌ای برای قطع صدور ویزا و سایر فشارها جهت آزادکردن زندانیان سیاسی است و می‌تواند تحریم‌هایی نیز برای کسانی که از ورود کمک‌های انسانی به یمن جلوگیری می‌کنند، شامل شود. اما لایحه‌ای که در نهایت ترامپ با آن موافقت خواهد کرد احتمالاً باید فاقد هرگونه تنبیه بن‌سلمان به‌خاطر قتل خاشقچی یا عدم اجازه ورود تجهیزات نظامی به عربستان‌سعودی باشد.
همچنین در سرمقاله روزنامه نیویورک تایمز از ادامه همکاری بانک‌ها و شرکت‌های بزرگ جهان با شرکت نفتی سعودی «آرامکو»، با وجود قتل و تکه‌تکه شدن خاشقچی توسط «مزدوران دولتی» و اعدام ۳۷ نفر به بهانه «تروریست بودن» انتقاد شد.
«لری فینک» مدیرعامل شرکت «بلک راک» که پیش‌تر این عقیده را مطرح کرده بود که فعالیت‌های تجاری باید رهبری مسائل سیاسی و اجتماعی را به‌دست بگیرند، به نیویورک‌تایمز گفت: «این حقیقت که مشکلاتی در رسانه‌های خبری وجود دارد که به من این را القا نمی‌کند که باید از جایی فرار کنم. در بسیاری موارد به من القا می‌کند که باید بروم و سرمایه‌گذاری کنم زیرا آنچه ما را بیش از هر چیز دیگر می‌ترساند، چیزهایی است که درباره آن صحبت نمی‌کنیم».
به نظر می‌رسد بیانات فینک دلیل این ضرورت را مطرح می‌کند که چرا شرکت‌های بزرگ باید در همکاری خود با بن‌سلمان، حاکم واقعی عربستان‌سعودی تجدیدنظر کنند. با این وجود، صفی طویل از شرکت‌ها برای همکاری با او انتظار می‌کشد. برای مثال، یک شرکت بزرگ سازنده سالن‌های سینما قصد ساخت ۴۰ سالن سینما را داشته و «گوگل» نیز در حال ساخت یک پایگاه داده برای این کشور است.
به عقیده گروه سردبیری این روزنامه، نوسازی و مدرن‌سازی عربستان تحت حاکمیت بن‌سلمان، موجب کم‌رنگ شدن دستگیری‌ها، محاکمه‌ها، اتهام‌زنی‌ها و اعدام‌های فردی (بن‌سلمان) شده است که به گفته منابع اطلاعاتی ترکیه و آمریکا در قتل خاشقچی نقش داشت.
از میان ۳۷ نفر که روز سه‌شنبه توسط حکومت آل‌سعود اعدام شدند، ۳۳ نفر شیعه بودند. به‌گفته دیدبان حقوق‌بشر، ۱۱ نفر از آن‌ها به اتهام جاسوسی برای ایران و ۱۴ نفر در ارتباط با اعتراضات در جریان انقلاب‌های عربی موسوم به «بهار عربی» سال ۲۰۱۱ میلادی محکوم شدند. برخی از محکومیت‌ها بر اساس اعترافاتی صورت گرفته که تحت شکنجه گرفته شده است.
نیویورک تایمز افزود: «هیچ‌یک از این موارد نقض حقوق‌بشر کوچکترین خللی در حمایت رئیس‌جمهور ترامپ و دامادش جراد کوشنر از ولی‌عهد محمد ایجاد نکرد... بله، عربستان‌سعودی یک متحد راهبردی و چشمه پترودلار است. اما ولی‌عهد محمد به تسلیحات واشنگتن و سرمایه‌گذاری تجارت‌جهانی به‌همان اندازه نیاز دارد که به پول و نفت خودش احتیاج دارد. تقاضای اندکی رفتار متمدنانه باید بخش قابل‌مذاکره برای هر معامله باشد».
روز چهارشنبه در یک کنفرانس مالی که با پشتیبانی حکومت سعودی در ریاض برگزار شد، مدیران بسیاری از شرکت‌های مالی غربی از جمله «بلک راک»، «اچ‌اس‌بی‌سی»، «جی‌پی مورگان» و «مورگان استنلی» حضور یافتند.
پیش از این هم گزارش شده بود که «دیوید سولومون» مدیر مؤسسه مالی «گلدمن ساکس» اوایل ماه جاری میلادی به ریاض سفر کرده است. اندکی پس از سفر او، این مؤسسه به نمایندگی از شرکت نفت سعودی «آرامکو» اقدام به فروش اوراق قرضه کرد.
به نوشته «سی‌ان‌ان»، در جریان نشست روز چهارشنبه از مدیران هیچ‌یک از این شرکت‌ها درباره وضعیت حقوق بشر عربستان سعودی سؤال نشده و سخنگویان این شرکت‌ها هم حاضر نشده‌اند به سؤال سی‌ان‌ان در این مورد پاسخ دهند.
«لری لینک» مدیر شرکت بلک راک در نشست ریاض گفت این شرکت بخشی از اوراق قرضه آرامکو را خریداری کرده و به دنبال فرصت‌های دیگر برای سرمایه‌گذاری در عربستان سعودی است.
روز سه‌شنبه «جرد کوشنر» معاون و مشاور ارشد «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا هم گفت ارزیابی جامعه اطلاعاتی مبنی بر نقش مستقیم «محمد بن سلمان» ولی‌عهد سعودی در قتل خاشقچی را رد نمی‌کند، اما معتقد است که روابط با ریاض برای پیشبرد اهداف واشنگتن از جمله مقابله با ایران در منطقه حائز اهمیت است.
شهر استکهلم سوئد در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۹۷ (شش دسامبر ۲۰۱۸) به مدت یک هفته میزبان چهارمین دور مذاکرات صلح یمن با حضور طرف‌های یمنی به ریاست «مارتین گریفیتس» نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور یمن بود و در تاریخ ۱۳ دسامبر (۲۲ آذرماه) با توافق آتش‌بس در الحدیده، به کار خود پایان داد.
آتش‌بس در شهر و بندر «الحدیده» یمن از ۲۷ آذرماه ۱۳۹۷ (۱۸ نوامبر ۲۰۱۸) وارد مرحله اجرا شده است، اما ائتلاف سعودی با انجام حملات مداوم، هر روز آن را نقض می‌کند به نحوی که این آتش‌بس در آستانه شکست قرار گرفته است. در مقابل، اعضای امپراتوطوری رسانه‌ای سعودی و اماراتی در منطقه مثل شبکه العربیه یا شبکه اسکای نیوز عربی مکرر ادعا می‌کنند که یمنی‌ها آتش‌بس را نقض می‌کنند.
فارس