العالم _ اروپا
«بوریس جانسون» وزیر امور خارجه سابق بریتانیا توانست با غلبه بر «جرمی هانت» وزیر امور خارجه این کشور، پیروز رقابت بر سر تصاحب مقام نخستوزیری شود.
براساس نتایج اعلام شده از شمارش آرا، جانسون موفق شد حدود 92153 رای و جرمی هانت نیز 46156 رای نمایندگان حزب را کسب کردند.
با وجود شبهاتی که نسبت به فساد جانسون در سمتهای پیشین وجود داشت، وی توانست جانشین «ترزا می» نخستوزیر مستعفی بریتانیا شود.
جانسون ۵۵ ساله، در دور اول رأیگیری در ۱۳ ژوئن (۲۳ خرداد) توانست از میان ۱۱ نفری که برای جانشینی ترزا می اعلام آمادگی کردند،با کسب ۱۱۴ رأی از مجموع ۳۱۳ رأی این قانونگذاران، پیشتاز این رقابت شود.
پس از او «جرمی هانت» وزیر امور خارجه بریتانیا ۴۳ رأی، «مایکل گوو» وزیر محیطزیست ۳۷ رأی، «دومینیک راب» وزیر سابق برگزیت ۲۷ رأی و «ساجد جاوید» وزیر کشور ۲۳ رأی کسب کردند.
او همچنین در دور دوم رأیگیری ۱۲۶ رأی و در دور سوم رأیگیری (۱۹ ژوئن) ۱۴۳ رأی را از آن خود کرد.
پس از آن دو رأیگیری دیگر در یک روز برگزار شد که در نتیجه آن، جانسون و هانت توانستند به دور نهایی راه پیدا کنند.
او پیشتر گفته بود تفاوتی میان «محافظهکار» بودن و «موافق برگزیت» بودن نمیبیند.
سوابق سیاسی
بوریس جانسون از سال ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۴ در روزنامههای «تایمز» و «دیلی تلگراف» مشغول خبرنگاری بود و سپس به ستوننویس بخش سیاسی روزنامههای بریتانیا تبدیل شد. سپس از سالهای ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۸ نماینده مردم «هنلی» در پارلمان بریتانیا بود.
او از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۶ بهمدت ۸ سال شهردار لندن شد و در پایان دوره دوم تصدی شهرداری پایتخت بریتانیا، به یکی از رهبران کمپین برگزیت (خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا) تبدیل شد.
او در کمپین انتخاباتی خود برای ترغیب مردم انگلیس جهت رأی دادن به خروج از اتحادیه اروپا، بر روی اتوبوس قرمز رنگ معروف کمپینش نوشته بود «بریتانیا هفتهای ۳۵۰ میلیون پوند به اتحادیه اروپا میپردازد».
مردم بریتانیا (انگلیس، ایرلند شمالی، اسکاتلند و ولز) سوم تیر ماه سال ۱۳۹۵ در یک همهپرسی به خروج این کشور از اتحادیه اروپا رأی مثبت دادند. قرار بود فرآیند خروج تا پیش از ابتدای امسال تکمیل شود، اما ناکامی لندن و بروکسل در توافق در مورد وضعیت رابطه سیاسی و اقتصادی پس از اجرای برگزیت، به تعویق در این فرآیند منجر شد.
بسیاری از مردم بریتانیا بر این باورند که حزب محافظهکار بریتانیا و بهخصوص بوریس جانسون برای جذب رأی شهروندان این کشور جهت خروج از اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۶، درباره منافع متعاقب برگزیت دروغ گفتهاند و دست به عوامفریبی زدهاند.
همچنین جانسون از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ وزیر امور خارجه دولت ترزا می بود. بسیاری از منتقدان، جانسون را مقصر ناتوانی دولت ترزا می در خروج از اتحادیه اروپا میدانند. علاوه بر این مدیریت و عملکرد ضعیف او در سایر امور خارجی بریتانیا نیز تحت انتقاد شدید قرار داشت.
او در تاریخ ۲۹ می (۸ خرداد) و پس از ثبت نام در رقابت نخستوزیری، توسط فردی به نام «مارکوس بال»، به دروغگویی برای تغییر افکار عمومی به نفع اهداف خود متهم شد، اما دادگاه پس از چند روز او را تبرئه کرد.
جانسون در طول چند هفته نامزدی مقام نخستوزیری بریتانیا تنها در یکی از مناظرهها و برنامههای تلویزیونی در روز پایان رأیگیری حاضر شد. در اولین مناظره زنده تلویزیونی بین رقبای این مقام مهم در بریتانیا، «جرمی هانت» وزیر امور خارجه این کشور و یکی از رقبای جدی او با تعجب پرسید: «فقط میخواهم بگویم بوریس کجاست؟!»
سپس با انتقاد از این رفتار جانسون گفت: «اگر تیم او به وی اجازه نمیدهند با پنج دوست همحزبی خود مناظره کند، چگونه با ۲۷ کشور اتحادیه اروپا کنار خواهد آمد؟ او باید به اینجا میآمد و به این سوال پاسخ میداد».
خط مشی و برنامه های سیاسی
در خلال رقابت نخست وزیری، «دومینیک راب» یکی از کاندیدهای نخستوزیری بریتانیا درباره جانسون گفت: « بوریس در چشمان من نگاه کرد و گفت برگزیت را تا ۳۱ اکتبر اجرا میکنم».
جانسون پیشتر نیز گفته بود اگر نخستوزیر شود با توافق یا بدون توافق با اتحادیه اروپا، تا ۳۱ اکتبر سال جاری میلادی برگزیت را اجرا میکند.
او قرار است تغییراتی در توافق با بروکسل ایجاد کند و «ترتیبات پشتیبان» در خصوص مرزهای ایرلند شمالی را به شکل دیگری ارائه کند. اگر اتحادیه اروپا این تغییرات را نپذیرد جانسون بدون هیچ توافقی از این اتحادیه خارج میشود.
«مارک روته» نخستوزیر هلند اعلام کرده بود اگر بوریس جانسون نخستوزیر بریتانیا شود، از توافق مدنظر او با اتحادیه اروپا حمایت نخواهد کرد.
در صورتی که انگلیس بدون تصویب این توافق از اتحادیه اروپا خارج شود با شوک اقتصادی و سیاسی شدیدی مواجه خواهد شد.
ترزا می در دوران نخستوزیری، بهدنبال کسب ضمانت از سوی اتحادیه اروپا برای بهاصطلاح «ترتیبات پشتیبان» در خصوص مرزهای ایرلند شمالی بود. ترتیبات پشتیبان نوعی سیاست ضمانتی است که از ایجاد مرز سخت بین بخشی از ایرلند که بخشی از بریتانیاست و بخشی که عضو اتحادیه اروپا است جلوگیری میکند. این مسئله مانع اصلی در جلب حمایت پارلمان از توافق می با اتحادیه اروپا بود.
پارلمان سه بار به توافق دولت انگلیس با اتحادیه اروپا رأی منفی داد و در نهایت ترزا می در تاریخ هفتم ژوئن (۱۷ خرداد) رسماً از سمت خود کنارهگیری کرد.
می که به مدت ۳ سال، از سال ۲۰۱۶ و بعد از استعفای «جیمز کامرون»، نخستوزیری دولت انگلیس و رهبری حزب محافظهکار را برعهده داشت، هنگام قرائت متن استعفایش، ضمن اشاره به همهپرسی سال ۲۰۱۶ برای خروج انگلیس از اتحادیه اروپا گفت: «آن همهپرسی تنها یک درخواست برای خروج از اتحادیه اروپا نبود بلکه درخواستی برای تغییر بزرگ در کشورمان بود... اما مطمئنم که میتوانیم توافق برگزیت را اجرا کنیم».
ماه گذشته روزنامه «نیویورک تایمز» در تحلیل برنامه جانسون در قبال اجرای برگزیت نوشت، «برگزیت سخت» در انتظار بریتانیا است.
از حامیان خارجی جانسون در تصاحب مقام ریاستجمهوری میتوان به «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا اشاره کرد که او را دوست خود و نخستوزیری خوب برای آینده بریتانیا توصیف کرد.
با این حال، هنگامی که ۳ ژوئن (۱۳ خرداد) ترامپ به انگلیس رفت، جانسون مدعی شد با او دیدار نکرده و حتی تماس تلفنی ترامپ را هم جواب نداده است. او در توجیه این کارش گفت گمان کرده شخصی که به او زنگ زده بود به دروغ خود را ترامپ معرفی کرده است.
اما رویکرد سیاسی جانسون تفاوت چندانی با ترامپ ندارد. این دو سیاست مدار رایت گرای افراطی، در اسلام هراسی و دیگرهراسی کاملاً اشتراک دارند.
جانسون در مصاحبه اخیر خود با یک روزنامه صهیونیستی خود را یک «صهیونیست پرشور» و «عاشق» اسرائیل توصیف کرد و گفت حتماً از فلسطین اشغالی دیدن خواهد کرد.
او به تقلید از ترامپ اعلام کرد سفارت کشورش را در زمان مقتضی به قدس اشغالی منتقل می کند.
همچنین چندی پیش مکاتبات «کیم داروک» سفیر انگیس در آمریکا با دولت توسط رسانه ها منتشر شد. او در ایمیل های خود به شدت از سیاست های ترامپ انتقاد کرده بود.
هنگامی که ترامپ از این اتفاق مطلع شد داروک و دولت ترزا می را به باد توهین و انتقاد گرفت و هردوی آن ها را احمق توصیف کرد. با این حال، جانسون بر خلاف بسیاری از سیاست مداران انگلیس، از داروک دفاع نکرد و به نقل از رسانه ها «او را زیر اتوبوس انداخت».
او با عدم حمایت از سفیر کشورش در آمریکا به روشنی نشان داد منافع کشورش برایش اهمیتی ندارد و به دنبال منافع شخصی خود و داشتن روابط خوب با ترامپ است.
هفته گذشته مقامات نظامی و چهرههای سیاسی ارشد انگلیس جانسون هشدار دادند که در روزهای آغازین سمت جدید خود با بحران بینالمللی بزرگی در منطقه غرب آسیا روبهرو خواهد بود.
روزنامه انگلیسی «گاردین» در این باره نوشت با توجه به سابقه سیاه جانسون در گاف دادن درباره یک جاسوس انگلیسی بازداشتی در ایران، شک و تردیدها درباره توانایی جانسون و دولت جدید وی برای رفع و رجوع کردن بحران نفتکشها با ایران باقی است.
جانسون در یکی از تازه ترین اظهارنظرهایش نسبت به ایران اذعان کرد: «اگر الان من نخستوزیر بودم، آیا از اقدام نظامی علیه ایران حمایت میکردم؟ پاسخ منفی است.»
فارس