العالم-تحلیل روز
پس از مانع تراشی هیئت معارضان در کمیته قانون اساسی، سازمان ملل در پیشبرد امور کمیته تدوین قانون اساسی با شکست مواجه شد، شکست حاصل از این مانع تراشی ها به خوبی بیان کننده تصویر حقیقی درگیری ها در عرصه منطقه ای و بین المللی است که بر فضای حاکم بر این کمیته تاثیر می گذارد، در دور دوم نشست کمیته قانون اساسی سوریه نوع گروهبندی های سیاسی در منطقه و تاثیر این گروهبندی ها براین نشست کاملا مشهود بود.
جو مثبتی که پس از پایان دور اول نشست بر فضای مذاکرات تدوین قانون اساسی حاکم بود، با مانع تراشی هیئت معارضان سوریه در دور دوم مذاکرات از میان رفت، هیئت معارضان سوری اینبار با طرح ارائه شده از سوی نمایندگان دولت سوریه که درخصوص مقابله با تروریسم بود مخالفت کرد، طرحی که اشغال اراضی سوری توسط آمریکا و ترکیه را محکوم می کند و هر گروهی که علیه دولت سوریه اسلحه می کشد را تروریسم خطاب می کند.
احمد الکزبری رئیس هیئت مذاکره کننده دولت سوریه این طرحی را که از سوی دولت ارائه شده است را طرح "محورهای مورد توجه مردم سوریه " توصیف کرد.
وی تاکید کرد که این طرح در بردارنده مسائل متعددی است که از مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
-محکومیت تروریسم، خشونت و افراط گرایی و تلاش برای مقابله با آنها
-تروریست خواندن هرآنکه به روی دولت سوریه سلاح می کشد
-تاکید بر وحدت، استقلال و حاکمیت ارضی سوریه از طریق محکوم کردن اشغالگری ترکیه، آمریکا و هر کشور خارجی دیگر که بدون موافقت دولت سوریه در داخل مرزهای این کشور حضور دارد و درخواست خروج آنان.
-درخواست لغو تحریم ها و اقدامات ظالمانه یک طرفه از سوی کشورهای غربی علیه مردم سوریه.
طبیعی است که محورهای مذکور باید پیش از آغاز مناقشات تدوین ماده های قانون اساسی مورد بحث و بررسی قرار بگیرد ولیکن گروه معارضین که از سوی کشورهایی که علیه سوریه جنگ آغاز کرده اند، حمایت می شوند، با مناقشه در این خصوص مخالفت کردند و دلیل اصلی این مخالفت هم هراس آنها از توصیف تروریسم در طرح ارائه شده از سوی دولت سوریه بوده است، درواقع این هراس هیئت معارضان و حامیان آنها از این مسئله است که نشست های تدوین قانون اساسی را به بن بست کشاند، بن بستی که رد پای مداخلات برخی کشورهای حامی معارضان در آن دیده می شود.
هیئت معارضان سوریه در نشست کمیته قانون اساسی بیش از آنکه جدیتی در روند مناقشات به خرج دهند، به جنجال رسانه ای روی آوردند و حتی طرحی را جهت بررسی برای این دور نشست ارائه نکردند و طبق منابع آگاه، برنامه ثابت آنان در این نشست آن بود که با هر برنامه ای که از سوی دولت ترکیه ارائه می شود مخالفت کنند و در واقع مجریان منافع و منویات کشورهای حامی خود از جمله ترکیه در این کمیته هستند و همواره در تلاش هستند تا روند مذاکرات تدوین قانون اساسی را از تمرکز بر روی مسائل ملی و مردمی، جدی و منطقی منحرف کنند و هدف اصلی آنان به بن بست کشاندن فعالیت این کمیته و توقف آن است، چنانکه تمام تلاش های پیترسون نماینده سازمان ملل در امور سوریه در دور اول و دستاوردهای وی برای ایجاد توازن در این دور نشست کمیته با شکست مواجه شد.
در هر صورت کارشناسان سیاسی در سوریه معتقدند بررسی مواد قانون اساسی این کشور، به دور از بررسی آثار جنگ تحمیلی علیه سوریه در قالب قانونی صریح، هیچ سودی نخواهد داشت. آثاری همچون تروریسم در سوریه و اشغالگری آمریکا و ترکیه در این کشور و بعید به نظر می رسد که توافقی درخصوص شکل حکومت ملی که مردم سوریه در انتظار آن هستند ایجاد شود.
اعضای هیئت مذاکره کننده از سوی دولت سوریه معتقدند هویت ملی حکومت سوریه و جایگاه آن در معادلات منطقه ای و بین المللی به شکل فعالی بر روند پایان جنگ تحمیلی بر سوریه تاثیر خواهد گذاشت و همچنین کشور را از خطر تجزیه ای که توسط آمریکا طرح ریزی می شود، دور خواهد کرد. خطری که در صدد تبدیل سوریه از یک حکومت ملی یکپارچه به یک حکومت ضعیف که یارای مقابله با طرح های رژیم صهیونیستی و آمریکا ندارد و درصدد است امیال افراطی و یا لیبرالیسم جدید را جایگزین طرح ملی کند.
پس از پایان ناکام دور دوم نشست کمیته تدوین قانون اساسی، حالت بدبینی و یأس بر روند این مذاکرات سایه افکنده و چنانکه منابع آگاه در سازمان ملل اعلام کردند به دنبال مانع تراشی های هیئت معارضان توافقی درخصوص زمان دور بعدی مذاکرات نیز صورت نگرفته است با این حال پیترسون در تلاش است که دور سوم این مذاکرات هرچند به صورت نمایشی برگزار کند و همچنین منتظر نتایج نشست جدید آستانه خواهد بود نشستی که بر روی روند فعالیت کمیته قانون اساسی نیز تاثیر می گذارد از سوی دیگر گمانه زنی ها حاکی از آن است که در عرصه میدانی عملیات نظامی در حومه ادلب و تکمیل روند استقرار ارتش سوریه در مرزهای ترکیه نزدیک است، مسئله ای که بر روی قدرت مانور معارضان سوری تاثیر می گذارد و از قدرت آنان می کاهد.
حسام زيدان