العالم - آمریکا
«برایان هوک»، نماینده دولت آمریکا در امور ایران امروز پنجشنبه اعلام کرد واشنگتن معافیت از تحریمها برای ادامه همکاریهای هستهای با ایران را برای یک دوره ۶۰ روزه دیگر تمدید کرده است.
برایان هوک همچنین یادآوری کرد که دولت «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا همزمان با صدور این اقدام سازمان انرژی اتمی ایران و رئیس آن، «علیاکبر صالحی» را تحریم کرده است.
نماینده دولت ترامپ در امور ایران گفت: «ایالات متحده چهار محدودیت هستهای علیه ایران را که امکان تداوم پروژههای منعاشاعهای و محدودسازی فعالیتهای هستهای این کشور را فراهم میکند به مدت ۶۰ روز تمدید کرده است.»
وی در ادامه گفت: «ما به دقت تمامی تحولات در برنامه هستهای ایران را رصد میکنیم و وزیر خارجه پامپئو به فراخور تحولات، این پروژهها را خاتمه خواهد داد.»
پیش از این، بلومبرگ و خبرگزاری رویترز از اختلاف وزارت خارجه و خزانهداری آمریکا در خصوص تمدید این معافیتها خبر داده بودند.
بلومبرگ چند روز پیش مدعی شده بود تصمیم به تمدید معافیتها بعد از بحث و جدلهای تند میان «مایک پامپئو»، وزیر خارجه آمریکا و «استیون منوشین»، وزیر خزانهداری این کشور صورت گرفته است. پامپئو خواستار عدم صدور معافیت بوده است.
رویترز امروز نوشت این جدالها این بار به نفع وزارت خزانهداری تمام شد و توانست مجوز صدور این معافیت را بگیرد.
با این حال، تمدید این معافیت از ۹۰ روز به ۶۰ روز تقلیل یافته است. دولت آمریکا آخرین بار روز ۱۰ آبانماه سال جاری معافیتهای مربوط به همکاریهای صلحآمیز هستهای با ایران را برای یک دوره ۹۰ روز تمدید و همزمان با آن بخش عمرانی ایران را تحریم کرد.
وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای در آن روز هدف از تمدید این معافیتها را «تمدید محدودیتهای هستهای ایران» توصیف کرده است.
در آن بیانیه آمده بود: «این تصمیم، به حفظ نظارت بر برنامه هستهای غیرنظامی ایران کمک کرده، مخاطرات اشاعه هستهای را کاهش میدهد، توان ایران برای کاستن از "زمان گریز" لازم برای ساخت سلاح هستهای را محدود میکند و مانع از آن میشود که حکومت ایران بتواند اقدام به بازسازی سایتهای خود برای مقاصد حساس اشاعهای کند.»
«معافیت همکاریهای صلحآمیز هستهای» چیست؟
همکاریهای صلحآمیز هستهای با ایران، یکی از بندهای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با گروه ۱+۵ است. بر این اساس، دولت وقت آمریکا معافیتهایی را برای برخی از تحریمهای یکجانبه مربوط به صادرات اقلام قابل استفاده در برنامه هستهای به ایران، صادر کرد.
دولت کنونی آمریکا علیرغم خروج از برجام در اردیبهشت سال گذشته همکاریهای هستهای میان ایران و اعضای باقیمانده در برجام را از شمول تحریمها معاف کرد. هدف دولت آمریکا اطمینان از این بود که ایران غنیسازی اورانیوم خودش را در سطح محدود نگاه میدارد و آن را ارتقا نمیدهد.
دولت ترامپ چند ماه پیش برخی از این معافیتها، از جمله معافیت از تحریم خرید آب سنگین و اورانیوم با غنای پایین از ایران را لغو کرد. ایران در واکنش اعلام کرد دیگر به سقفهای تعیینشده در برجام برای ذخایر این دو فرآورده، پایبند نخواهد بود.
آمریکا و کارزار فشار حداکثری
واشنگتن بعد از خروج از برجام در راستای سیاستی موسوم به «فشار حداکثری» به اقداماتی تحریکآمیز مانند قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمانهای اصطلاحاً تروریستی، ترور سردار «قاسم سلیمانی»، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و تحریم مقامهای بلندپایه ایران روی آورده است.