العالم - درگوشی
محاصره شهر عین العرب (کوبانی) در شمال استان حلب سوریه، در نزدیکی مرزهای ترکیه توسط تروریستهای داعش در سال 2014 که شش ماه به طول انجامید، صرف نظر از جنایات های هولناکی که تروریست های داعش در حق شهروندان این شهر مرتکب شدند، بعد دیگری داشت که به موضع گیری ترکیه در این خصوص مرتبط است، موضع گیری که منجر شد سوالات زیادی درخصوص نقش ترکیه در بحران سوریه و همچنین روابط میان ترک ها و گروه های تروریستی ایجاد شود.
در زمان محاصره کوبانی توسط تروریست های داعش در سال 2014، نیروهای مردمی کرد از دو سو تحت فشار بودند، یک سو تروریست های داعش بودند و در سوی دیگر حملات ارتش ترکیه و تروریست های مورد حمایت این کشور علیه کردها در عین العرب بود، در واقع در جبهه جنوبی، غربی و شرقی شهر عین العرب، تروریست های داعش در حال تلاش برای نفوذ به شهر بودند و از سمت شمال نیز نه تنها ترکیه مرزهای خود را با این شهر بسته بود بلکه نیروهای مردمی کرد را آماج حملات موشکی قرار داد و این اقدام را اینگونه توجیه کرد که هیچ اختلافی میان تروریسم داعش و تروریسم کردها وجود ندارد.
این اقدام نظامی ترکیه را درون مرزهای سوریه، اگر تجاوز نگوییم با اغماض می توان نقض حاکمیت این کشور نامید، ترکیه از آغاز بحران سوریه در اول صف ائتلاف غربی، صهیونیستی، عربی بود که در جنگ علیه سوریه مشارکت داشتند و بر اساس اعتراف تروریست ها، 90 درصد از بیشمار تروریست های که وارد خاک سوریه شدند از طریق مرزهای ترکیه عازم این کشور شدند و مبالغه نیست اگر بگوییم که ترکیه یکی از عوامل اصلی بحرانی است که هم اکنون سوریه در آن به سر می برد.
ترکیه مداخله نظامی خود در سوریه را یک بار به بهانه وجود "خطر کردها" و یک بار با بهانه های مذهبی همچون حمایت از اهل تسنن در سوریه و بار دیگر با بهانه های قومیتی همچون حمایت از ترکمن هایی که رگ و ریشه ترکی دارند و بار دیگر با بهانه حمایت از آوراگان سوری توجیه می کند، اما با همه این بهانه ها تنها به دنبال دستیابی به یک هدف است و آن هم دست اندازی به خاک سوریه و تحقق رویای عثمانی در راستای التحاق سوریه به ترکیه است .
برخی کشورها همچون روسیه و ایران در آغاز اعتقاد داشتند که این امکان وجود دارد که ترکیه به توافق نامه های بین المللی پایبند شود و بحران سوریه ولو تدریجی حل شود و توافق آستانه و سوچی در این راستا منعقد شد، اما ترکیه نه تنها به هیچ کدام از تعهدات خود در توافق آستانه و سوچی درخصوص منطقه کاهش تنش پایبند نبود بلکه با نقض قوانین و عرف بین المللی در عملیاتی موسوم به "چشمه صلح" حملات کوبنده ای علیه سوریه آغاز کرد که باعث بحرانی شدن شرایط منطقه شد.
در ابتدا ترکیه تصور می کرد که ترکیه با حمایت از گروه های تکفیری و قومی بدون مداخله نظامی مستقیم می تواند به اهداف خود دست یابد، اما تحولات میدانی نه تنها مطامع ترکیه را برآورده نساخت بلکه این تحولات موازنه را به سمت ارتش سوریه و همپیمانانش و همچنین نیروهای مردمی کرد پیش برد و در مقابل داعش و دیگر گروههای تروریستی در سوریه با شکست تلخی مواجه شدند و این امر ترکیه را بر آن داشت که خود مستقیما وارد مداخله نظامی در سوریه شود.
تاریخ آغاز مداخلات نظامی ترکیه در سوریه مشخص نیست اما آنچه که خود آنکارا رسما اعلام کرده است شامل سرنگونی جنگنده سوخوی روسیه در راستای حمایت از تروریست های در سال 2015، عملیات "سپر فرات"در سال 2016، عملیات "شاخه زیتون" در سال 2018 و عملیات چشمه صلح در سال 2019 است که همگی رسما توسط ترکیه اعلام شده اند و همه آنها با چراغ سبز آمریکا صورت گرفته است و البته که در جریان هرکدام از آنها جان هزاران کودک و زن و غیر نظامی سوری به خطر افتاده است و شمار زیادی قربانی گرفته است و دبیر کل سازمان عفو بینالملل در این خصوص تاکید کرده است که حملات نظامی ترکیه در سوریه زندگی غیر نظامیان را مختل کرده و شهروندان سوری را مجبور کرده است که بار دیگر از خانه خود آواره شوند و در هراس دائمی از بمباران و یا بازداشت و ربوده شدن به سر ببرند.
پس از آنکه ترکیه بر شماری از مناطق شمال سوریه سیطره پیدا کرد فورا اقدام به تغییر نام روستاها، شهرک ها و شهرهای این مناطق به اسامی عثمانی نمود و نظام آموزشی ترکی در مدارس برقرار شد و پرچم ترکیه در این مناطق به اهتزاز درآمد.
دست درازی های ترکیه تنها به اراضی و جان سوری ها محدود نشد بلکه منابع، کارخانجات و حتی نفت سوریه نیز مورد دستبرد ترکیه قرار می گیرد، با همکاری داعش و آمریکا نفت سوریه از طریق مرزهای ترکیه قاچاق می شود و ترکیه مصرف کننده اصلی نفت قاچاق شده سوریه است.
تمامی جهان و به ویژه همپیمانان ترکیه در ناتو امروز دریافته اند که تمام تحرکات ترکیه درخصوص سوریه هیچ ارتباطی به پرونده آوارگان سوری، خطرات کردها، و حتی انگیزه های طایفه ای و قومی ندارد، بلکه مستقیما به طمع تاریخی ترکیه به اراضی سوریه مربوط می شود.
سعيد محمد - العالم