العالم - ایران / سیاسی
«کاظم غریب آبادی» سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین و نماینده دائم ایران در آژانس، طی سخنرانی در نشست فصلی شورای حکام در خصوص گزارش جدید مدیرکل آژانس پیرامون راستی آزمایی اجرای برجام در ایران، مواضع جمهوری اسلامی ایران را در این خصوص تشریح کرد.
غریب آبادی در ابتدای سخنان خود گفت: در مواضع کشورهای مختلف در نشست شورای حکام در مورد برجام، یک نکته کاملا واضح که از حمایت گسترده دولت‌های عضو آژانس نیز برخوردار است، وجود دارد و آن در ضرورت حفظ این توافق می‌باشد.
*نبایستی مسئولیت دولت‌های باقیمانده در برجام نادیده گرفته شود
سفیر ایران با بیان اینکه ریشه وضعیت کنونی، خروج یکجانبه آمریکا از این توافق و تهدید به مجازات کشورها، شرکت‌ها و بانک‌های خواستار همکاری با ایران است، تاکید کرد: با این وجود، نبایستی مسئولیت دولت‌های باقیمانده در برجام نادیده گرفته شود. آنها بایستی درس‌های لازم را فرا گرفته و بر اساس تجربیات گذشته، خسارات وارده را جبران و زمینه را برای تداوم توافق فراهم کنند.
وی افزود: بدین منظور، بازگرداندن تعادل از بین رفته بین حقوق و مسئولیت‌های تمامی طرف‌های برجام، یک ضرورت عینی است.
نماینده دائم ایران با بیان اینکه اقدام ایران در کاهش اجرای برخی تعهداتش به طور جزیی در همین راستا بود، افزود: از سوی دیگر، جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را برای بازگرداندن تمامی گام‌های جبرانی که در راستای بندهای ۲۶ و ۳۶ این توافق برداشته شده را اعلام کرده است که تحقق این امر، نیازمند بسیج عملی ظرفیت‌ها در طرف‌های باقیمانده برای انجام تعهداتشان است.
این دیپلمات کشورمان با انتقاد از اینکه طرف‌های اروپایی برجام عنوان داشته و می‌دارند که گام‌های برداشته شده توسط ایران، مزایای عدم اشاعه‌ای ذیل این توافق را کاهش داده است، افزود: چنین چیزی نه منطبق با واقعیت بوده و نه منطقی است، موضوع صرفا اتخاذ برخی اقدامات جبرانی از سوی ایران برای اعاده تعادل مفقوده در برجام است. در همین زمینه، سلاح‌های کشتار جمعی شامل هسته‌ای هیچ جایگاهی در دکترین دفاعی و امنیتی ایران ندارند و منطبق با آموزه‌های دینی ما نیز نیستند.
*مفهوم گریز هسته‌ای اصطلاح ساختگی سیاسی است
غریب آبادی گفت: مایلم یادآوری کنم که ایران، خود قربانی سلاح‌های شیمیایی است که توسط برخی کشورهای به اصطلاح مدافع رژیم عدم اشاعه در اختیار رژیم صدام قرار گرفت که موجب شد ۱۳ هزار ایرانی بر اثر این سلاح‌ها شهید و بیش از یکصد هزار نفر نیز جانباز شوند که هر روز شاهد شهادت برخی از آنان به علت عوارض ناشی از سلاح‌های شیمیایی هستیم.
وی همچنین در این چارچوب تصریح کرد که مفهوم «گریز هسته‌ای» و ارتباط ساختگی آن با «منافع عدم اشاعه» نیز یک اصطلاح ساختگی سیاسی است که هیچ جایگاهی در ادبیات و اسناد آژانس ندارد.
*آیا اروپایی‌ها میلیاردها یورو هزینه و خسارت وارده به ایران را جبران می‌کنند؟
نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ادامه افزود: با توجه به اینکه برخی طرف‌های اروپایی عنوان می‌دارند که برخی فعالیت های هسته ایران غیرقابل بازگشت هستند، این سؤال بایستی مطرح شود که «آیا خسارتهای ایران در اثر تحریم‌ها و بی اقدامی آنها قابل بازگشت است و آیا آنها آمادگی دارند میلیاردها یورو هزینه و خسارتهای وارده بر ایران در بخش‌های مختلف را به دلیل اقدامات غیرقانونی دولت آمریکا در نظر گرفته و جبران کنند؟!“
*اعمال محدودیت در تأمین دارو ناقض حق دسترسی به بهداشت و حیات
وی با بیان اینکه تحریم‌های آمریکا جان مردم را از جمله با جلوگیری از فراهم کردن دارو برای افراد نیازمند، هدف گرفته است، خاطرنشان کرد: هر نوع محدودیت در خصوص تأمین داروهای پزشکی، به ویژه در شرایط کنونی که کشورهای جهان از جمله ایران با ویروس کرونا مواجه هستند، حق دسترسی به بهداشت و حق حیات را نقض می‌کند. علاوه بر این، این اقدام آمریکا در تناقض آشکار با قرار موقت دیوان بین‌المللی دادگستری مبنی بر توقف اعمال تحریم‌هایی است که ناقض فعالیت‌های بشردوستانه است.
غریب آبادی افزود: رژیم آمریکا مدعی است که دارو و غذا مشمول تحریم‌های آمریکا نیستند، اما با ایجاد محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها بر سر راه نقل و انتقال مالی از یک سو و تهدید شرکت‌های دارویی و پزشکی از سوی دیگر، عملا مانع ارسال دارو و تجهیزات پزشکی شده است.
*برجام بر مبنای اعتماد بین طرفین ایجاد نشد
غریب آبادی در بخش دیگری از سخنان خود جهت روشن‌تر شدن موضوع برای کشورهای عضو آژانس، برخی از وقایع گذشته را یادآور شد و اظهار داشت: با در نظر گرفتن تفاوت دیدگاه‌ها در این شرایط، من نمی‌خواهم به ایده آل هایی که برخی‌ها در زمان نهایی شدن برجام در ۲۰۱۵ داشتند، اشاره کنم؛ اما فقط اجازه دهید تا به همه یک نکته واقعی را گوشزد کنم و آن این است: این توافق بر مبنای اعتماد بین طرفین ایجاد نشد، بلکه اعتماد قرار بود تا به عنوان نتیجه اجرای تعهدات توسط طرفین باشد. بنابراین، با نگاه به چهار سال تجربه در اجرا و پیگیری این توافق، هر شخص درستکاری اعتراف خواهد کرد که یک چیزی در این میان مشکل دارد که با نگاه محاسباتی تطبیق نمی‌کند.
سفیر ایران با اشاره به اینکه در طول دو سال و نیم گذشته مطالب زیادی در مورد خروج غیرقانونی یکجانبه آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های غیر انسانی علیه ایران به عنوان علت ریشه‌ای وضعیت نامناسب رو به عقب و ناتوانی طرف‌های اروپایی در حفظ تعادل ذاتی برجام گفته شد، افزود: نکته اینجاست که رشته‌های این توافق، به مزایای پیش بینی شده برای هر یک از طرف‌های دیگر گره خورده و هر عضوی نمی‌تواند صرفا به خواسته‌های خود به طور جداگانه فکر کند. از این روست که باید از خود بپرسیم آیا واقعا از حفظ برجام حمایت می‌کنیم؟
نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین همچنین با یادآوری اینکه رویکرد جمهوری اسلامی ایران در چهار سال گذشته از زمان اجرای توافق، سندی شفاف از عزم آن در اجرای تعهداتش ذیل برجام بوده و تمایل آن را برای یافتن یک راه حل عملی و منطقی برای این موضوع ثابت می‌کند، گفت: ایران امیدوار است که بقیه طرفین برجام و نیز جامعه بین‌المللی این قطار از ریل خارج شده را به مسیر صحیح اقدام از طریق برداشتن گام‌های عملی معتبر برای بهبود اعتماد و بازگرداندن تعادل از دست رفته در این توافق، برگردانند.
وی افزود: بدین منظور، آنان بایستی به مسیر اعتمادسازی برگشته و در آن صورت، جهان خواهد توانست شاهد اعتماد به چارچوب چندجانبه گرایی باشد.
فارس