العالم - آمریکا
مجله نیویورکر در گزارشی که روز 21 فروردین ماه در وب سایت خود منتشر کرد به بررسی پاسخ این سوال پرداخت که چه اتفاقی افتاده که پرستاران آمریکایی برای محافظت از خود در برابر ویروس کرونا از کیسه زباله استفاده می‌کنند؟
کاخ سفید دوم فروردین ماه برای مقابله با بحران کرونا به متخصصان تکنولوژی از منطقه «سیلیکون ولی» کالیفرنیا متوسل شد. گزینه قابل اطمینان پیش‌روی کاخ سفید «اریک رایس»، مؤسس و مدیرعامل یکی از شرکت‌های فناوری در منطقه سیلیکون ولی کالیفرنیا بود. وی یکی از شخصیت‌های شناخته‌شده در این منطقه است و یکی از انتخاب‌هایی بود که به راحتی می‌توانست با توسل به فناوری برای این بحران راه‌حلی بیابد. کاخ سفید از اریک رایس خواست تا وب‌سایتی را برای تولید‌کنندگان و بیمارستان‌ها ایجاد کند. اما رایس بعدها متوجه شد که به این وب‌سایت هیچ احتیاجی نبوده است.
اما اتفاقی که دو هفته بعد از این ماجرا و در بحبوحه بیماری همه‌گیر کرونا رخ داد، ارائه یک راه‌حل غیر‌کاربردی از طرف ترامپ در واشنگتن بود که پرستاران را مجبور به پوشیدن کیسه زباله کرد تا از خود در برابر ویروسی محافظت کنند که ترامپ در ابتدا آن را مهم تلقی نکرد تا وقتی که متوجه شد آمادگی برای پیامد‌های آن دیگر دیر شده است.
اریک رایس در گفت‌و‌گو به نیویورکر گفت زمانی که با کاخ سفید تماس گرفتم و عنوان کردم که دولت به دنبال کمک سیلیکون ولی بوده است، آنها در پاسخ گفتند کدام کمک؟ ترامپ از «جرد کوشنر»، داماد خود برای مقابله با این بیماری کمک خواسته بود.
اما اقدام ترامپ برای پوشاندن کیسه زباله به تن پرستاران که هنوز به صورت عمومی مطرح نشده بود، با مخالفت مقامات کارگروه کرونا در کاخ سفید روبه‌رو شده بود و مایک پنس معاون وی بر این اقدام نظارت می‌کرد.
گروه‌های بسیاری در آمریکا برای مقابله با این ویروس وارد کار شده بودند؛ دسته‌ای در حال جمع‌آوری کمک‌های مالی برای تهیه تجهیزات محافظتی شخصی بودند، دسته دیگر چرخ‌های خیاطی را برای ساخت ماسک تجهیز کرده بودند و گروهی نیز از دانشجویان فارغ‌التحصیل حضور داشتند تا دستگاه‌های تنفسی طراحی کنند. اریک رایس برخی از این گروه‌ها و داوطلبان را در وب‌سایتی که طراحی بود سازماندهی کرد، اما ایجاد این وب‌سایت را بیهوده خواند و گفت: «سه ساعت طول کشید که فهمیدم بالاخره جهان برای حل این مشکل به وب سایت جدیدی نیاز ندارد.»
در نهایت 31 گروه به ائتلاف جدیدی که برای کرونا به نام «تجهیزات محافظت شخصی» ایجاد شده بود پیوستند و وب‌سایتی که رایس به این منظور طراحی کرده بود راه‌های ارتباطی را برای سازمان‌ها فراهم کرد تا آنها نیز داستان‌های غمگین خود را درباره این بحران بنویسند. وضعیت اورژانسی در آمریکا مشهود بود. بعد از اینکه کشته‌ها در نیویورک پیش‌بینی شد که افزایش می‌یابند، آمریکا به کمک فوری نیاز پیدا کرد.
این مجله آمریکایی در ادامه نوشت در میان این گروه‌های داوطلب یک حس بی‌اعتقادی به کاری که انجام می‌دادند وجود داشت و پیوسته می‌گفتند: دولت کجای کار است؟ «جنیفر پالکا»، معاون ارشد فناوری در دوره اوباما که هم اکنون به این گروه‌ها کمک می‌کند گفت یکی از داوطلبان برای کمک به این گروه‌ها می‌گفت: «ما نباید این کار را تنها انجام دهیم. ما تی‌شرت‌ها و استیکر‌هایی داریم که روی آنها نوشته شده که هیچ کسی برای کمک نمی‌آید، مسئولیت کار فقط با ماست.» حتی به رایس گفته بودند که سازمان مدیریت بحران فدرال نیز وارد کار خواهد شد و در توزیع اقلام ضروری کمک خواهد کرد، اما این اتفاق رخ نداد. رایس می‌گوید من فکر می‌کردم در نهایت کسی وارد کار می‌شود و این جریان را به دست خواهد گرفت.
کوشنر و تیم او در سازمان مدیریت بحران فدرال به همراه دریابان «جان پولووکیک» مشغول به کار بودند، اما اریک رایس تنها با مشاور این دریابان صحبت می‌کرده است. اما سرانجام، در جلسه توجیهی هفته گذشته کاخ سفید که مطمئناً یکی از بی‌عاطفه‌ترین اقدامات دولت آمریکا بود، کوشنر علناً اعلام کرد که آنچه من در عمل به مقامات دولتی و رهبران تجاری در سیلیکون ولی در هفته‌های گذشته گفتم این بود که: ایالت‌ها مسئول بودند و ذخایر ملی آمریکا برای آنها نیست بلکه برای ماست. ترامپ با این حرف موافقت کرد و در همان کنفرانس خبری گفت: «فرمانداران باید ایالت‌های خود را تا زمانی که مهلت داشتند، آماده می‌کردند، ما تنها یک نسخه پشتیبان هستیم. ما سفارش نمی‌گیریم».
برای دو هفته، اریک رایس و تیم داوطلب او بر این باور بودند که این مسئله با زمان حل خواهد شد و دولت فدرال برای کمک خواهد آمد. آنها طوری برنامه‌ریزی کرده بودند که در واقع به پلی بین ایالت‌ها و شهر‌ها تبدیل شوند و در نهایت دولت فدرال بقیه کار را دست خواهد گرفت. «جو ویلسون»، یکی از سرمایه‌گذاران مطرح که با رایس همکاری می‌کند به نیویورکر گفت: «ما و افراد داوطلب مانند گزینه‌های سوم یا چهارم هستیم. برای مثال اگر فلان اتفاق رخ نداد، کار گروهی ما با ارزش خواهد بود.»
اما موضوعی که این افراد پیش‌بینی نمی‌کردند این بود که دولت فدرال هیچ وقت وارد کار نجات افراد بیمار نخواهد شد. این افراد متوجه نشدند که این شکست و کوتاهی از قبل طراحی شده بود و مشکلی نبود که بتواند به راحتی حل شود؛ بلکه سیاستی بود که از سوی ترامپ اتخاذ شده بود؛ سیاستی که با اجرای آن بازگشت به عقب ممکن نبود.
خبرگزاری آسوشیتدپرس چیزی را که رایس و داوطلبان گروه او با چشمان خود دیده بودند را با این عنوان توصیف کرد: «یک سیستم تهیه و تدارکات متلاشی که هم‌اکنون کاملاً آشفته شده است.» این خبرگزاری دریافت که هیچ محموله‌ای از ماسک N95 در ماه مارس وارد بندرگاه‌های آمریکا نشده است. دولت فدرال نیز نه تنها بی‌نظم و آشفته بود، بلکه به طور کل غایب بود. آسوشیتدپرس نوشت نهاد‌های فدرال تا نیمه‌های ماه مارس منتظر ماندند تا برای تجهیزات مورد نیاز به طور فله‌ای سفارش بگیرند. اما دستور سفارش محموله‌ای از ماسک N95 به ارزش 73 میلیون دلار تا دوم فروردین ماه انجام نشد؛ یعنی دقیقاً همان روزی که با رایس در مورد اقدام کمکی کوشنر تماس گرفته شد. طبق نوشته آسوشیتدپرس، در سفارش ماسک، الزامی برای تحویل آن تا پایان ماه آوریل وجود نداشت. در صورتی که این تاریخ برای کمک به هزاران مورد مبتلا به کرونا در بیمارستان‌ها خیلی دیر بود.
اوایل هفته گذشته نیز دفتر بازرس کل وزارت بهداشت، درمان و خدمات انسانی آمریکا 323 بیمارستان در 46 ایالت را بررسی کرد و مشخص شد که «تجهیزات محافظت شخصی» و دیگر تجهیزات در این بیمارستان با کمبود شدیدی مواجه است. پس از انتشار این گزارش، ترامپ ادعا کرد که این خبر «اشتباه» است. وی در توییتر نوشت: «یک پرونده جعلی دیگر» و سپس به معاون بازرسی کل به دلیل اینکه وی این گزارش را تهیه کرده است حمله کرد؛ زیرا او نیز در دوران اوباما خدمت کرده بود. البته ترامپ این واقعیت را فراموش کرده بود که وی در دولت‌های کلینتون و جورج دبلیو بوش نیز فعالیت داشته است.
تمام این وقایع پیش‌بینی شده بود. در 24 بهمن 98، اندیشکده «مرکز توسعه جهانی»، یک اندیشکده غیر‌حزبی واقع در واشنگتن در گزارشی در مورد «روزنه ضروری اما در حال بسته شدن» برای دولت آمریکا، به این دولت هشدار و پیشنهاد داد که یک بازنگری فوری بر تولید، توزیع تجهیزات محافظت شخصی داشته باشد. این اندیشکده همچنین به دولت آمریکا پیشنهاد داد که ارتباطات عمومی در مورد طرح توزیع این تجهیزات و ایجاد «راه‌هایی برای حل کمبود‌های این تجهیزات» را فراهم آورد. این پیشنهاد در اواسط ماه فوریه و قبل از اینکه ترامپ از کوشنر بخواهد وارد کار شود و سفارش ماسک‌ها انجام شود مطرح شد.
«جرمی کونیندیک»، یکی از مقامات دوره اوباما می‌گوید اگرچه او به درستی مشکلات در تولید تجهیزات و بیمارستان‌های پرشده را پیش‌بینی کرده بود، اما هیچ وقت تصور نمی‌کرد چنین سردرگمی در آمریکا به وجود آید. وی همچنین این سؤال را نیز در نظر گرفت که هم اکنون چه کسی مسئول پاسخ به این بیماری است؟ وی در ادامه گفت همانطور که ترامپ ادعا می‌کند اگر ایالت‌ها مسئول بودند که تجهیزات تنفسی و ماسک را انبار کنند، پس انبار‌های ملی آمریکا برای چیست؟ وی که در دوران اوباما در انتشار یک دستور راهنما در مورد بیماری‌های همه‌گیر کمک کرده بود، بیان می‌کند که دولت فدرال در این مواقع باید هدایت کار را در دست بگیرد، در واقع از دولت فدرال انتظار چنین کاری می‌رود.
چند هفته گذشته، مشخص شد که واکنش دولت فدرال به این بیماری همه‌گیر، دیر و بی‌نظم بوده است و زندگی بسیاری از آمریکایی‌ها را در خطر انداخته است. اما مسئله غیر قابل تصور این است که ترامپ تمایل نداشته تا دولت فدرال نقشی در این شرایط ضروری داشته باشد. حتی در کنفرانس خبری هفته گذشته کاخ سفید، کوشنر دریابان پولووکیک را به عنوان بهترین نفر برای خدمات لجستیکی و تدارکات معرفی کرد.
یک مقام ارشد دولتی به مجله نیویورکر گفت که نه تنها تجهیزات از دولت فدرال به مکان‌هایی که لازم بوده رسیده، بلکه بدترین اتفاقی که برای بیمارستان‌ها افتاده؛ یعنی نداشتن دستگاه‌های تنفسی نیز ظاهراً رفع شده است. اما بیانات کوشنر و رئیس‌جمهور آمریکا در هفته‌های گذشته درباره فرمانداران دموکرات ایالت‌ها و اعتراض آنها به درخواست بیش‌از‌اندازه آنان از انبار‌های ملی آمریکا نشان می‌دهد که ایالت‌ها و شهر‌های مختلف در آمریکا در حال رقابت با یکدیگر و با دولت فدرال بر سر تجهیزات کمیاب هستند. این مسئله در حالی مطرح است که در مورد تصمیم سازمان مدیریت بحران فدرال مبنی بر عدم مداخله در این اقدامات شفافیت وجود ندارد.
البته جای تعجب نیست که ایالت‌های مختلف آمریکا این مسئله را خود به دست بگیرند. «گاوین نیوزوم»، فرماندار کالیفرنیا هفته جاری اعلام کرد که قصد دارد حدود یک میلیارد دلار برای خرید 200 میلیون ماسک پزشکی در ماه هزینه کند. «آندرو کومو»، فرماندار نیویورک نیز از ایالت‌های دیگر آمریکا خواسته تا یک ائتلاف جدید را تحت حمایت انجمن ملی فرمانداران ایجاد کنند تا از این طریق تجهیزات را تهیه کنند؛ تجهیزاتی که دولت فدرال به ایالت‌ها گفته خود تهیه کنید. فرماندار نیویورک می‌گوید در زمان وجود بیماری‌های همه‌گیر باید «استراتژیست‌ها و نهاد‌های تدارکات و خرید بزرگی» وجود داشته باشند که اینها نیز وظیفه دولت فدرال است. وی در ادامه گفت: «وضعیت کنونی شهر‌ها و ایالت‌ها که در حال رقابت بر سر خرید تجهیزات هستند، دیوانه‌وار است.»
اگر این ائتلاف ایجاد شود، برای نیویورک، نیواورلئان، آلبانی، جورجیا، اورت و واشنگتن دیگر دیر خواهد بود. نگرانی دیوانه‌وار برای تهیه تجهیزات که ترامپ با مدیریت غیر‌قابل درک این بحران ایجاد کرده، نمی‌تواند به آنهایی که در وضعیت وخیم این بیماری هستند کمکی کند. ایجاد این ائتلاف برای شهر‌ها و ایالت‌هایی خواهد بود که در آینده با این بیماری مواجه خواهند شد. در واقع برای اقدامات لازم روزنه وجود داشت که ترامپ آن را محکم بست.
فارس