العالم - عربستان سعودی
«علیاء الحویطی» فعال سعودی مقیم لندن در گفت‌وگو با روزنامه انگلیسی «گاردین» با اشاره به تلاش مقام‌های ریاض برای آواره کردن اجباری قبیله «الحویطات» به منظور پیشبرد پروژه جاه‌طلبانه «نئوم» تصریح کرد که هزینه واقعی ابرشهر 500 میلیارد دلاری عربستان سعودی این است که «این شهر بر روی خون ما ساخته می‌شود».
در مقدمه این گزارش به امکانات شهر آینده‌نگرانه عربستان به نام نئوم اشاره کرد که قرار است 33 برابر شهر نیویورک مساحت داشته باشد و شامل 16 بخش در نزدیکی سواحل دریای سرخ، در شمال غربی استان «تبوک» می‌شود.
نئوم که مقام‌های سعودی از آن به عنوان جاه‌طلبانه‌ترین پروژه جهان یاد می‌کنند، بعنوان بخشی از پروژه «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی است تا وابستگی‌های سعودی‌ها را به درآمدهای نفتی قطع کند.
گاردین در ادامه گزارش خود به محلی که پروژه ابرشهر نئوم در آن بنا می‌شود اشاره کرد و نوشت که بخشی از محلی که پروژه «نئوم» قرار است در آنجا اجرا شود، محل زندگی قبلیه «الحویطات» است که چندین نسل است در عربستان سعودی، اردن و شبه‌جزیره اردن زندگی کرده‌اند و اصل و نسب آنها به زمان قبل از تأسیس عربستان سعودی بازمی‌گردد.
طبق این گزارش، پروژه نئوم هم‌اکنون دستکم 20 هزار تن از اعضای قبیله الحویطات را در آوارگی و اخراج اجباری از خانه‌هایشان قرار داده است و هنوز مشخص نیست که قرار است این افراد در آینده در کجا اسکان داده شوند.
«علیاء الحویطی» فعال سعودی مقیم لندن در گفت‌وگو با «گاردین» در این خصوص گفت: «از نظر الحویطات، نئوم بر روی خون‌های ما و بر روی استخوان‌های ما در حال ساخت است. قطعاً این شهر برای مردمی که از قبل در این محل زندگی می کرده‌اند، نیست. برای گردشگران و افرادی است که پول دارند نه افراد بومی که در این مکان زندگی می‌کنند».
طبق این گزارش، از نظر برخی از سعودی‌ها از جمله قبیله الحویطات، نئوم در حقیقت یک نسخه گزینشی از جامعه سعودی است، نسخه‌ای که برای نادیده گرفتن آنها طراحی شده است.
گاردین سپس در ادامه به تبعیض‌های رفتاری دولت ریاض با مردم عادی عربستان و آنهایی که قرار است در نئوم زندگی کنند یا از آن بازدید کنند، اشاره کرد و نوشت، احتمالاً ساکنان و بازدیدکنندگان شهر نئوم اجازه نوشیدن مشروبات الکلی و سرو غذا در نسخه‌ای از بهشت آینده را خواهند داشت که سراسر این بهشت قرار است مجهز به شبکه گسترده جمع‌آوری داده از جمله پهپادها و فناوری تشخیص چهره باشد.
در ادامه این گزارش به اقدام مقام‌های سعودی در قتل یکی از افراد معترض به این پروژه اشاره می‌کند و می‌نویسد، قتل «عبدالرحیم الحویطی» در تاریخ 13 آوریل (25 فروردین ماه) توسط نیروهای ویژه عربستان سعودی نمایانگر تنش میان قبیله الحویطات و طرح‌های توسعه‌ای پادشاهی ریاض است.
عبدالرحیم یکی از ساکنان شهرک خوریبات بود که به یکی از چهره‌های منتقد قبیله الحویطات تبدیل شده که مکرراً به اقدامات دولت سعودی در اخراج اجباری ساکنان بومی به منظور پیشبرد پروژه نئوم اعتراض می‌کرد.
عبدالرحیم در ویدئوهایی اعتراضی که در فضای مجازی قرار می‌داد، از اقدام مقام‌های سعودی در اخراج ساکنان محل اجرای پروژه نئوم انتقاد می‌کرد.
در یکی از این کلیپ‌های ویدئویی، عبدالرحیم در حال درگیری با یکی از مقام‌های سعودی که برای قانع کردن ساکنان به ترک خانه‌هایشان به شهرک آنها آمده بودند، دیده می‌شد.
آخرین ویدئویی که از عبدالرحیم منتشر شده، مربوط به اواسط آوریل است که در آن در انتقاد از مقام‌های سعودی می‌گوید: «آنها فرایند حذف افراد را آغاز کرده‌اند، مراجعه به خانه‌ها با هدف حذف افراد و اخراج آنها از سرزمینشان آغاز شده است».
وی ادامه داد: «آنها هرکسی را که بگوید مخالف اخراج (اجباری از خانه‌هایشان) است، نمی‌خواهن خانه‌اش را ترک کند و می‌خواهد در خانه‌اش بماند و پول نمی‌خواهد، دستگیر می‌کنند».
عبدالرحیم سپس ادامه داد: «تعجب نمی‌کنم اگر همین الان آنها مرا در خانه‌ام به قتل برسانند و سلاحی را در کنار من قرار دهند».
بعدازظهر همان روز، عبدالرحیم ویدئویی را از پشت‌بام خانه خود از نیروهای پلیس که در پایین مشاهده می‌شدند، تهیه کرده بود و گفت: «آنها را می‌بینید؟ پلیس برای دستگیری من آمده است».
افراد دیگری از شهرک خوریبات ویدئوهایی را از تیراندازی در خارج خانه عبدالرحیم تهیه کرده‌اند و تصاویری را از داخل وی گرفته‌اند که جای سوراخ‌های ناشی از شلیک گلوله را نشان می‌دهد.
مقام‌های سعودی در بیانیه‌ای مدعی شده‌اند که عبدالرحیم در حادثه تیراندازی با نیروهای امنیتی کشته شده است و اینکه عبدالرحیم نیز با گلوله دو نیروی امنیتی را زخمی کرده است.
با اینحال، طرفداران و گروههای حقوق بشری این تیراندازی را یک «قتل غیرقانونی» توصیف کرده‌اند.
علیاء الحویطی نیز در توصیف این رخداد گفت: «آنها او (عبدالرحیم) را کشتند تا درسی برای بقیه شود که هرکسی دهانش را باز کند، با رفتار مشابهی روبرو خواهد شد».
مقام‌های سعودی بعد از قتل عبدالرحیم، هشت تن از اعضای قبیله الحویطات را نیز بازداشت کردند.
علیاء الحویطی معتقد است که قتل عبدالرحیم و آوارگی اجباری مردم قبیله الحویطات نمایانگر فقدان توجه پادشاهی ریاض به جوامع قبیله‌ای است که مدتهاست دولت عربستان آنها را تحت سلطه و سرکوب خود قرار داده است.
علیاء الحویطی می‌گوید: «محمد بن سلمان با گفتن این جمله به قبایل آغاز کرد که: "ما می‌خواهیم منطقه شما را توسعه دهیم، شما پولدار خواهید شد". آنها (قبایل) در ابتدا او را باور کردند. تا اینکه در سال 2019، آنها (مقام‌های سعودی) گفتند: "ما سه روستا را تخلیه می‌کنیم و افراد را مجبور به حرکت از این منطقه می‌کنیم"»
وی ادامه داد:« چیزی به اسم قبیله برای محمد بن سلمان مفهومی ندارد. او اهمیتی به قبایل نمی‌دهد».
علیاء ادامه داد که به دلیل انتشار مطالبی درباره وضعیت خطرناک و دشوار عبدالرحیم و قبیله الحویطات در شبکه‌های اجتماعی تهدید به مرگ شده است.
تیم روابط عمومی نئوم و همچنین تیم اجرایی گروه مشاوران«تنئو» که سال گذشته با قرارداد بیش از دو میلیون دلار به استخدام دولت سعودی درآمدند تا نمایندگی پروژه نئوم را برعهده داشته باشند، به درخواست‌های گاردین برای اظهارنظر درباره این خبر پاسخ ندادند.
سفارت عربستان در واشنگتن نیز به درخواست‌ها برای اظهارنظر پاسخ نداده است.
با اینحالف «علی شهابی» یکی از اعضای هیأت مدیره مشاوران نئوم به گاردین گفت که اعضای آواره شده قبیله الحویطات جبران خسارت می‌شوند.
وی توضیح داد: «عرف در عربستان این است که مردم بپذیرند و معمولاً نیز می‌پذیرند زیرا دولت عادت دارد که با سخاوت جبران کند».
با اینحال، گفت که اطلاعی درباره مقدار مبلغی که قرار است به اعضای قبیله الحویطات پرداخت شود و زمان پرداخت ندارد.
«جیمز سوزانو» از سازمان حقوق بشر اروپایی-سعودی گفت: «ما پیش‌بینی کرده‌ایم که ممکن است مشکلاتی به وجود بیاید، به ویژه برخی از این مشکلات در گرفتن زمین به بزرگی پروژه نئوم است. وقوع آوارگی اجباری اجتناب‌ناپذیر است».
طبق این گزارش، اعمال کنترل بر سرزمین عربستان از طریق پروژه‌های ساخت و تخریب برخی از مکان‌های فرهنگی و قدیمی نمایانگر ویژگی حاکمیت ریاض است. در سال 2017، سازمان ملل تخریب اجباری شهر عوامیه در شرق منطقه «قطیف» را بعنوان نقض حقوق بشر محکوم کرد.
نئوم بخشی از پروژه «چشم انداز 2030» ولیعهد عربستان است که با هدف قطع وابستگی ریاض به درآمدهای نفتی طراحی شده است با اینحال، تکمیل این پروژه قطعاً به سرمایه‌های نفتی عربستان نیاز دارد.
«جاش کوپر» از سازمان حقوق بشری القسط می‌گوید: «کاملاً روشن است که نئوم بیشتر یک پروژه بیهوده است که هدف آن این است که از منظر یک عربستان جدید و عربستانی که باز است و از نظر اقتصادی و اجتماعی آزاد است، نخبگان داخلی و مخاطبان بین‌المللی را هدف قرار می‌دهد اما در عین حال اجازه مشارکت بازیگران محلی را نمی‌دهد و این افراد در فرایندهای تصمیم‌گیری هیچ‌گونه منفعتی ندارند».
از نظر کوپر نئوم بیش از آنکه یک چشم‌انداز درخشان از آینده باشد، نمادی از نقض شدید حقوق بشر است و رفتار سعودی‌ها با قبیله الحویطات، تأکیدی بر این مسئله است.
وی توضیح داد: «(نئوم) نشان می‌دهد که افراد بستر لازم را نه تنها برای ابراز عقیده در زمینه حقوق مدنی و سیاسی ندارند بلکه حتی در خصوص مسائلی که چندان جنجالی نیست، حق ابراز عقیده ندارند».
فارس