العالم - آمریکا
فارینپالیسی در این گزارش که بامداد شنبه منتشر شد، با اشاره به تلاش دولت دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران هنگام انقضای آن در مهرماه سال جاری و همچنین تهدید به استفاده از مکانیسم ماشه به رغم خروج از برجام، نوشت که این اقدام واشنگتن را در تقابل مستقیم با همپیمانان اروپایی و همچنین روسیه، چین و ایران قرار داده که خواهان حفظ این توافق هستند.
این گزارش همچنین با اشاره به مخالفت صریح روسیه، چین و اتحادیه اروپا با هرگونه حق استفاده آمریکا از قطعنامه ۲۲۳۱ به عنوان یکی از طرفهای برجام به دلیل خروج این کشور از این توافق، ادامه داد: این نمایش واشنگتن نه تنها اعتبار توافق هستهای ایران (برجام) را تهدید میکند، بلکه مشروعیت شورای امنیت سازمان ملل متحد را نیز به خطر میاندازد.
به نوشته فارینپالیسی، «ریچارد نفیو» مقام دولت باراک اوباما رییس جمهوری پیشین آمریکا که در مذاکرات منجر به برجام نقش داشت، گفت: [این اقدام واشنگتن] برای مخالفان برجام و کسانی که سازمان ملل را دوست ندارند، فرصتی طلایی است که با یک سنگ دو نشان بزنند. در بدترین حالت، برجام از بین میرود و سازمان ملل مهجور و خنثی میشود.
نفیو همچنین تاکید کرد که در صورت تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران یا فعال شدن مکانیسم ماشه، دیگر تا مدتها هیچ قطعنامه تحریم در شورای امنیت سازمان ملل تصویب نخواهدشد، زیرا کشورهای دیگر مثل چین و روسیه همکاری نخواهند کرد.
«جاناتان فالتون» کارشناس مسایل چین و خاورمیانه در شورای آتلانتیک این رویکرد دولت ترامپ را «خطا» دانست و گفت: موضوع کره شمالی و ایران را نمیتوان بدون چین حل کرد، و در صورتی که برجام از بین برود موضوع کره شمالی قابل حل نیست، چراکه هیچ انگیزهای برای همکاری نیست و هر توافقی ممکن است از بین برود.
فارینپالیسی در ادامه گزارش نوشت که آمریکا با پیشبینی همین بنبست به رغم مطرح کردن بحث تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران از مدتها پیش، هنوز این موضوع را به صورت رسمی در شورای امنیت برای مذاکره طرح نکرده است.
به نوشته این نشریه، به نظر میرسد تاکنون ایران، روسیه، چین و طرفهای اروپایی برجام در صدد گرفتن زمان بودهاند که برجام را تا انتخابات ماه نوامبر (آبانماه) در آمریکا زنده نگهدارند. اگر «جو بایدن» نامزد حزب دموکرات برای انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده پیروز شود، برجام احیا میشود.
اما اینگونه به نظر میرسد که دولت ترامپ مصمم است سیاست زمین سوخته را اتخاذ کرده و مطمئن شود هر اتفاقی که در انتخابات نوامبر روی دهد، توافق هسته ای باراک اوباما باید نابود شود.
«الی گرانمایه» کارشناس روابط خارج شورای اروپایی در این باره گفت که عناصر ضدایرانی در آمریکا میخواهند هر چه از برجام مانده نابود شود تا هرگونه پل دیپلماتیک میان ایران و آمریکا بسته بماند.
«کلسی داونپورت» کارشناس عدم اشاعه در انجمن کنترل تسلیحات نیز با هشدار درباره اینکه تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران همه تلاشها برای عدم اشاعه هستهای در جهان را به خطر میاندازد، به فارینپالیسی گفت: موضوع نابود کردن برجام و اطمینان از این است که هر دولتی که در آینده بر سر کار بیاید نتواند برجام را احیا کند.
ایران و قدرتهای بزرگ در ژوئیه ۲۰۱۵ (تیر/مرداد ۱۳۹۴) به توافقی تاریخی دست یافتند که در برابر لغو تحریمها، ایران فعالیتهای هستهای خود را محدود و برخی را متوقف کند اما در ماه می ۲۰۱۸ (اردیبهشت ۱۳۹۷) ترامپ یکجانبه از این توافق خارج شد و تحریمها را دوباره اعمال کرد.
مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا به تازگی برخلاف اظهارات گذشته خود، برگرفته از توطئهپردازان اندیشکده تروریستی و صهیونیستی بنیاد دفاع از دموکراسی مدعی شد آمریکا مشارکتکننده قطعنامه ۲۲۳۱ است و بر اساس بند ۱۱ آن میتواند خواستار تمدید ممنوعیت تسلیحاتی ایران شود.
روسیه، چین، برخی کشورهای اروپایی و ایران تاکید کردهاند این یک برداشت نادرست از قطعنامه است و آمریکا در هجدهم اردیبهشت سال ۱۳۹۸ به صراحت اعلام کرد به مشارکت خود در برجام خاتمه داده است.
ایرنا