العالم - اروپا/آمریکا
دولت آلمان اعلام کرده با روی کار آمدن رئیس جمهوری جدید در کاخ سفید میخواهد در جهت بازسازی روابط آسیب دیدهاش با آمریکا تلاش کند. اما برای این کار موانعی وجود دارد.
خبرگزاری د. پ.آ. آلمان امروز (یکشنبه) در گزارشی با همین موضوع نوشت: به سختی کشور دیگری را میتوان یافت که مانند آلمان از پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا خرسند شده باشد. در این دوره انتخابات نظرسنجیها نشان میداد اکثریت قریب به اتفاق شهروندان آلمانی خواهان تغییر قدرت در کاخ سفید هستند و از هر ۱۰ نفر تنها یک نفر به «دونالد ترامپ» رئیس جمهور فعلی اعتماد دارد.
طی تقریبا چهار سالی که ترامپ در کاخ سفید است، روابط آلمان و آمریکا به حد پایینی سقوط کرده است. رئیس جمهور «اول آمریکا» با قویترین قدرت اقتصادی اروپا نه به عنوان یک متحد، بلکه به عنوان یک مخالف رفتار کرد، دشمنی که هم ردیف چین و روسیه از او یاد میکرد و حتی با آنها تحریمش کرد.
به همین دلیل پیروزی جو بایدن تسکینی برای فشارهای این چندساله علیه برلین بود. آنگلا مرکل صدراعظم آلمان روز شنبه برای بایدن از صمیم قلب آرزوی موفقیت کرد و «هایکو ماس» وزیر امور خارجه برای از سرگیری رابطه آسیب دیده با ایالات متحده ابراز امیدواری کرد و گفت: «ما میخواهیم در همکاری خود برای شروع جدید روابط دو سوی آتلانتیک سرمایه گذاری و توافق کنیم.»
اما اینکار به این راحتیها نخواهد بود. دست کم برای بازگشت به دوران خوب گذشته ۲ مشکل وجود دارد: بایدن سیاست ایالات متحده در قبال آلمان را کمتر از آنچه برلین میخواهد تغییر میدهد و با دولت آلمان در مورد روابط بین آتلانتیک که چه سمت و سویی داشته باشد، اختلاف نظر دارد.
چه چیزهایی تغییر خواهد کرد
یک چیز مسلم که بلافاصله در دوره بایدن بین آلمان و آمریکا تغییر خواهد کرد نحوه رفتار آنها با یکدیگر است. اخیراً ارتباطات در سطوح بالا بین برلین و واشنگتن به سختی انجام میشود، دولت فدرال از طریق رسانهها از برنامه خروج نیروهای آمریکایی از این کشور اطلاع یافت و آلمان یکی از اهداف مورد علاقه ترامپ در توییتهای تهدیدآمیزش بود.
«مایکل کاپوانو» نماینده سابق کنگره آمریکا پیش از انتخابات گفت: «روزی که بایدن به عنوان برنده اعلام شود، روابط با اروپا شروع به بهبود خواهد کرد. اما این بدان معنا نیست که همه ما فقط دست به دست هم خواهیم داد و یکدیگر را دوست خواهیم داشت. این بدان معنی است که ما به استانداردهای معمول مذاکره و همچنین بحث و گفت و گو در میان دوستان باز خواهیم گشت.»
دومین تغییر عمده این است که بایدن برخلاف ترامپ ملی گرا متعهد به همکاری بین المللی و نهادهای وابسته و بالاتر از همه سازمان ملل است که ترامپ بیش از هر چیز آن را تحقیر میکرد. بایدن سیاستمدار با تجربه خارجی که در دوره پیشین معاون رئیس جمهور و به عنوان سناتور، ریاست کمیته امور خارجه را عهده دار بود وعده داده است که از جمله در خروج آمریکا از توافق پاریس و سازمان بهداشت جهانی تجدید نظر میکند و در حالی که ترامپ تهدید به ترک ناتو کرده، بایدن میخواهد این اتحاد را تقویت کند.
چه چیزهایی تغییر نمیکند
با این حال بسیاری از موارد اختلاف مشخص بین آلمان و ایالات متحده در دوران ترامپ، در این دوره نیز همچنان روی میز باقی خواهد ماند.
- خط لوله نورد استریم ۲: انتقاد از خط لوله انتقال گاز روسیه از دریای بالتیک به آلمان فصل مشترک بین ۲ حزب عمده ایالات متحده است. در کنگره آمریکا، جمهوریخواهان و هم دموکراتها از تحریمها برای جلوگیری از اجرای این پروژه حمایت کردهاند. حتی بایدن زمانی که معاون رئیس جمهور آمریکا بود این خط لوله را یک معامله کاملاً بد برای اروپا خواند.
- هزینههای دفاعی: ایالات متحده مدتهاست که آلمان را تحت فشار قرار میدهد تا ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را برای امور دفاعی ناتو خرج کند. این مورد قبل از ترامپ در دوران اوباما نیز مطرح بود و قطعاً اکنون تغییر نخواهد کرد. دولت آلمان وعده داده تا سال ۲۰۲۴ تنها ۱.۵ درصد تولید ناخالص داخلی خود را به این امر اختصاص دهد.
- خروج سربازان آمریکایی: در جریان مبارزات انتخاباتی، تیم بایدن قول داد که عقب نشینی یک سوم سربازان مستقر در آلمان را همانطور که ترامپ اعلام کرده بررسی کند. این تصمیم احتمالاً به طور کامل تغییر نخواهد کرد. طبق نظرسنجی «شورای مسائل جهانی» شیکاگو، تقریباً دو سوم دموکراتها موافق کاهش تعداد نیروهای آمریکایی در آلمان هستند، یعنی همان میزانی که ترامپ اعلام کرده یا حتی بیشتر.
دولت آلمان چه میخواهد
دولت آلمان مدتها است که برای استقبال از دولت جدید در آمریکا آماده میشود. در اواخر ماه اکتبر، «ماس» وزیر خارجه در یک مقاله برای نشریه بیلد حملهای دیپلماتیک برای احیای روابط با ایالات متحده را آغاز کرد و نوشت: «پس از چهار سال دشوار، زمان شروع جدیدی در همکاریهای دو سوی آتلانتیک فرا رسیده است. زیرا ذینفعان اختلافات ما در پکن و مسکو هستند.»
از همین رو بود که با اعلام پیروزی «بایدن» در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، مقامات آلمانی در مورد آغاز فصل جدیدی از مناسبات با واشنگتن و پایان جنگ تجاری دو سوی آتلانتیک ابراز امیدواری کردند.
در نخستین واکنش «ماس» وزیر امور خارجه آلمان با استقبال از مشخص شدن نتیجه انتخابات آمریکا در پیامی توییتری نوشت: «خوب است که بالاخره ارقام روشنی وجود دارد. مشتاقانه منتظر همکاری با دولت بعدی ایالات متحده هستیم. میخواهیم در همکاریهای خود برای آغاز مناسبات جدید دو سوی آتلانتیک و یک معامله جدید سرمایه گذاری کنیم.»
سپس در واکنشی رسمی صدراعظم آلمان با انتشار بیانیهای ضمن اعلام تبریک پیروزی «بایدن» در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، همکاری دو سوی آتلانتیک را تنها راه فائق آمدن بر چالشهای بزرگ کنونی دانست. مرکل ضمن ابراز امیدواری برای بهبود مناسبات اتحادیه اروپا و آمریکا در دوره زمامداری بایدن افزود: «از همکاریهای دوجانبه با رئیس جمهور بایدن استقبال میکنیم. برای مواجهه با چالشهای بزرگ عصرمان، دوستی دو سوی آتلانتیک ما بدون جایگزین است.»
«اولاف شولتس» وزیر دارایی آلمان نیز با تبریک به بایدن اعلام کرد: «اکنون زمان گشایش یک فصل جدید و شورانگیز در روابط دو سوی آتلانتیک است. آمریکا مهمترین و نزدیکترین شریک اروپا باقی میماند. کارهای زیادی برای انجام دادن وجود دارد. به امید همکاری.»
ایرنا