العالم - اروپا
وال‌استریت ژورنال و چندین رسانه آمریکایی و اروپایی شامگاه چهارشنبه گزارش دادند که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی میزان ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران را 2443 کیلوگرم اعلام کرده است که این رقم بیش از 12 برابر سقف تعیین شده در توافق هسته‌ای سال 2015 (برجام) است.
منابع غربی همچنین به نقل از آژانس اعلام کرده‌اند که ایران همچنین تعداد زیادی سانتریفیوژ پیشرفته را در تأسیسات هسته‌ای خود نصب کرده که برخی از آنها هنوز گازدهی نشده‌اند.
جمهوری اسلامی ایران که حتی تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌های یکجانبه این کشور همچنان طبق گزارش‌های رسمی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تعهدات هسته‌ای خود در برجام پایبنده مانده بود، در اردیبهشت سال 1398 در پاسخ به تحریم‌های آمریکا و مشاهده نشدن هیچ اقدام مثبتی از سوی طرف‌های اروپایی برجام که وعده داده بودند اثرات خروج آمریکا از برجام را برای ایران جبران خواهند کرد، تصمیم به کاهش مرحله به مرحله تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام گرفت.
شورای‌عالی امنیت ملی ایران روز چهارشنبه 18 اردیبهشت 1398 در واکنش به کوتاهی کشورهای اروپایی در اجرای وعده‌هایشان، در بیانیه‌ای اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی و حقوق تصریح‌شده خود مندرج در بندهای 26 و 36 برجام، برخی اقدامات خود ذیل برجام را متوقف خواهد کرد.
پس از آن ایران طی 5 مرحله با فواصل 60روزه اقدام به کاهش تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام کرد و بین این مراحل به طرف‌های اروپایی اعلام کرد که اگر آنها به تعهدات خود ذیل برجام عمل کنند، ایران آمادگی دارد که برای بازگشت به تعهدات هسته‌ای خود ذیل برجام با آنها مذاکره کند.
در پی تداوم بی‌اعتنایی طرف‌های اروپایی برجام به تعهدات خود ذیل این توافق چندجانبه، جمهوری اسلامی ایران شامگاه یکشنبه 15 دی‌ماه 1398 در بیانیه‌ای اعلام کرد که در گام پنجم کاهش تعهدات خود، آخرین مورد کلیدی از محدودیت‌های عملیاتی خود در برجام، یعنی «محدودیت در تعداد سانتریفیوژها» را کنار می‌گذارد، بدین ترتیب برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست و من‌بعد برنامه هسته‌ای ایران صرفاً بر اساس نیازهای فنی خود پیش خواهد رفت.
در این بیانیه نیز تأکید شد که همکاری جمهوری اسلامی ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچون گذشته ادامه خواهد یافت و در صورت رفع تحریم‌ها و منتفع شدن ایران از منافع برجام، جمهوری اسلامی ایران آماده بازگشت به تعهدات برجامی خود است.
تسنیم