العالم - کشکول
در حالی که بناست شنبه آینده مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی "رافائل گروسی" به ایران بیاید تا درخصوص تصمیمات جمهوری اسلامی در قالب قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها گفتگو کند، فردا قرار است وزرای سه کشور اروپایی به همراه وزیر خارجه آمریکا با یکدیگر و درخصوص پرونده هسته ای ایران به گفتگو بنشینند. بسیار طبیعی خواهد بود که نتایج نشست فردای وزرای خارجه 4 کشور به عنوان نقشه راه گروسی در سفر به ایران مورد استفاده قرار گیرد.
در سفر چند ماه پیش گروسی به ایران، جمهوری اسلامی حسن نیت خود را به شکلی ویژه به ایشان نشان داد و نهایت همراهی را با او تقدیم داشت اما این همراهی نه تنها کمکی به حل مشکلات نکرد بلکه در عمل نشان داد مواضع اروپا و آمریکا در مساله هسته ای ایران بیش از آنکه بر محملی از منطق استوار باشد بر انباشتی از لجاجت و البته زیاده خواهی سوار است. در همین حال طی دو سال و چند ماه گذشته از آمریکا موضعی جز اصرار بر عدول ایران از مواضعش دیده نشد و البته در چند هفته اخیر و پس از روی کار آمدن بایدن نیز پیام یا اقدامی خلاف آنچه ترامپ عرضه می کرد، دریافت نگردید. در همین حال اروپا نیز در خلال سالهای موسوم به"برجام بدون آمریکا" از انجام تعهدات قانونی اش در قبال ایران سر باز زد و در عمل نشان داد پیش از قانونمداری و بهره مندی از استقلال رای تابعی است از سیاستهای امریکا.
حالا و پس از آنکه قانون اقدام راهبردی ایران برای لغو تحریمها به مراحل بسیار حساس خود که وداع با "پروتکل الحاقی" طی چند روز آینده است، نزدیک می شود هم وزرای خارجه 4 کشور نشست فوری تشکیل داده اند و هم گروسی چمدان سفر به ایران بسته است. این در حالی است که امروز رهبر جمهوری اسلامی ایران در میان سخنرانی مفصل خود و در حالی که بسیاری انتظار داشتند بخش اعظم سخنان ایشان به مساله هسته ای ایران اختصاص یابد فقط و فقط به چند جمله مختصر اکتفا کردند و در بخش پایانی سخنانشان تکلیف قطعی آمریکا، اروپا و آژانس را اینچنین مشخص کردند که: "امروز همین یک کلمه را میخواهم بگویم که ما حرف و وعده خوب زیاد شنیدهایم که بعد نقض شده است. حرف و وعده فایده ندارد. این دفعه فقط عمل؛ عمل از طرف مقابل ببینیم ما هم عمل خواهیم کرد. با حرف و وعده، جمهوری اسلامی این دفعه مثل گذشته قانع نخواهد بود".
پیش از این رهبری انقلاب اعلام کرده بودند این بار وعده ها بایستی عملیاتی شود و عمل به وعده ها نیز بایستی راستی آزمایی شود اما اکتفا کردن رهبری ایران به این چند جمله مختصر در سخنرانی مفصل امروز تاکیدی است بر چندین پیام خاص. اول آنکه مساله هسته ای ایران و نگاه غربی ها و آمریکا به آن فقط و فقط در سطح یک مساله، در کنار دیگر مسائل و نه بیشتر ارزش تمرکز دارد و فی الواقع اساسی ترین مساله جمهوری اسلامی نیست. دوم اینکه سیاست جدید و اعلام شده ایران یعنی قانون اقدام راهبردی بازگشت ناپذیر است و تنها راه حل تلطیف یا تغییر این سیاست در گرو "عمل متقابل" است. سوم آنکه تحریمها بر خلاف محاسبه آمریکا و غرب ناکام مانده و به نتیجه مطلوب آمریکا و اروپا نرسیده است و بالاخره اینکه جمهوری اسلامی در عین حالی که اهل عمل است اساساً حرفش را یک بار می زند و عادت به تکرار آن ندارد.
و البته مفهوم همه این پیامهای خلاصه آمده در کلام امروز رهبری یعنی اینکه تنها راه باقی مانده در گرو خروجی از جنس عمل جلسه فردای وزیران خارجه 4 کشور است و یا آنکه می تواند بخشی از فضای چمدان گروسی به ایران را در قالب پیشنهادهای جدید به خود اختصاص دهد. تا 5 اسفند(23فوریه) فرصت چندانی باقی نمانده است.