العالم ـ عربستان سعودی
این پایگاه اطلاع رسانی روز یکشنبه در تحلیلی با اشاره به اینکه اقدامات اخیر عربستان نشانگر تغییر عمدهای در سیاست خارجی این کشور است، افزود: ریاض تلاش میکند در رویکرد منطقهای خود و روابط با همسایگان تجدید نظر کند و جلسات اخیر با مقامات سوریه نشاندهنده این تغییرات است.
خلیج الجدید اضافه کرد: به رغم اینکه عربستان افزایش نفوذ ایران در منطقه را تهدیدی برای امنیت ملی خود میداند، اما بغداد برای از بین بردن تنش بین ریاض و تهران اخیراً میزبان جلساتی بود که در آن مقامات عربستان و ایران حضور داشتند.
نویسنده مطلب، تغییر رویکرد منطقهای را تنها متوجه عربستان سعودی ندانسته و آورده است: این تغییر به عربستان محدود نمیشود، زیرا ترکیه نیز در حال ارزیابی مجدد سیاست خارجی خود است و در صدد اصلاح روابط با قاهره و ریاض است.
روابط آنکارا و قاهره بیش از هفت سال قبل پس از کودتای ارتش مصر علیه «محمد مرسی» رئیس جمهوری فقید این کشور در ژوئیه ۲۰۱۳ رو به تنش نهاد، اما اکنون رفته رفته رو به بهبودی است.
برقراری روابط ریاض و دمشق
الخلیج الجدید افزود که در روزهای گذشته در میان پیش بینی از برقراری روابط ریاض و دمشق، اخباری مبنی بر دیدار مقامات اطلاعاتی سعودی و سوریه در دمشق منتشر شد که از آن به عنوان اولین جلسه رسمی بین مقامات دو کشور از زمان شروع بحران داخلی سوریه یاد میشود.
«جورجیو کافیرو» مدیر اجرایی موسسه «گولف استیت آنالیتیکس» (Gulf State Analytics) از ارائه دهنده مشاوره در زمینه خطر ژئوپلیتیک مستقر در واشنگتن، دیدار مقامات امنیتی عربستان و سوریه در دمشق را تعجب انگیز ندانست و گفت که از این تحولات تعجب نکرده است.
وی با بیان اینکه سعودیها باید در برخورد با سوریه عملگرا باشند، افزود: کاملاً واضح است که نظام دمشق سرنگون شدنی نیست و به اعتقاد من عربستان سعودی به شکل اساسی با این واقعیت کنار آمده است که هیچ راهی جز نزدیک شدن به دولت سوریه ندارد.
مدیر اجرایی موسسه گولف استیت آنالیتیکس گفت که به رغم خودداری غرب از همکاری با نظام «بشار اسد»، بیشتر کشورهای عربی به آرامی به سمت بهبود روابط با سوریه پیش میروند.
خلیج الجدید با اشاره به اینکه ایران و «حزب الله لبنان» نقش اساسی در جلوگیری از فروپاشی سوریه داشتند، به نقل از کافیرو اضافه کرد: مهم است که درک کنیم نظام بشار اسد پیروزی میدانی خود را در زمانی که عربستان روابطش را با روسیه گسترش داده، تثبیت کرده است و اکنون عربستان که پیش از این از مخالفان اسد حمایت میکرد، در حال تجدید مواضع خود نسبت به سوریه است.
تلاش ریاض برای توقف نفوذ ایران
خلیج الجدید در ادامه این گزارش به غیبت کشورهای بزرگ عربی در درگیریهای سوریه اشاره کرد و افزود: این خلاء، زمینه را برای نفوذ و بازکردن جای پای قدرتهای بینالمللی و منطقهای در سوریه فراهم کرد.
نویسنده مطلب در ادامه، به زعم خود تغییر رویکرد اخیر عربستان را ناشی از عزم راسخ ریاض برای توقف گسترش نفوذ ایران در سوریه ارزیابی کرد و افزود: در حال حاضر «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان به این فکر میکند که چگونه میتواند نظر متحدان ایران را بسوی خود جلب کند و با تاکید بر مخرج مشترک «حوثیها» (جنبش انصارالله یمن) و بشار اسد با اعراب سعی میکند فرقه گرایی را جایگزین روابط آنها با ایران کند و از این طریق نفوذ تهران را تضعیف کند.
دلخوری عربستان از دولت جدید آمریکا؛ چرخش به سمت روسیه
در این تحلیل با اشاره به اینکه بن سلمان در زمانی که ریاض بطور فزایندهای از واشنگتن ناامید شده، ممکن است به دنبال تعمیق روابط با روسیه باشد، آمده است: تعامل با سوریه احتمالاً منجر به تقویت روابط و همکاریهای سعودی و روسیه میشود.
با کاهش نبردها، اکنون نیروهای وفادار به بشار اسد بیش از ۶۰ درصد از خاک سوریه را در اختیار دارند و به نظر نمیرسد که پس از ۱۰ سال درگیری در سوریه، اسد از قدرت کنار برود.
با توجه به ویرانیهای گسترده ناشی از جنگ در سوریه به نظر میرسد که بازسازی این کشور به مبلغ هنگفتی نیاز دارد.
در این پیوند جورجیو کافیرو مدیر اجرایی موسسه گولف استیت آنالیتیکس واشنگتن معتقد است که سوریه به شدت به بازسازی و نوسازی نیاز دارد و نظام دمشق از کشورهای ثروتمند خلیج فارس درخواست کمک خواهد کرد، بنابراین موضوع یاد شده کارتی است که عربستان میتواند با آن بازی کند.
نظام سوریه همچنین میتواند از طریق ابوظبی و ریاض به طور غیر مستقیم واشنگتن را تحت فشار قرار دهد تا تحریمها علیه دمشق را لغو کند و به بودجهای که کشورهای خلیج فارس برای بازسازی سوریه ارائه خواهند داد، دسترسی پیدا کند.