العالم _ علمی
وقتی از ویروسها صحبت به میان میآید، عجیب نیست که با گونههای متعدد آنها نیز مواجه شویم. ویروس کرونا، عامل ایجادکننده بیماری کووید-19، نیز از این اصل مستثنی نیست.
تاکنون گونههای متعددی از "SARS-CoV-2" یا همان ویروس کرونا در نقاط مختلف جهان مشاهده شده است. برای مثال، گونه موسوم به "B.1.1.7" نخستین بار در سپتامبر سال 2020 در انگلستان شناسایی و «آلفا» نامگذاری شد. گونه "B.1.351" نیز ابتدا اکتبر سال 2020 در آفریقای جنوبی مشاهده و «بتا» نام گرفت. گونه "P.1" هم که در دسامبر سال 2020 در برزیل رؤیت شد، «گاما» نام گرفته است.
اما حالا نوبت به یک گونه دیگر رسیده است؛ گونهای که با ساختار اختصاری "B.1.617.2" شناخته میشود و «دلتا» نام دارد. این گونه ابتدا اکتبر سال 2020، در شهر مهاراشترای هند مشاهده شد. این گونه، یکی از نگرانکنندهترین زیرشاخههای ویروس کرونا محسوب میشود. گرچه پژوهشگران هنوز در حال بررسی دقیق این گونه هستند، ارزیابیها حکایت از آن دارد که قدرت انتقال و شیوع آن در قیاس با گونه «آلفا» 40 درصد بیشتر است. در هند نیز شیوع این گونه از ویروس سبب شد آمار مرگ و میر روزانه به 4 هزار و 500 نفر افزایش یابد و زیرساختهای بهداشتی آن کشور را با بحرانی کمسابقه مواجه کند.
البته به نظر میرسد بیشتر واکسنهای کنونی قادر باشند در برابر «گونه دلتا» مصونیتی مطلوب ایجاد کنند مشروط بر اینکه دستکم 2 هفته از دریافت دومین دوز واکسن گذشته باشد. در این میان، درصد ایمنیزایی واکسنهای مختلف در برابر این گونه، متفاوت است ولی دریافت هر نوع واکسنِ در دسترس، بدون شک بهتر از دریافت نکردن واکسن است.
گونه «دلتا» تاکنون دستکم در 80 کشور مختلف مشاهده شده است. مقامات سازمان جهانی بهداشت هشدار میدهند اگر بازگشایی کسب و کارها با نرخ اندک واکسیناسیون و عدم رعایت موازین فاصلهگذاری و استفاده از ماسک همراه باشد، گونه دلتا میتواند به سرعت کشورهای مختلف را در بر گیرد. برای مثال، مقامات هند همین حالا نیز نگران شیوع یک گونه تحولیافته از نسخه «دلتا» با عنوان «دلتا پلاس» هستند که میتواند موج سوم شیوع کووید-19 را در این کشور به وجود آورد. موضوع نگرانکننده درباره اینگونه، مقاومت آن در برابر برخی از داروهایی است که از آنها برای کمک به درمان سریعتر بیماری کووید-19 استفاده میشود.
در پایان شاید این پرسش مطرح شود که چرا از نامهایی نظیر «آلفا»، «بتا» و «دلتا» برای توصیف ویروس کرونا استفاده میشود. این نامها، حروف الفبای یونانی هستند و سازمان جهانی بهداشت به تازگی استفاده از آنها را برای تقسیمبندی و نامگذاری گونههای مختلف ویروس کرونا تصویب کرده است.