العالم - اروپا
«امانوئل ماکرون»، رئیسجمهور فرانسه گفته اروپا بایستی سادهلوحی را کنار گذاشته و ظرفیتهای نظامی خودش را برای دفاع از این قاره ایجاد کند.
طبق گزارش رویترز، ماکرون این اظهارات را روز سه شنبه بعد از توافق یونان برای خریداری جنگندههای فرانسوی به ارزش ۳ میلیارد یورو مطرح کرده است.
فرانسه بعد از امضای یک قرارداد سهجانبه امنیتی میان ایالات متحده، استرالیا و انگلیس در هفتههای گذشته که به فسخ قرارداد پاریس با کانبرا بر سر فروش زیردریاییهای اتمی منجر شده بود وارد بحران بیسابقه دیپلماتیک با این سه کشور شد.
ماکرون که روز سهشنبه درباره این موضوع صحبت میکرد از فرصت استفاده کرد و خواستار استقلال اروپا از آمریکا در بحبوحه تمرکز واشنگتن به سمت چین و منطقه ایندوپاسیفیک شد.
ماکرون در یک کنفرانس خبری مشترک با حضور نخستوزیر یونان گفت: «اروپاییها باید سادهلوحی را کنار بگذارد. وقتی ما از جانب قدرتها تحت فشار قرار داریم باید واکنش نشان دهیم و مشخص کنیم که قدرت و قابلیت دفاع از خودمان را داریم. نباید به تنشها دامن بزنیم ولی باید از خودمان محافظت کنیم.»
رئیسجمهور فرانسه گفت: «این، جایگزین اتحادمان با ایالات متحده نیست. قرار نیست جای آن را بگیرد، اما معنای آن پذیرفتن مسئولیت ستون اروپایی در داخل ناتو است و رسیدن به این جمعبندی که لازم است از خودمان محافظت کنیم.»
ماکرون نخستین بار ایده تشکیل ارتش مستقل اروپایی را در دوران ریاستجمهوری «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور سابق آمریکا مطرح کرد، زمانی که شکافهای میان کشورهای دو سوی آتلانتیک بیش از هر زمان دیگری به صورت علنی خودش را نشان میداد.
او سال ۱۳۹۷ گفته بود: «ما اگر در زمینه تشکیل ارتش واقعی اروپایی تصمیم نگیریم، نمیتوانیم از اروپاییها دفاع کنیم.» این مقام اروپایی تاکید کرد که اروپا باید به وسیله راهکاری حقیقی بدون وابستگی به آمریکا از خود دفاع کند.
رئیسجمهور فرانسه تاکید کرد که ملیگرایی افراطی و نیروهای خارجی تهدیدی برای تمامیت ارضی اروپا محسوب میشوند و اعلام کرد که وی خواهان اروپای مستقل و دارای روابط چندجانبه است.
در پاسخ به سخنان ماکرون دونالد ترامپ رییس جمهور آمریکا ضمن این که چنین ایده ای را توهین آمیز خوانده بود خواستار ایفای نقش جدی تر فرانسه در ناتو و پرداخت سهم خود در این پیمان شد.
در تمام سال های پس از جنگ جهانی دوم ایده تشکیل یک ارتش مستقل در اروپا به خصوص اروپای غربی ذهن روسای کشورهای عضو قاره سبز را به خود مشغول کرده است. پس از جنگ جهانی دوم و زمانی که از اروپا خرابه ای بیش باقی نمانده بود، وظیفه اداره اروپا بر طبق مصوبات کنفرانس یالتا بر عهده اتحاد جماهیر شوروی و آمریکا قرار گرفت و نقشی حاشیه ای به انگلستان و فرانسه واگذار شد.
البته تشکیل ارتش متحد اروپایی مخالفان ویژه خود را نیز دارد. از آنجا که در غیاب بریتانیا، ارتش های آلمان و فرانسه قویترین ارتش های اروپایی خواهند بود، عملا ارتش اروپا تبدیل به طرحی فرانسوی-آلمانی خواهد شد.
در کنار این نیروی نظامی مستقل اروپایی در رقابت مستقیم با ناتو خواهد بود، که یک مخالف جدی و سرسخت خواهد داشت بنام ایالات متحده آمریکا که به شدت با شکل گیری و تقویت چندجانبه گرایی در نظام بین الملل مخالف است. توییت دونالد ترامپ در مخالفت با این موضوع و درخواست جدی در خصوص بالا بردن سهم کشورهای اروپایی در ناتو دقیقا بازتابی از همین مخالفت است.
همچنین، سایر قدرتهای بزرگ در نظام الملل از جمله چین و روسیه (هر چند از مخالفان ناتو هستند) به هیچ عنوان علاقهای به شکل گیری نیروی نظامی رقیب دیگری آن هم از سوی اتحادیه اروپا ندارند.