العالم - آمریکا
عادی شدن روابط اردن و دمشق و از سوی دیگر اظهارات وزیر امور خارجه مصر درباره جایگاه سوریه و توسعه روابط امارات و دمشق طی روزهای گذشته، باعث شده است که بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان به این نتیجه برسند که سیاستهای واشنگتن در قبال سوریه انعطافپذیرتر شده است.
«جاش روجین» ستوننویس روزنامه آمریکایی «واشنگتن پست»، در یادداشتی به این مسئله پرداخت و گفت که «عبدالله دوم» شاه اردن از زمان دیداری که در ماه جولای گذشته با «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا در کاخ سفید داشت، هدایت یک عادیسازی منطقهای سریع را با دولت «بشار اسد» رئیسجمهور سوریه آغاز کرده است.
نویسنده خاطرنشان میکند با آنکه این اقدام با سیاستهای آمریکا در قبال سوریه تعارض دارد و قانون آمریکا اجازه چنین کاری را نمیدهد؛ اما دولت جو بایدن تصمیم گرفته است که از حالا به بعد با این جهتگیری، مبارزه فعالانهای نداشته باشد.
جاش روجین مینویسد: «زمانی که شاه عبدالله، این هفته، تماسی تلفنی از رئیسجمهور سوریه دریافت کرد، با این کار به سیاستی که به مدت یک دهه برای برکناری اسد در جریان بود، پایان داد».
روجین در ادامه فاش میکند که آن دسته از اعضای کنگره و گروههای معارض سوری که میدانند اردن مرزهای خود با سوریه را چند روز پیش بازگشایی کرده است، واقعا خشمگین شدهاند و از دولت بایدن خواستهاند دست به کار شود.
ستوننویس واشنگتن پست میافزاید که گرایش کشورهای عربی به عادیسازی روابط با رئیسجمهور سوریه مسئله جدیدی نیست؛ اما سرعت روبهرشد آن، یک هشدار است برای بسیاری از گروهها.
طبق اطلاعات وارد شده در این یادداشت، «سالم المسلط» رئیس گروه موسوم به «ائتلاف ملی معارضان سوریه»، ماه گذشته، در صدر هیأتی وارد واشنگتن شده است تا دولت آمریکا و جامعه بینالملل را به ادامه اعمال فشار علیه نظام سوریه ترغیب کند.
المسلط در گفتوگو با جاش روجین گفته است: «اکنون، به نظر میرسد که کسی به این [عادیسازی روابط] نه نمیگوید. یک کلمه از جانب این دولت (دولت آمریکا) بسیار تفاوت ایجاد خواهد کرد».
در ادامه آمده است، اما وزارت امور خارجه آمریکا عملا از اعلام بازگشایی مرزهای اردن و سوریه استقبال کرد و به گفتوگوی تلفنی عبدالله و اسد هیچ اشارهای ننمود. با این حال، برخی از رسانههای اردنی گزارش دادند که بایدن به شاه اردن صریحا اطمینان خاطر داده است که این کشور را مطابق با بندهای «قانون سزار» مجازات نخواهد کرد؛ همان قانونی که هدفش جلوگیری از عادیسازی روابط با دولت سوریه به ریاست بشار اسد بود.
نویسنده به نقل از یک مقام بلندپایه در دولت آمریکا اضافه میکند: «سیاست آمریکا همچنان جلوگیری از اقدام هر کشوری است که قصد دارد روابط خود را با اسد عادیسازی کند. ما به اردن چراغ سبز یا قرمز نشان ندادهایم».
این مقام آمریکایی که اشارهای نیز به نام او نشده، اضافه کرد: «ما تماس میان عبدالله و اسد را تأیید نکردیم و توضیح دادیم که محدودیتهای مربوط به تحریمها همچنان پابرجاست و نباید اتفاقی مجانی رخ دهد».
در ادامه آمده است، با این حال این مقام آمریکایی اقرار کرد که دولت بایدن از حالا به بعد اقدام پویایی برای جلوگیری از کشورهایی که خواهان تعامل با اسد هستند، در پیش نخواهد گرفت؛ مگر زمانی که مشخصا خود قانون این را بخواهد.
نویسنده خاطرنشان میکند که این شیوه جدید که ایالات متحده آمریکا با عادیسازی روابط با سوریه علنا مخالفت میکند؛ اما در پشت پرده اجازه آن را میدهد، کاملا چند هفته پس از دیدار شاه اردن و بایدن در کاخ سفید، مشهود بود چراکه پس از مدت زمان کوتاهی توافقی در خصوص انتقال گاز طبیعی از مصر به لبنان از راه اردن و سوریه به امضاء رسید.
در این یادداشت همچنین اشاره میشود که این گام باعث خواهد شد که به دولت اسد پول پرداخت شود به جای آنکه همچون گذشته جلوی آن گرفته شود.
نویسنده میآورد که دولت بایدن به کشورهای مشارکتکننده در توافق مذکور توصیه کرده است که میتوانند با استفاده از تأمین مالی توافق مذکور از راه بانک جهانی تحریمها را دور بزنند که این اساسا به وجود یک راه فرار در قانون آمریکا اشاره دارد.
جاش روجین در ادامه میافزاید که کشورهای منطقه این پیام را متوجه شدهاند و درست به همین دلیل بود در سلسله نشستهای مجمع عمومی سازمان ملل متحد که در ماه گذشته میلادی برگزار شد، برخی از مقامات سوریه با بسیاری از سران کشورهای عربی دیدار کردند و پس از آن بود که «سامح شکری» وزیر امور خارجه مصر پایبندی کشورش به کمک به سوریه برای بازیابی جایگاه دمشق اعلام کرد.
نویسنده ادامه داد: «حامیان عادیسازی روابط با سوریه دلیل میآورند که ده سال انزوا و فشار بر اسد منجر به هیچگونه پیشرفتی در روند حلوفصل سیاسی نشد. آن هم در حالی که تحریمها درد و رنج مردم سوریه را تشدید کرد».
این افراد همچنین ادعا کردهاند: «ورود کشورهای عربی به سوریه میتواند توان ایران را در این کشور تضعیف کند».
«برت مکگورک» مشاور ارشد بایدن در امور خاورمیانه و یکی از حامیان اصلی این شیوه در سالهای گذشته در مقالهای که در نشریه آمریکایی «فارن افرز» در سال ۲۰۱۹ تحت عنوان «حقایقی دشوار در سوریه» منتشر شد، گفته بود که آمریکا باید از تلاشهای خود برای جلوگیری از عادیسازی روابط شرکای عربیاش با اسد دست بردارد.
مکگورک همچنین نوشته بود که آمریکا باید شرکای خود در داخل خاک سوریه مانند گروه موسوم به «نیروهای دموکراتیک سوریه» تشویق کند تا آنها با اسد توافق امضاء کنند تا اینگونه نیروهای آمریکا بتوانند خاک سوریه را ترک کنند و روسیه و دولت سوریه مسئولیت آنجا را برعهده بگیرند.
این نویسنده آمریکایی در ادامه یادداشت خود ادعا میکند که مشکل اصلی این روش، این است که دولت اسد و روسیه تمام توافقهایی را که با گروههای محلی امضاء کردهاند، زیر پا گذاشتهاند و آنها را در معرض آنچه ظلم و رنج خوانده شده، قرار دادهاند.
جاش روجین میگوید که درگیریها در سوریه ثبات تمام بخشهای منطقه خاورمیانه را متزلزل کرد. او در این گزارش همچنین به نقل از یکی از اعضای ارشد حزب جمهوریخواه در دو کمیسیون امور خارجی و روابط خارجه مجلس سنا اشاره میکند که عادیسازی فعلی با سوریه تنها به ادامه بیثباتیها در خاورمیانه دامن خواهد زد.
روجین در ادامه بیان میکند که تنها امید برقراری صلح، ثبات و عدالت حقیقی در سوریه این است که آمریکا وارد گفتوگوهای دیپلماتیک شود و بکوشد روند فرایند سیاسی بینالمللی را احیا کند و در عین حال، باید موجب بهبودی وضعیت زندگی آن دسته از مردم سوریه شود که خارج از محدوده تحت کنترل دولت دمشق زندگی میکنند آن هم به جای اینکه به آنها توصیه کند با آن توافق امضاء کنند.
فارس