العالم - ایران
«علی باقری کنی»، معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با شبکه خبری «سی‌ان‌ان» گفتوگو کرد.
وی در مصاحبه با «کریستین امان‌پور» مجری سی‌ان‌ان گفت: «موضوع اصلی در گفت‌وگوهای پیش رو موضوع رفع تحریم‌های غیرقانونی است که به خاطر خروج آمریکا از برجام و نقض تعهداتش علیه ملت ایران تحمیل شده است.»
باقری در پاسخ به سوال مجری برنامه که آیا ایران خواستار رفع تحریم‌ها قبل از حصول توافق یا به عنوان بخشی از یک توافق است گفت: «قاعدتاً بخشی از آن است ولی ابتدا باید به یک نتیجه و جمع‌بندی مطلوب از نظر ما برسد.»
«علی باقری» در هفته جاری برای رایزنی درباره مذاکرات رفع تحریم به پاریس، برلین و لندن سفر کرده است.
«حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران هم در روزهای گذشته با همتایان خود در روسیه، چین، انگلیس، آلمان و فرانسه گفتوگو کرده است.
امیر عبداللهیان در تماس تلفنی با «ژان ایو لودریان»، وزیر امور خارجه فرانسه از تصمیم «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا برای اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران را غیرسازنده خواند.
او همچنین در تماس تلفنی با همتای چینی خود، ابراز امیدواری کرد که آمریکا و متحدان اروپایی‌اش با رویکردی واقع‌بینانه به مذاکرات وین بیاید تا بتوان سریع به توافق دست یافت.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در تماس تلفنی با همتای روسی‌اش گفت که ایران نسبت به نیات آمریکا مشکوک است اما چنانچه دولت بایدن به تعهداتش عمل کند ایران نیز تعهداتش را به طور کامل اجرا خواهد کرد.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که مسئولیت راستی‌آزمایی اجرای برجام را بر عهده دارد قرار است روز 25 نوامبر یعنی چند روز پیش از برگزاری مذاکرات وین تشکیل جلسه دهد.
آکسیوس نوشته آمریکا، فرانسه، آلمان و انگلیس از چند هفته پیش، در حال رایزنی بر سر احتمال تصویب قطعنامه‌ای برای انتقاد از پیشرفت‌های هسته‌ای ایران در زمان متوقف ماندن مذاکرات برجام بوده‌اند.
ساعاتی قبل‌تر وزارت خارجه آلمان بدون اشاره به عدول کشورهای اروپایی از تعهداتشان در برجام بار دیگر درباره نحوه آغاز مذاکرات وین تعیین تکلیف کرد.
حساب کاربری وزارت خارجه آلمان در توییتر نوشته مذاکرات وین بایستی از نقطه توقف خود در دور ششم آغاز شوند.
حساب کاربری وزارت خارجه آلمان در توییتر نوشته است: «علی باقری کنی، معاون وزیر خارجه ایران امروز به برلین سفر کرد. از سرگیری گفت‌وگوهای هسته‌ای وین محور این نشست را تشکیل می‌دهد. برای اطمینان از بازگشت سریع به پایبندی کامل برجام، مذاکرات بایستی از جایی که در روز ۲۰ ژوئن به پایان رسیدند آغاز شوند.»
روز سه‌شنبه «ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه در گفت‌وگوی تلفنی با حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران موضع مشابهی ابراز کرده بود.
طبق روایت سخنگوی وزارت خارجه فرانسه، لودریان در این گفتوگو اعلام کرد که ضروری است از سرگیری مذاکرات برجامی با ایران از همان نقطه‌ای که ۲۰ ژوئن (۳۰ خردادماه ۱۴۰۰) متوقف شد ادامه یابد.
کشورهای غربی به رهبری آمریکا و رژیم صهیونیستی در سال‌های گذشته ایران را به پیگیری اهداف نظامی در برنامه هسته ای این کشور متهم کرده‌اند. ایران قویاً این ادعاها را رد کرده است.
ایران تأکید می‌کند به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (ان‌پی‌تی) و عضوی از آژانس بین المللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هسته‌ای را برای مقاصد صلح آمیز دارد.
علاوه بر این، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هسته‌ای ایران بازدید کرده‌اند اما هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هسته‌ای این کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکرده‌اند.
ایران علاوه بر این در سال ۲۰۱۵ به توافقی با کشورهای موسوم به گروه ۱+۵ برای حل و فصل تنش‌ها بر سر برنامه هسته‌ای خود دست پیدا کرد.
علی‌رغم اذعان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به پایبندی ایران به تمامی تعهداتش، دولت آمریکا در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ به صورت یکجانبه از این توافق خارج شد.
جمهوری اسلامی ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند فرصت دهد برای تحقق این وعده تلاش کنند.
بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.
جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن ۵ گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.
دولت «جو بایدن» مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در شهر وین، پایتخت اتریش زمینه‌های لازم برای بازگشت کشورش به توافق هسته‌ای برجام را فراهم کند.
تا کنون ۶ دور مذاکره در شهر وین میان آمریکا و سایر طرف‌های برجام غیر از ایران برای تسهیل بازگشت آمریکا به برجام انجام شده است. طرف‌ها می‌گویند پیشرفت‌های ملموسی در این مذاکرات حاصل شده اما پاره‌ای اختلافات کماکان باقی است.
یکی از زمینه‌های اختلاف در این مذاکرات اصرار آمریکا بر حفظ برخی از تحریم‌هایی است که دولت «دونالد ترامپ» بعد از خروج از برجام علیه ایران اعمال کرده است. مضاف بر این، دولت بایدن اعلام کرده هیچگونه ضمانتی نمی‌تواند درباره عدم خروج دوباره دولت‌های بعدی آمریکا از برجام بدهد.
مضاف بر این، مقام‌های دولت آمریکا پیش از این تصریح کرده‌اند که قصد دارند از ورود به برجام به عنوان «سکویی» جهت پرداختن به سایر اختلافات از جمله مسائل موشکی و منطقه‌ای استفاده کنند.
اخیراً مقام معظم رهبری در جلسه‌ای تأکید کردند آمریکایی‌ها خواستن گنجاندن بندی در توافق هسته‌ای برجام برای ملزم کردن ایران به گفتوگو بر سر مسائل موشکی و منطقه‌ای هستند.
رهبر انقلاب اسلامی در آخرین دیدار با دولت دوازدهم خاطرنشان کردند: «آمریکایی‌ها در زبان و وعده می‌گویند تحریم‌ها را بر می‌داریم اما تحریم‌ها را برنداشتند و برنمی‌دارند، ضمن آنکه شرط هم می‌گذارند و می‌گویند که باید در همین توافق جمله‌ای بگنجانید که بعداً درباره برخی موضوعات صحبت شود و گرنه توافقی نخواهیم داشت.»
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای گفتند: «آنها می‌خواهند با گذاشتن این جمله، بهانه‌ای برای دخالت‌های بعدی خود درباره اصل برجام و مسائل موشکی و منطقه‌ای فراهم کنند و اگر ایران حاضر به بحث درباره آنها نشود بگویند توافق را نقض کرده‌اید و توافق، بی‌توافق.»
جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده با توجه به اینکه آمریکا طرفی بوده که توافق را نقض کرده این واشنگتن است که باید با رفع تحریم‌ها به توافق بازگردد و لازم است اجرای تعهدات آمریکا مورد راستی‌آزمایی قرار گیرد. تهران البته تأکید کرده اصرار یا عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به توافق ندارد.