العالم - عربستان
گفته می‌شود باراک اوباما، رئیس‌جمهور سابق آمریکا در ۱۳ می ۲۰۱۵ در دفتر خود در کاخ سفید با شاهزاده محمد بن نایف (ولیعهد سابق) و شاهزاده محمد بن سلمان که در آن زمان ۳۰ ساله و ولیعهد ولیعهد بود، ملاقات کرد.
سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در آن زمان پیش بینی کرد آنها (دو محمد) با وجود سن کمی که دارند، تا ده ها سال آینده بر صحنه سیاسی تسلط داشته باشند و جانشین ملک سلمان (79 ساله) شوند.
بنابراین دولت ایالات متحده را بر آن داشت با این دو نفر ارتباط برقرار کند. (رویترز) این رابطه را «روابط محوری بین دو محمد» نامید. بنا نهاده شود، این رابطه به طور فزاینده ای زیر ذره بین قرار گرفت، به ویژه این که عربستان سعودی، از امتیاز سرنوشت سازی برخوردار است.
برای ایالات متحده، عربستان به عنوان بزرگترین صادرکننده نفت در جهان، با وجود مواجهه با بحران های منطقه ای و کاهش شدید قیمت نفت، بسیار حائز اهمیت است.
برخی ناظران سیاسی سعودی که با شاهزادگان خاندان حاکم معاشرت داشتند، بیان کردند: روابط بین این دو مرد بسیار حساس‌تر از آن است که در انظار عمومی مورد بحث قرار گیرد. اما از توضیح بیشتر خودداری کردند (همچنین به نقل از رویترز).
شروع ضربات مهلک به سر الجبیری
با آغاز برکناری ملک سلمان، تنش گسترده‌تر بین نخبگان، حاکم شد.
برکناری الجابری، "ضربه نهایی" به پادشاه نبود، بلکه بیشتر، نشان دهنده یک سرآغاز واقعی برای تلاش بن سلمان جهت جانشینی پدرش با حذف رقبا و انحلال دستیاران آنها بود، به ویژه که دیپلمات های آمریکایی «سعد الجابری» را برجسته ترین دستیار بن نایف توصیف کرده بودند.
پیش از سرنگونی بن نایف، بن سلمان موفق شد با برکناری خالد الحمیدان، دیگر دستیار برجسته بن نایف که به عنوان رئیس اطلاعات منصوب شده بود، ستون دومی را که پسر عمویش، محمد بن نایف بر آن تکیه داشت، حذف کند.
انزوای بن نایف تنها یک هدف موقتی برای محمد بن سلمان در ابتدای کار بود و به انزوای ابن نایف بسنده نکرد و بعداً او را مجبور به حبس خانگی در کاخ خود در شهر جده کرد. سپس او را دستگیر و به فساد متهم کرد. سپس به حبس خانگی (زندان) او حکم داد.
اکثریت قریب به اتفاق شاهزادگان خاندان حاکم، به ویژه قدرتمندان، در سال 2017 پس از بازداشت شاهزادگان در هتل «ریتز کارلتون» (پنج ستاره) پایتخت ریاض، به دستور ولیعهد سعودی، احساس کردند. همراه با ده ها نماد خاندان حاکم، علاوه بر وزرا و بازرگانان، بن سلمان بعداً آنها را به فساد و اختلاس برای تعداد زیادی از آنها متهم کرد و با برخی از آنها توافقات مالی انجام شد.
فروش دارایی ها، املاک و مستغلات شاهزاده ها
یک مقام غربی در آن زمان به خبرگزاری فرانسه گفت: «با این پاکسازی، دیگر هیچ رقیبی برای جلوگیری از به قدرت رسیدن ولیعهد وجود ندارد».
روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» آخرین رسوایی‌های خانواده سلطنتی عربستان سعودی را منتشر کرد و نوشت که بسیاری از شاهزادگان سعودی اموال خود را به ارزش 600 میلیون دلار اعم از املاک، قایق‌های تفریحی و آثار هنری در این کشور ایالات متحده و اروپا فروخته اند؛ زیرا محمد بن سلمان بر محدودسازی خانواده حاکم بسیار ثروتمند تاکید می کرد.
به نوشته این روزنامه، این معاملات نشان دهنده یک تغییر اساسی در ثروت شاهزادگان ارشد آل سعود است که سودهای بادآورده از رونق نفت در دهه های 1970 و 1980 را به برخی از انحصاری ترین بازارهای جهان منحرف کردند.