العالم_اروپا
بحران اقتصادی بر تمام حوزه های زندگی مردم ترکیه سایه انداخته و همه درباره انتخابات حرف می زنند. حالا در فضای سیاسی و اجتماعی ترکیه، همه از این حرف می زنند که رجب طیب اردوغان و حزب عدالت و توسعه، شانی برای حفظ قدرت ندارند.
اغلب نظرسنجی ها، حاکی از آن است که حزب عدالت و توسعه که روزگاری بیش از 50 درصد آرای مردم را در اختیار داشت، حالا رفته رفته به زیر 30 درصد سقوط می کند. به همین خاطر، سران اغلب احزاب سیاسی ترکیه معتقدند که بحران اقتصادی در کنار تکروی و تمامیت خواهی و سیاست های ناکارآمد اردوغان به حیات سیاسی او پایان خواهد داد.
یکی از رهبرانی که به طور قاطعانه درباره افول و سقوط اردوغان و حزب او نظر داده، تمل کارا ملا اوغلو، رهبر حزب اسلامگرای سعادت است. از دید او، رجب طیب اردوغان که از دوران به قدرت رسیدن در پست مسئول شاخه جوانان حزب اسلامگرای رفاه (حزب مرحوم اربکان) و شهرداری استانبول، تاکنون به مدت 30 سال در میدان سیاست تجربه اندوخته، به آخر خط رسیده و حتی نمی تواند در مقام یک مخالف به فعالیت خود ادامه دهد.
تمل کارا ملااوغلو: کار طیب بیگ تمام است
تمل کاراملا اوغلو رهبر حزب سعادت، دیروز در مصاحبه با شبکه تلویزیونی Halk TV اعلام کرد:«یکی از چالش های اردوغان این است که اساساً عادت ندارد وارد انتخاباتی شود که احتمال شکست او وجود داشته باشد. در نتیجه معتقدم که اگر به طور قطعی از احتمال شکست خود مطمئن شود، به خاطر حفظ غرور سیاسی خود، کسی را جلو می اندازد و خودش در پشت صحنه می ماند. اما در هر حال، حتی اگر رفقایش به او اطمینان دهند و او وارد صحنه شود، قطعاً شکست می خورد و بر این باورم که شکست سنگین او در سال 2023 میلادی، به حیات سیاسی او پایان می دهد و حتی به عنوان یک نماینده مخالف دولت آتی، بر کرسی پارلمان نخواهد نشست. البته نمی دانم که چنین شکستی، تا چه اندازه بر روحیات و عواطف اردوغان اثر می گذارد. بگذارید روشن بگویم، کار طیب بیگ تمام است و سیاست برای او، یک فعالیتِ خاتمه یافته و تمام شده است. زندگی سیاسی رئیس جمهور اردوغان بلافاصله پس از انتخابات به پایان خواهد رسید.»
یکی از نکات مهم در مورد سخنان کاراملا اوغلو، این است که او در کنار اردوغان، از قدیمی ترین شاگردان اربکان بوده اند.
مشی سیاسی اربکان در ترکیه به نام «نگرش ملی» شناخته می شود و زمانی که اردوغان و عبدالله گل از صف یاران اردوغان جدا شدند، اردوغان در یک سخنرانی تاریخی اعلام کرد: «ما پیراهن نگرش ملی را درآوردیم و حالا پیراهن دیگری پوشیده ایم.» گوینده شبکه تلویزیونی Halk TV از کاراملا اوغلو پرسید: «اگر حزب عدالت و توسعه در انتخابات آتی شکست بخورد و منحل شود، دروازه حزب شما به روی آنان باز است؟ از این جهت می پرسم که اردوغان قبلاً گفته این پیراهن را دراورده است.»
رهبر سعادت در پاسخ گفت: «بله. پیراهن نگرش ملی را درآوردند و جامه صهیونیست ها و آمریکایی ها را پوشیدند! با این حال، آن دسته از دوستان و یاران آکپارتی که واقعاً قصد سوء استفاده نداشته باشند و بخواهند دوباره به ما بپیوندند، درهای ما به روی آنان باز است.»
اردوغان باید وسایل شخصی اش را جمع کند
مهمت تزکان از تحلیلگران و روزنامه نگاران مشهور ترکیه، دست به ابتکار جالبی زده و نتایج نظرسنجی های 6 شرکت معتبر ترکیه را با هم مقایسه کرده تا دریابد که جایگاه واقعی اردوغان و حزب او، در چه سطحی است.
او در مقاله امروز خود نوشته است: «در روزهای گذشته، 6 شرکت معتبر شامل آکسوی، متروپول، اوراسیا، اُ.آر.سی، اوپیتمار و یونیلم را با هم مقایسه کردم. این تنها شرکت اوپتیمار است که آرای حزب عدالت و توسعه را در سطح 36 درصد از آرای کل شهروندان ترکیه تخمین زده است. اما دیگر شرکت ها، به نتایجی بین 27 تا 32 درصد دست یافته اند. از من می پرسید؟ واقع بینانه ترین و معقول ترین رقم ممکن برای جایگاه کنونی آکپارتی و محبوبیت فعلی اردوغان رقمی معادل 30 درصد از کل آرای مردم است.»
تزکان در مورد پیش بینی نتایج انتخابات سال آتی نیز گفته است:«مهم نیست که نتایج نظرسنجی کدام شرکت مشهور ترکیه را نگاه کنید، چرا که تنها یک حقیقت ساده و روشن وجود دارد. اگر فردا انتخابات برگزار شود، اردوغان باید وسایلش را جمع کند و از کاخ بش تپه بیرون برود. اردوغان در حال سقوط است. این حرف و تحلیل من نیست. واقعیتی است که نظرسنجی ها نشان می دهند.»
این تحلیل گر ترکیه در ادامه نوشته است: «برخی از دوستان از من می پرسند: چرا فکر می کنی، مردم به اردوغان و آکپارتی رای نخواهند داد؟ پاسخ ساده است: رژیم یک نفره، کشور را با روش آزمون و خطا پیش برد و شاهد تجربه تلخی هستیم که طی آن، میلیون ها نفر در عرض یک سال فقیر شدند. حال در زندگی روزمره میلیون ها خانوار ما، حتی خرید سبزیجات هم به یک امر تجملی تبدیل شده است، چه رسد به خرید گوشت، شیر، ماهی و مرغ. هم اکنون، لیره ترکیه به یکی از بی ارزش ترین ارزهای دنیا تبدیل شده است. نرخ دلار دو برابر شد و تورم در 6 ماه از 20 درصد به 80 درصد رسید. آیا طبیعی نیست که رای دهندگان حزب، رهبر و قدرتی که آنها را در این وضعیت قرار داده مجازات کنند؟
همچنین احمد تاکان از دیگر تحلیل گران ترکیه در مقاله امروز خود در روزنامه کورکوسوز، از تلاش های عبدالله گل یازدهمین رئیس جمهور ترکیه برای اثرگذاری بر تحولات سیاسی و اجتماعی خبر داده است.
او اعلام کرده که برخی از نمایندگان برجسته حزب عدالت و توسعه به صورت پنهانی با این شرط که اسامی آنان به بیرون درز نکند، نزد عبدالله گل رفته و از او حمایت کرده اند. اما گل، شخصاً و به طور مستقیم وارد صحنه نمی شود. بلکه او یک انجمن یا ساختار دینی وقف تاسیس کرده و در استان های ترکیه، از مخالفین حمایت خواهد کرد تا هر چه زودتر اردوغان از قدرت کنار زده شود.
4 میلیون خانواده ناتوان از پرداخت قبض
هزینه های پرداخت قبض گاز در ترکیه در دو سال اخیر، بیش از 7 بار بالا رفته و حالا میلیون ها خانوار که با درآمد 6 هزار لیره در ماه زندگی می کنند، دست کم 20 درصد از درآمد خود را به پرداخت قبض گاز و برق اختصاص می دهند.
شرکت های بزرگ توزیع برق و خدمات انتقال گاز، اعلام کرده اند که تاکنون صدها هزار واحد مسکونی در ترکیه به خاطر ناتوانی از پرداخت قبض با معضل قطع گاز و برق روبرو شده اند. دریا یانیک، وزیر خانواده و خدمات اجتماعی، اعلام کرده که این وزارتخانه ناچار شده بخشی از بودجه و اعتبارات خود را به پرداخت پول گاز خانواده های ناتوان اختصاص دهد.
او گفته است که در چهارچوب برنامه حمایت از فقرا برای پرداخت پول قبض گاز طبیعی، حمایت از 4 میلیون خانوار با بودجه 3 میلیارد لیره در دستور کار قرار گرفته است.
البته مشکل میلیون ها خانوار فقیر، فقط ناتوانی در پرداخت پول گاز و برق نیست و بسیاری از آنان، نمی توانند فرزندان خود را به مهد کودک بفرستند.
خانم یانیک در این مورد هم گفته است: ما از کودکان خردسال، حمایت آموزشی می کنیم. با بودجه 500 میلیون لیره از 1 میلیون کودکی که به مهدکودک می روند حمایت خواهیم کرد. در صورتی که خانواده های ما تحت پوشش کمک های اجتماعی دولت هستند، فرزندان 3 تا 5 ساله خود را در مهدکودک ثبت نام کنند، ما هزینه ها را مستقیماً به وزارت آموزش ملی پرداخت می کنیم. علاوه بر این، به مدت 4 ماه به طور منظم از منازل شهروندان تحت پوشش بازدید می کنیم. در چارچوب برنامه حمایت از خانواده ترکیه، هدف ما رسیدن به حمایت از 4 میلیون خانوار تحت پوشش، با بودجه 15 میلیارد لیره است. از این 4 میلیون خانوار به مدت 12 ماه از 450 لیره تا 600 لیره در ماه بسته به درآمد خانوار، مورد حمایت قرار خواهند گرفت.»
وزیر کابینه اردوغان در حالی به تعیین سقف 600 لیره ای حمایت از خانواده های فقیر اشاره کرده که با چنین پولی در ترکیه، نهایتاً می توان یکصد قرص نان خریداری کرد و دیگر هیچ.
شواهد نشان می دهد که انتخابات سال آتی ترکیه، نه تنها برای اردوغان و حزب عدالت و توسعه، بلکه برای 6 حزب مخالف او که یک ائتلاف واحد را تشکیل داده اند، یک انتخابات حیاتی و سرنوشت ساز خواهد بود و از الان می توان چنین پیش بینی کرد که مهمترین رقیب اردوغان در مبارزه آتی بحران اقتصادی است.
تسنیم