العالم- تحلیل روز
در سایه لجبازی ائتلاف متجاوز در جریان مذاکرات جاری بین دو طرف برای تمدید آتشبس، دستیابی به توافقی برای تمدید آن برای سومین دوره متوالی شکست خورد. صنعا با اعلام این خبر، ائتلاف را مسئول شکست ان خواند. ائتلاف سعودی ثروت نفتی یمن را کنترل و مصادره میکند و مانع پرداخت حقوق کارکنان میشود و کشتیهای حامل سوخت را توقیف و گذرگاههای زمینی را محاصره میشود و حریم هوایی یمن را میبندد.
موضع صنعا واضح و شفاف است مبنی بر اینکه، تداوم آتشبس در جبههها در گرو اجرای شروط آن است؛ بهویژه آنکه پیشنهاد سازمان ملل نیز تضمینکننده مطالبات ملت یمن نبوده و برای پروسه سیاسی بسترسازی نمیکرد.
یکی از شروطی که هیئت مذاکرهکننده صنعا بر آن تأکید داشت برابری میان کارمندان یمنی در تمام استانهای کشور- چه نظامی باشد و چه غیرنظامی-، و تعیین مکانیزمی که پرداخت حقوق تمام کارکنان را تضمین کند.
ولی موضع کشورهای ائتلاف درخصوص بند حقوق کارمندان، تغییری نکرده است و آن همچنان با درخواست صنعا برای پرداخت حقوق کارمندان از منبع درآمدهای نفت و گاز همچنان مخالفت میکند.
بر اساس ارقام منتشر شده توسط صنعا، یمن دارای 12 بخش تولید کننده نفت است و درآمد ماهانه فروش نفت خام بیش از 200 میلیون دلار است که 150 میلیون آن برای تامین هزینههای حقوق و دستمزد کافی است و میزان غارت کشورهای متجاوز از سال 2018 تا ژوئیه 2022 بالغ بر 130 میلیون و 41 هزار و 500 بشکه نفت به ارزش تقریبی 9 میلیارد و 490 میلیون و 639 هزار دلار بوده و همه این درآمدهای کلان به حساب ویژهای در “بانک الاهلی” عربستان سعودی واریز شده است بدون آنکه حقوق کارمندان پرداخت شود.
با توجه به این آمار، نیروهای مسلح یمن به شرکتهای نفتی مستقر در امارات و عربستان سعودی درباره ادامه فعالیتشان هشدار، و به این شرکتها برای سامان دادن به وضعیتشان و خروج از این کشورها ضربالاجل تعیین کرده است، و این هشدار تا زمانی که کشورهای متجاوز آمریکایی - سعودی به آتش بسی پایبند نباشند که به ملت یمن حق بهرهبردای از ثروتهای نفتی خود برای پرداخت حقوق کارمندان دولت یمن نمیدهد، وجود خواهد داشت.
این اولین بار از زمان پایان آتشبس موقت است. پیشتر نیز شورای عالی سیاسی یمن تأکید کرد در صورت تداوم تجاوز، محاصره، نیروهای مسلح یمن دستبسته نخواهند نشست و فرودگاهها، بنادر و شرکتهای نفتی کشورهای ائتلاف متجاوز در تیررس آتش ارتش قرار خواهند گرفت. این شورا از کشورهای متجاوز خواست به تجاوز علیه یمن و محاصره آن فورا پایان دهند.
این هشدارها نشان میدهد که صنعا تمام سناریوها را آماده کرده است از جمله ازسرگیری درگیری. در حالیکه ائتلاف اهرم محاصره را بهترین ابزار برای به زانو درآوردن یمنیها انتخاب میکند.
به گفته منابع نظامی یمنی، بعد از آتشبس همانند قبل نخواهد بود؛ بهویژه اینکه صنعا حجت را بر کشورهای ائتلاف تمام کرده و نیات طرف مقابل را که طی ۶ ماه از اجرای آتشبس شکننده طفره میرفتند، فاش کرد. صنعا پیشبینی کرد که عملیات شکستن محاصره که قبل از اجرایی شدن آتشبس متوقف شده بود، ازسرگرفته شود اما اینبار با تاکتیکی متفاوت و با مشارکت فعال نیروهای دریایی بهویژه اینکه صنعا قبلاً اعلام کرده بود که دارای یک بازدارنده دریایی جدید است که میتواند هر هدف ثابت یا متحرکی را در دریای سرخ یا خلیج عدن هدف قرار دهد که در نهایت بر صادرات نفت عربستان به بازارهای جهانی تاثیر خواهد داشت.
این چیزی است که آمریکا نمیخواهد در این دوره خاص که در حال آماده شدن برای برگزاری انتخابات میاندورهای کنگره است و قیمت جهانی نفت در نتیجه جنگ روسیه در اوکراین در حال افزایش است اتفاق بیفتد.
بدیهی است که آمریکا علاقهمند است آتشبس یمن به هر قیمتی تمدید شود زیرا در چنین شرایطی، منافع اصلی آمریکا در تامین امنیت کشتیرانی تضمین میشود و چاهها و تاسیسات نفتی در کشورهای متجاوز در تیررس آتش نمیمانند. لذا احتمال زیاد وجود دارد که فشارهای آمریکا برای ریاض و ابوظبی جهت قبول شروط صنعا برای تمدید آتشبس تشدید شود بهخصوص که گزینه نظامی برای نابود کردن توانمندیهای یمنیها شکست خورده است.