تحلیل:
-باستثنای سفر چند ساعته سودانی به اردن و کویت، نخست وزیر جدید عراق ترجیح داد اولین سفر جدی و پربسامد خود را به ایران صورت دهد، هیات سیاسی و اقتصادی همراه سودانی نشان میدهد دایره گستردهای از مجالات کاری روی میز مذاکرات دو کشور قرار دارد.
- همزمانی این سفر با پروژه تادیب ضد انقلاب تجزیه طلب مستقر در اقلیم کردستان عراق از سوی جمهوری اسلامی برخی را براین داشته است تا کلیت سفر را در چارچوب مسائل امنیتی تعریف و تفسیر کنند این درحالی است که این مساله تنها میتواند یکی از دستور کارهای این سفر قلمداد شود.
-ایران و عراق طی سالهای گذشته تصمیم داشتند تا ظرفیت تبادلات تجاری فیمابین را حداقل به 20 میلیارد دلار برسانند که تحولات اخیر و به ویژه وقایع یکساله اخیر عراق مانع از تحقق آن شد بر این مبنا میتوان انتظار داشت در این سفر تمهیدات لازم برای تحقق این هدف جدیترین موضوع مورد بحث طرفین بوده باشد.
- پرونده برق و گاز در کنار دیگر زمینههای مشترک همکاری از جمله مهمترین موضوعات جدی بحث فیمابین است.
- ملاقات سودانی با بارزانی قبل از سفر به ایران در بغداد در کنار سفر چندی پیش سردار قاآنی به عراق و گفتگوی ایشان با سودانی و عبداللطیف رشید از یکسو و تعهدات بعدی مسئولان عراقی نسبت به تامین امنیت در مرزهای مشترک از دیگر سو میتواند نشانگر آن باشد که دولت فدرال عراق از این پس در موضوع ضد انقلاب مستقر در اقلیم بیش از هر زمانی وارد عمل شود.
-در اینکه آیا در مساله برخورد با تجزیهطلبان مستقر در عراق نیروهای مرزبانی جدید بهمراه پیشمرگه عهدهدار تامین امنیت مرزها شوند و یا تجزیهطلبان به اردوگاههای تحت کنترل عراق اعزام شوند؟ هنوز خبر دقیقی رسانهای نشده است اما آنچه مسلم است اینکه ایران هم اسناد دشمنیها و فتنه گریهای این گروهکها را به دولت عراق داده (حسب قول سفیر ایران در عراق مبنی بر ارائه بیش از 70 سند) و هم مراکز استقرار این گروهکها را به دولت عراق معرفی کرده است (76 مقر استقرار گروهکهای تجزیه طلب به دولت عراق حسب قول وزیر امورخارجه ایران)
- در سفر امروز سودانی به ایران، نخست وزیر عراق در کنفرانس مطبوعاتی خود با رییس جمهور ایران تاکید کرد به هیچ کس اجازه نخواهیم داد از اراضی عراق برای ضربه زدن به ایران استفاده کند. این یعنی آنکه بعد از این سفر حتما و مسلما نسبت به نقش آفرینی ضد انقلاب برعلیه جمهوری اسلامی ازمنطقه اقلیم حساسیتهای ویژه تری اعمال خواهد شد.
-سودانی در این سفر همراهی ایران با ملت عراق از 2003 به این سو و نقشآفرینی ویژه ایران در طرد داعش از عراق را ستایش کرد و بر ضرورت تعمیق روابط تاریخی دو کشور تاکید کرد؛ تمرکز شخصیتی عراقی بر مسائلی از این دست در حالی که شخص ایشان در زمره افراد موثر درمبارزات ضد بعثی، ضد آمریکایی و ضد داعشی در عراق بوده است ضمانت تعمیق روابط دو کشور در آینده پیش رو را چندین برابر میکند.
- دور از ذهن نیست که پروژه از سرگیری روابط میان ایران و سعودی که پیش از این با میانجیگری عراق شکل گرفته بود در این سفر محل توجه نخست وزیر جدید عراق قرار گرفته باشد.
- ایران و عراق بویژه در دوره نخست وزیری جدید این کشور دغدغهها و اهداف مشترکی دارند که پیش از این کلید خورده اما همچنان کامل نشدهاند از جمله این اهداف میتوان به اخراج آمریکا از منطقه، دفع کامل تروریسم از منطقه، مبارزه با اسرائیل و تعمیق چشمگیر و اصولی روابط فیمابین دو کشور در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی اشاره کرد.
محمد فهمی