العالم - زلال قرآن
«خشیت» حالت ترسی است که از «خوف»، شدیدتر و همراه با تعظیم و تکریم خداوند علیّ عظیم باشد؛ این نوع ترس که با تقوا و ورع همراه بوده و با از بین بردن قساوت قلب، انسان را به مقام رفیع قلب سلیم می رساند، از مقدمات تسلیم و رضاست، چرا که خشیت از خداوند عزّوجل یک انفعال شعوری است که از درک مقام عظمت و کبریائی خداوند علیّ عظیم حاصل می گردد. نکته بسیار مهم: خشیت از خداوند در بین مخلوقات عالم امری است عمومی، به طور مثال در آیات زیر:
1 – آیه 21 سوره مبارکه حشر: « لَوْ أَنْزَلْنَا هَـٰذَا الْقُرْآنَ عَلَىٰ جَبَلٍ لَرَأَيْتَهُ خَاشِعًا مُتَصَدِّعًا مِنْ خَشْيَةِ اللَّـهِ وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ»
ترجمه: (اگر ما این قرآن (عظیم الشأن) را (به جای دل های خلق) بر کوه نازل می کردیم مشاهده می کردی که کوه از ترس و عظمت خدا خاشع و ذلیل و متلاشی می گشت. و این امثال را برای مردم بیان می کنیم باشد که اهل (عقل و) فکرت شوند).
2 – آیه 74 سوره مبارکه بقره: « ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُكُمْ مِنْ بَعْدِ ذَٰلِكَ فَهِيَ كَالْحِجَارَةِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَةً وَإِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُمِنْهُ الْأَنْهَارُ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخْرُجُ مِنْهُ الْمَاءُ وَإِنَّ مِنْهَا لَمَا يَهْبِطُ مِنْ خَشْيَةِ اللَّـهِ وَمَا اللَّـهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ»
ترجمه: (پس با این معجزه باز چنان سخت دل شدید، که دل هایتان چون سنگ یا سخت‌تر از آن شد، چه آن که از پاره‌ای سنگ ها نهرها بجوشد و برخی دیگر از سنگ ها بشکافد و آب از آن بیرون آید و پاره‌ای از ترس خدا فرود آیند. و (ای سنگدلان بترسید که) خدا از کردار شما غافل نیست). از خشیت کوه ها و سنگ های سخت سخن به میان آمده است.